xromata.com


Συνεντευξη με τα χρωματα: Μωβ χρωστικες και βαφες

 

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

 

 

Συνέντευξη με τα χρώματα

 

[ρνδ΄]

 

 

Χρωστικές και βαφές του Μωβ χρώματος

 

[ε΄]

 

 

Οι πρώτες βιολετί βαφές που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο, βρέθηκαν σε προϊστορικές ζωγραφιές σπηλαίων, ήταν φτιαγμένες από τα ορυκτά μαγγάνιο και αιματίτη.

Το μαγγάνιο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και σήμερα από τον λαό Aranda, μια ομάδα ιθαγενών Αυστραλών, ως παραδοσιακή χρωστική ουσία για το χρωματισμό του δέρματος κατά τη διάρκεια των τελετουργιών.

Χρησιμοποιείται επίσης από τους Ινδιάνους Χόπι της Αριζόνα για να χρωματίζουν τελετουργικά αντικείμενα.

Η πιο πορφυρή-μωβ βαφή στον αρχαίο κόσμο ήταν η Τυριανή πορφύρα, φτιαγμένη από ένα είδος θαλάσσιου σαλιγκαριού που ονομάζεται murex, που βρίσκεται στην Μεσόγειο.

Στην δυτική Πολυνησία, οι κάτοικοι των νησιών έφτιαχναν από αχινούς μια βιολετί χρωστική παρόμοια με το μωβ της Τύρου.

Στην Κεντρική Αμερική, οι κάτοικοι έφτιαχναν μια βαφή από ένα διαφορετικό θαλάσσιο σαλιγκάρι, την πορφύρα, που βρισκόταν στις ακτές της Κόστα Ρίκα και της Νικαράγουα.

Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν αυτό το χρώμα για να βάφουν υφάσματα για θρησκευτικές τελετές και οι Αζτέκοι το χρησιμοποιούσαν για πίνακες ιδεογραμμάτων, όπου συμβόλιζε την βασιλεία.

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι περισσότεροι καλλιτέχνες έφτιαχναν μωβ ή βιολετί χρώμα στους πίνακές τους συνδυάζοντας κόκκινες και μπλε χρωστικές, συνήθως μπλε αζουρίτη ή λάπις-λάζουλι με κόκκινη ώχρα, κιννάβαρη ή μίνιο.

Τα Orcein, ή μωβ βρύα, παρήγαγαν μια άλλη κοινή βιολετί βαφή.

Ήταν γνωστό ότι στους αρχαίους Έλληνες και Εβραίους, παρασκευαζόταν μωβ χρώμα από μια μεσογειακή λειχήνα που ονομαζόταν archil (Roccella tinctoria), σε συνδυασμό με ένα αμμωνιακό υγρό, συνήθως ούρα.

Το Orcein άρχισε να κερδίζει ξανά δημοτικότητα τον 19ο αιώνα, όταν το βιολετί και το μωβ έγιναν το χρώμα του ημιπένθους, που φοριόνταν αφού μια χήρα ή χήρος φορούσε μαύρα για ορισμένο χρονικό διάστημα, πριν αυτός ή αυτή επιστρέψει στα συνηθισμένα χρώματα.

Τον 18ο αιώνα, χημικοί στην Αγγλία, την Γαλλία και την Γερμανία άρχισαν να δημιουργούν τις πρώτες συνθετικές βαφές.

Δύο συνθετικές μωβ βαφές εφευρέθηκαν περίπου την ίδια εποχή.

Το Cudbear αναπτύχθηκε από τον Cuthbert Gordon της Σκωτίας. Η παραγωγή του ξεκίνησε το 1758. Οι λεπτομέρειες κατασκευής του προστατεύονταν προσεκτικά, με έναν τοίχο ύψους δέκα ποδιών χτισμένο γύρω από την εγκατάσταση κατασκευής και το προσωπικό αποτελούμενο από Highlanders ορκισμένους για μυστικότητα.

Το γαλλικό μωβ αναπτύχθηκε στη Γαλλία περίπου την ίδια εποχή. Η προκύπτουσα βαφή ήταν πιο στερεή και σταθερή από άλλες μωβ βαφές.

Το ιώδες κοβαλτίου είναι μια συνθετική χρωστική ουσία που εφευρέθηκε το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και παράγεται με παρόμοια διαδικασία όπως το μπλε και το πράσινο του κοβαλτίου.

Είναι η βιολετί χρωστική ουσία που χρησιμοποιείται συχνότερα σήμερα από καλλιτέχνες, μαζί με το μωβ του μαγγανίου.

Το Mauveine, γνωστό και ως μωβ ανιλίνη και μωβ του Perkin, ήταν η πρώτη συνθετική οργανική χημική χρωστική που ανακαλύφθηκε τυχαία κατά τη διάρκεια μιας προσπάθειας παραγωγής κινίνης το 1856.

Στη δεκαετία του 1950, μια νέα οικογένεια βιολετί συνθετικών οργανικών χρωστικών που ονομάζονται κινακριδόνες εμφανίστηκε στην αγορά.

Αρχικά ανακαλύφθηκαν το 1896, συντέθηκαν το 1936 και κατασκευάστηκαν την δεκαετία του 1950.

Τα χρώματα της ομάδας κυμαίνονται από βαθύ κόκκινο έως βιολετί και έχουν τον μοριακό τύπο C20H12N2O2. Έχουν ισχυρή αντοχή στην ηλιακή ακτινοβολία και στο πλύσιμο και χρησιμοποιούνται σε λαδομπογιές, ακουαρέλες και ακρυλικά, καθώς και σε επιστρώσεις αυτοκινήτων και άλλες βιομηχανικές επικαλύψεις.

Όπως σου είπα Άνθρωπε, παραγωγή μωβ χρωστικών γίνεται και από θαλάσσιους υπηκόους του ζωικού βασιλείου, δηλαδή θαλάσσια κοχύλια, σαλιγκάρια και αχινούς με πιο γνωστά τα murex της ανατολικής Μεσογείου και δη της Τύρου.

Αυτοί οι ζωικοί οργανισμοί δεν έχουν οι ίδιοι μωβ χρώμα, αλλά εκκρίσεις από τις οποίες με ειδική επεξεργασία παράγονται οι μωβ χρωστικές.

Όμως στις αντίπερα όχθες του Ειρηνικού ωκεανού υπάρχουν οι μωβ αχινοί που το χρώμα τους είναι μωβ.

Δεν μιλάω για του συνηθισμένους αχινούς όπου οι θηλυκοί -σε αντίθεση με τους κατάμαυρους αρσενικούς- εμφανίζουν εξ αντανακλάσεως καφέ, πράσινα και μωβ χρώματα.

Μιλάω για αχινούς που το χρώμα τους είναι από μωβ έως πορφυρό.

Μιλώντας για τους μωβ αχινούς ας αναφερθούμε και σε άλλα είδη μωβ ζώων, που ούτως ή άλλως σπανίζουν αρκετά.

Συνήθως μωβ χρώμα παρουσιάζουν κάποια έντομα και αρκετά πουλιά.

Όμως το μωβ χρώμα των πουλιών (όπως και των περισσοτέρων εντόμων) εμφανίζεται λόγω της αντανάκλασης και διάθλασης του φωτός που εξοστρακίζεται ανάμεσα στις φολίδες, τα φτερά και τα λέπια των ζώων αυτών, αφού όπως είναι γνωστό μωβ και μπλε χρωστικές δεν υφίστανται στο ζωικό βασίλειο.

Μωβ χρώμα στο ζωικού βασίλειο εμφανίζουν οι μέλισσες ξυλοκόποι (carpenter bees) που είναι το μεγαλύτερο είδος μελισσών, ιθαγενές της Ευρώπης και της Ασίας.

Στα πουλιά μωβ χρώμα εμφανίζει στην πλάτη του το ψαρόνι της υποσαχάριας Αφρικής και το βιολετί sabrewing (ένα είδος κολίμπρι με πράσινη ράχη και μωβ στήθος) που βρίσκεται στην κεντρική Αμερική.

Εκτός από αυτό, υπάρχουν επίσης και αρκετά άλλα είδη κολίμπρι που παρουσιάζουν μωβ ή πορφυρό χρώμα.

Στην κεντρική Αμερική βρίσκεται επίσης και ο αυτοκρατορικός παπαγάλος της Αμαζονίας ο οποίος εμφανίζεται στην εθνική σημαία της Δομινίκας (νησιωτικής χώρας της Καραϊβικής), καθιστώντας την τη μοναδική εθνική σημαία στον κόσμο με βιολετί χρώμα επάνω της.

Εκτός από τα πουλιά τα έντομα και τα σκαθάρια υπάρχουν και (ελάχιστα) άλλα ζώα που εμφανίζουν μωβ χρώμα, κυρίως θαλάσσια, όπως οι πορφυροί αχινοί που αναφέρθηκαν προ ολίγου, αστερίες, μέδουσες και θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες, μέδουσες και θαλάσσιες ανεμώνες που παρ’ ότι τις θεωρούμε σαν θαλάσσια φυτά στην πραγματικότητα ανήκουν στο ζωικό βασίλειο. Υπάρχουν επίσης και κάποια μωβ βατράχια.

Σου θυμίζω πως κάπου στις αρχές της συνέντευξης σου έχει αναφερθεί Άνθρωπε πως υπάρχουν ζώα που το αίμα τους δεν είναι κόκκινο αλλά έχει μωβ χρώμα, που οφείλεται στην αιμοερυθρίνη που υπάρχει στο αίμα τους αντί για αιμοσφαιρίνη, η οποία είναι άχρωμη μεν, αλλά όταν οξυγονούται παίρνει βιολετί χρώμα.

Τα ζώα αυτά είναι κυρίως θαλάσσιοι σκώληκες και βραχύποδες που το μωβ αίμα τους επιδρά στην εξωτερική τους εμφάνιση, όπως ακριβώς συμβαίνει με το κόκκινο αίμα του ανθρώπου και άλλων θηλαστικών.

Σε αντίθεση με την σπανιότητα του μωβ χρώματος στο ζωικό βασίλειο, το μωβ χρώμα αφθονεί στο φυτικό βασίλειο, αλλά σε αυτό θα αναφερθούμε λίαν συντόμως, μετά από ένα μικρό διάλειμμα.

 


is | Topic: ζωα και χρωματα, μωβ, Συνέντευξη με τα χρώματα, Φύση και χρώματα, χρωστικές | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα: Μωβ χρωστικες και βαφες”

Rich Text Editor, comment