xromata.com


Αυτοι που μας εμαθαν τα χρωματα [24α]: J.W. v. Goethe

 

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ

[24 Α]

 

Για να παρακολουθήσετε την σειρά άρθρων υπό τον γενικό τίτλο ‘ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ’ καλό θα είναι να διαβάσετε τo εισαγωγικό 1ο άρθρο που θα βρείτε στον σύνδεσμο https://xromata.com/?p=11228 …..

 

 

Johann Wolfgang von Goethe

[24 α]

 

 

Ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, ο παγκοσμίου φήμης γερμανός ποιητής, δημιουργός του Φάουστ, είναι σε πολύ λιγότερους γνωστός για το σπουδαίο έργο του στην έρευνα ‘περί χρωμάτων’.

Αυτός μαζί με τον Νεύτωνα θεωρούνται οι κορυφαίοι που μας έφεραν κοντά στα χρώματα, ο δε Γκαίτε με τον Αριστοτέλη, είναι οι δυο άνθρωποι που ερεύνησαν και ασχολήθηκαν με την φύση των χρωμάτων.

https://xromata.com/?p=8324

https://xromata.com/?p=8426

https://xromata.com/?p=8611

[Διαβάζοντας τους 3 ανωτέρω    συνδέσμους (links), θα κατανοήσετε καλύτερα το έργο του Γκαίτε περί χρωμάτων]

 

 

 

 

Ο Γκαίτε παρουσίασε ένα κυκλικό γράφημα (σαν κάτοψη πίτας) στο οποίο τα τρία βασικά χρώματα κόκκινο, μπλε και κίτρινο εναλλάσσονται με τα τρία δευτερεύοντα χρώματα πορτοκαλί, βιολετί και πράσινο.

Το κόκκινο καταλαμβάνει την επάνω θέση στον κύκλο και το πράσινο την κάτω.

Το ημικύκλιο από πράσινο σε κίτρινο είναι γνωστό ως η θετική πλευρά και αντιθέτως.

Ο Γκαίτε προσπάθησε να ξεπεράσει το σύστημα του Νεύτωνα. Με τη διορατικότητά του στην αισθησιακή-ηθική επιρροή των χρωμάτων, ο Γκαίτε προσεγγίζει τον αρχικό του στόχο, να βάλει σε τάξη τις πιο χαοτικές, αισθητικές πτυχές του χρώματος. Τοποθετεί τους χρωματισμούς στις υποκατηγορίες «δυνατός», «απαλός» και «ακτινοβόλος» και, κατά συνέπεια, εκθέτει τις χρωματικές ιδέες του. 

 

 

 

 

Αλλά ας δούμε τα ‘περί χρωμάτων’ του Γκαίτε πιο αναλυτικά, όπως περιγράφονται στο άρθρο της σειράς ‘colorsystem’.

100 χρόνια μετά τον Νεύτωνα, ο Johann Wolfgang Goethe (1749-1832) εξέτασε τα προβλήματα των χρωμάτων και παρόλο που η Θεωρία του ‘Περί Χρωμάτων’ είχε σκοπό να επιτύχει «μια πληρέστερη ενότητα των φυσικών γνώσεων» που περιλαμβάνονται σε όλους τους κλάδους των φυσικών επιστημών, ο Goethe προσέγγισε το θέμα. κυρίως για να αποκτηθούν κάποιες γνώσεις για τα χρώματα «από την άποψη της τέχνης».

Σε μια επιστολή του προς τον Βίλχελμ φον Χούμπολτ το 1798, ο Γκαίτε εξήγησε ότι ξεκινώντας την Ιστορία της Θεωρίας των Χρωμάτων ήλπιζε επίσης να δημιουργήσει μια «Ιστορία του Ανθρώπινου Πνεύματος σε συντομία».

Οι πρώτες Συνεισφορές του Γκαίτε στην Οπτική δημιουργήθηκαν το 1791 αφού βίωσε από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι σύγχρονοι του καλλιτέχνες με τα χρώματα και την χρωματική αρμονία στο ταξίδι του στην Ιταλία.

«Πράγματι, άκουσα να λένε για κρύα και ζεστά χρώματα, και χρώματα που ενισχύουν το ένα το άλλο, και παρόμοια», αλλά όλα «γύριζαν σε έναν περίεργο κύκλο… σύγχυσης».

 

 

 

 

Μεταξύ 1790 και 1823, ο Γκαίτε τεκμηρίωσε το θέμα των χρωμάτων σε περίπου 2000 σελίδες, οι περισσότερες από τις οποίες εμφανίστηκαν μεταξύ 1808 και 1823 με τον τίτλο Θεωρία των Χρωμάτων.

Εξέλιξε το σύστημά του από τη στοιχειώδη αντίθεση φωτός και σκότους (η οποία δεν ήταν μέρος του έργου του Νεύτωνα).

Στην εργασία του «Για την τάξη των χρωμάτων και τη σχέση τους μεταξύ τους», ο Γκαίτε διαπιστώνει ότι, ως εντελώς καθαρά χρώματα, μόνο το κίτρινο και το μπλε «μπορούν να γίνουν αντιληπτά από εμάς χωρίς να θυμίζουν κάτι άλλο».

 

 

 

 

Οι αντίθετοι πόλοι σχηματίζονται από το κίτρινο πιο εύκολα σε σύγκριση με τη φωτεινότητα («δίπλα στο φως») και το μπλε που σχετίζεται περισσότερο με το σκοτάδι («δίπλα στο μαύρο»), μεταξύ των οποίων μπορούν να ομαδοποιηθούν όλα τα άλλα χρώματα.

Όταν, το 1793, ο Γκαίτε σκιαγράφησε τον έγχρωμο κύκλο του, δεν τοποθέτησε αυτό το βασικό ζεύγος κίτρινου (giallo) και μπλε (μπλε) το ένα απέναντι από το άλλο, αλλά τα επέκτεινε σε ένα τρίγωνο μαζί με ένα κόκκινο, το οποίο αρχικά περιγραφόταν ως ρόδινο ( rosso).

 

 

 

 

Περιέγραψε «αυτό το κόκκινο εφέ» ως την «υψηλότερη αύξηση» της σειράς χρωμάτων που οδηγεί από το κίτρινο στο μπλε και τοποθετεί το πράσινο (verde), που προκύπτει από την ανάμειξη του κίτρινου και του μπλε, απέναντι.

Ο κύκλος συμπληρώνεται από ένα πορτοκαλί (arancio) στην ανερχόμενη πλευρά και από ένα μπλε-κόκκινο (porpora) στην κατερχόμενη πλευρά (συχνά περιγράφεται ως βιολετί) (Πρωτότυπο σχέδιο του Γκαίτε).

Δίπλα στον κύκλο, σε διάφορα μικρά τρίγωνα, δείχνονται μερικές εναλλακτικές δυνατότητες για τη διάταξη του μεγάλου τριγώνου, προκειμένου να αναφανεί μια «εκφραστική συμφωνία χρωμάτων».

Η πρώτη περίπτωση δείχνει τη σειρά των βασικών χρωμάτων (1.1), των δευτερευόντων χρωμάτων (1.2) και των τριτογενών χρωμάτων (1.3).

Στην δεύτερη περίπτωση, δίνεται η εντύπωση αυτού που, από την «αισθησιακή-ηθική» σκοπιά, ο Γκαίτε εξήγησε ως δύναμη (2.1), αισιοδοξία (2.2) ή μελαγχολία (2.3).

(Η τρίτη περίπτωση δίνει έμφαση στους τρεις άξονες των συμπληρωματικών χρωμάτων: κόκκινο (3.1), κίτρινο (3.2) και μπλε (3.3).

Τέλος, τονίζεται η φωτεινότητα (4.1) και η ένταση (4.2). 

Ο Γκαίτε αναφέρθηκε στο μέρος του κύκλου του που μεταβαίνει από το κίτρινο στο κόκκινο ως θετική πλευρά και τη συνέχισή του σε μπλε ως αρνητική, και κατέληξε στην ακόλουθη διάταξη:

το κίτρινο συνδέεται με «επίδραση, φως, φωτεινότητα, δύναμη, ζεστασιά, εγγύτητα, απώθηση»;

Και το μπλε με «στερήσεις, σκιά, σκοτάδι, αδυναμία, κρύο, απόσταση, έλξη». Υποστηρίζεται ότι η πρόθεση του Γκαίτε ήταν κυρίως να εξακριβώσει την «αισθησιακή-ηθική» επίδραση των επιμέρους χρωμάτων «στην αίσθηση του ματιού… και τη μετάδοση από το μάτι στο μυαλό».

 

 

 

 

Αντιλαμβάνεται τα χρώματα κυρίως ως «αισθησιακές ιδιότητες εντός του περιεχομένου της συνείδησης» και έτσι μεταφέρει την ανάλυσή του στον τομέα της ψυχολογίας.

Τα χρώματα στη θετική πλευρά «προκαλούν μια συναρπαστική, ζωηρή, φιλόδοξη διάθεση». Το κίτρινο έχει ένα «υπέροχο και ευγενές» αποτέλεσμα, κάνοντας μια «ζεστή και άνετη» εντύπωση.

Τα χρώματα ωστόσο στην αντίθετη πλευρά, «δημιουργούν μια άστατη, αδύναμη και ποθητή αίσθηση».

Το μπλε «δίνει μια αίσθηση ψυχρότητας».

 


is | Topic: Αυτοί που ασχολήθηκαν με το χρώμα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Αυτοι που μας εμαθαν τα χρωματα [24α]: J.W. v. Goethe”