xromata.com

Εξετάζοντας τα χρώματα των 6 κυρίαρχων βασιλείων του πλανήτη μας, ασχοληθήκαμε και με το βασίλειο των πρωτίστων.

Στα πρώτιστα υπάγονται και τα φύκη, τα οποία κατηγοριοποιούνται σε 7 τύπους, εκ των οποίων οι 6 φέρουν ονομασίες ανάλογες με το κυρίαρχο χρώμα τους, ήτοι:

τα Χρυσόφυτα, τα Πυρόφυτα, τα Χλωρόφυτα, τα Ροδόφυτα, τα Φαιόφυτα και τα Ξανθόφυτα.

https://xromata.com/?p=12096

Ας δούμε την κάθε ομάδα χωριστά. Ξεκινήσαμε με τα Χλωρόφυτα, συνεχίσαμε με τα Φαιόφυτα (ή καφετιά φύκη), τα ροδόφυτα φύκη, και τα ξανθόφυτα φύκη. Ακολουθούν τα χρυσόφυτα φύκη.

Χρυσόφυτα Φύκη

Τα χρυσό-καφέ φύκια και τα διάτομα είναι οι πιο άφθονοι τύποι μονοκύτταρων φυκών, που αντιπροσωπεύουν περίπου 100.000 διαφορετικά είδη.

Και τα δύο βρίσκονται σε περιβάλλοντα τόσο του γλυκού όσο και του αλμυρού νερού. Τα διάτομα είναι πολύ πιο συνηθισμένα από τα χρυσό-καφέ φύκια και αποτελούνται από πολλούς τύπους πλαγκτόν που βρίσκονται στον ωκεανό.

Αντί για κυτταρικό τοίχωμα, τα διατόμια περικλείονται από ένα κέλυφος πυριτίου, το οποίο ποικίλλει σε σχήμα και δομή ανάλογα με το είδος.

Τα χρυσό-καφέ φύκια, αν και λιγότερα σε αριθμό, ανταγωνίζονται την παραγωγικότητα των διατόμων στον ωκεανό.

Είναι συνήθως γνωστά ως νανοπλαγκτόν, με κύτταρα μόνο 50 μικρόμετρα σε διάμετρο.

Τα χρυσόφυτα, ή χρυσά φύκια, είναι συνηθισμένοι μικροσκοπικοί οργανισμοί του γλυκού νερού.

Ορισμένα είδη είναι άχρωμα, αλλά στην συντριπτική πλειοψηφία τους είναι φωτοσυνθετικά.

Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα σημαντικά σε λίμνες, όπου μπορεί να είναι η κύρια πηγή τροφής για το ζωοπλαγκτόν.

Δεν θεωρούνται πραγματικά αυτότροφα από ορισμένους βιολόγους επειδή σχεδόν όλα τα χρυσόφυτα γίνονται ετεροτροφικά ελλείψει επαρκούς φωτός ή παρουσία άφθονης διαλυμένης τροφής.

 Όταν συμβαίνει αυτό, ο χρυσοπλάστης ατροφεί και το φύκι γίνεται αρπακτικό, τρεφόμενο με βακτήρια ή διάτομα.

Υπάρχουν περισσότερα από χίλια περιγραφόμενα είδη χρυσών φυκιών, τα περισσότερα από τα οποία είναι ελεύθερα μονοκύτταρα, αλλά υπάρχουν νηματοειδείς και αποικιακές μορφές.

Άλλα χρυσόφυτα μπορεί να περάσουν μέρος της ζωής τους ως αμοιβοειδή κύτταρα. Οι αποικίες αναπτύσσονται ως διακλαδισμένες ή μη διακλαδισμένες αλυσίδες.

Οι επιφάνειες κάποιων κυττάρων καλύπτονται από λέπια πυριτίου.

Τα είδη που παράγουν πυριτικά κελύφη μπορεί να έχουν τρίχες ή λέπια με αρκετά περίπλοκη δομή.

Μερικοί ερευνητές ομαδοποιούν τα χρυσόφυτα με τα λέπια πυριτίου σε μια ξεχωριστή κατηγορία, την Synurophyceae.

Τα παλαιότερα γνωστά απολιθώματα χρυσόφυτων προέρχονται από ασβεστολιθικές και πυριτικές αποθέσεις της Κρητιδικής εποχής, αλλά έφτασαν στη μεγαλύτερη ποικιλομορφία τους στην Μειόκαινο περίοδο.

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

Συνέντευξη με τα χρώματα

[Ϟε΄]

Το Κόκκινο στα δέντρα

[ιβ´]

-Αφού ξεκουραστήκαμε λίγο, συνεχίζω εγώ το κόκκινο χρώμα Άνθρωπε να σου λέω για τα κόκκινα τριαντάφυλλα, την προσφορά τους και τους συμβολισμούς τους.

Μπορεί μεν να λέμε ότι ‘τα διαμάντια είναι παντοτινά’ αλλά τα κόκκινα τριαντάφυλλα σαν συμβολισμός του έρωτα, είναι πολύ παλαιότερα από αυτόν των διαμαντιών.

Ένα μπουκέτο λοιπόν από κόκκινα τριαντάφυλλα στις μέρες μας είναι το καλύτερο δώρο για να εκφράσουμε την αγάπη μας. Ένα ‘πρέπει’ σε επετείους ερωτικών σχέσεων (γάμων, αρραβώνων κλπ.), απαραίτητο βεβαίως σε προτάσεις γάμου, όπως επίσης, κατά το έθιμο και στην γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου.

Μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι στην Δυτική, τουλάχιστον, τέχνη και λογοτεχνία δεν υπάρχει πιο διαδεδομένο και σταθερό σύμβολο για την έκφραση της αγάπης και της ομορφιάς από τα κόκκινα τριαντάφυλλα, γι’ αυτό και τα συναντάμε συχνά, σαν τέτοια, σε πίνακες ζωγραφικής, σε κινηματογραφικές ταινίες, τραγούδια και σε άλλες μορφές τέχνης.

Τα κόκκινα τριαντάφυλλα άρχισαν την λαμπρή συμβολική ιστορία τους σαν λουλούδια του έρωτα, από την ελληνική και ρωμαϊκή εποχή όπου ήταν συνδεδεμένα με την Αφροδίτη, την θεά του κάλους και μητέρα του Έρωτα.

Κατά την ελληνική μυθολογία τα τριαντάφυλλα παλιά ήταν μόνο άσπρα.

Όταν όμως η θεά Αφροδίτη έμαθε πως ο αγαπημένος της Άδωνις ξεψυχούσε τραυματισμένος από την επίθεση του ζηλιάρη εραστή της Άρη, που είχε μεταμορφωθεί σε άγριο κάπρο, έτρεξε να προλάβει ζωντανό, ξυπόλητη από την βιασύνη της τον πανέμορφο νεαρό που βρισκόταν πεσμένος σε ένα σημείο με άσπρες τριανταφυλλιές.

Τα γυμνά πόδια της θεάς ξεσκίστηκαν από τα αγκάθια των τριαντάφυλλων και το αίμα της κύλησε πάνω στα λευκά λουλούδια βάφοντάς τα κόκκινα.

Αργότερα, κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, τα κόκκινα τριαντάφυλλα συνδέθηκαν με τις αρετές της Παρθένου Μαρίας.

Κατά στην σαιξπηρική εποχή όμως μεταλλάχθηκαν και πάλι σε ερωτικά σύμβολα και έγιναν ένα ποιητικό κατεστημένο έκφρασης του παθιασμένου έρωτα.

Έκτοτε τα κόκκινα τριαντάφυλλα εξακολουθούν να κυριαρχούν σαν το παντοτινό σύμβολο της αγάπης και του πάθους.

Σε γενικές γραμμές, τα φωτεινά κόκκινα τριαντάφυλλα εκφράζουν αγάπη, επιθυμία, ρομαντισμό, θάρρος και πάθος, ομορφιά, συζυγική ευδαιμονία.

Τα σκούρα κόκκινα τριαντάφυλλα δηλώνουν βαθύ πάθος, ετοιμότητα για δέσμευση, εκτίμηση μεγάλης ομορφιάς, αγάπη μέχρι θανάτου….

Πέρα όμως από τον συμβολισμό της αγάπης και του έρωτα τα κόκκινα τριαντάφυλλα εμφανίζονται επίσης καθ’ όλη την ιστορία και τους πολιτισμούς, σαν πολιτικά και θρησκευτικά σύμβολα.

Αρκετά όμως είπαμε για τα κόκκινα τριαντάφυλλα και γενικώς για τα κόκκινα λουλούδια.

Τώρα, πέρα από τα άνθη και τους καρπούς, εγώ το κόκκινο χρώμα εμφανίζομαι και σε κάποια φύλλα.

Αλλού συνυπάρχω με το πράσινο του φύλλου, ίσως και με άλλα χρώματα. Αλλού τα φύλλα του φυτού είναι κόκκινα και μόνον κόκκινα.

Και εδώ η εμφάνισή μου οφείλεται σε καροτενοειδείς χρωστικές, όπως τα β-καροτένια, οι ξανθοφύλλες, αλλά και σε ανθοκυανίνες.

Μερικά φυλλώματα φυτών ή και ολόκληρα δέντρα έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα αυτών των χρωστικών και έχουν έντονα χρώματα όλες τις εποχές του χρόνου.

Πολλά είδη φυτών παράγουν νεαρά φύλλα που είναι κόκκινα, τα οποία στη συνέχεια χάνουν αυτό το κόκκινο χρώμα καθώς αναπτύσσονται.

Τα περισσότερα φυτά έχουν χαμηλά επίπεδα περιεκτικότητας αυτών των χρωστικών και εμφανίζονται πράσινα τον περισσότερο καιρό.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις αυτά τα «πράσινα» φυτά παράγουν υψηλότερα επίπεδα ανθοκυανινών προκαλώντας αλλαγή χρώματος στους μίσχους και στα φύλλα τους.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει σχεδόν σε όλα τα φυλλοβόλα δέντρα το φθινόπωρο καθώς τα φύλλα τους αλλάζουν χρώμα λίγο πριν πέσουν.

Πριν όμως σου εξηγήσω πώς γίνεται αυτή η αλλαγή θέλω να σου αναφέρω μερικά από τα γνωστά σου φυτά με κόκκινα φυλλώματα που καλλιεργείς στις γλάστρες σου.

Τα caladium που κάποιες ποικιλίες τους έχουν τελείως κόκκινα φύλλα και άλλες μερικώς κόκκινα.

Ο coleus που μια ποικιλία του έχει κατακόκκινα φύλλα.

Η φυτόνια, ο κρότωνας, η βασιλική μπιγκόνια κ.α. και βεβαίως η πουανσέτια (το αλεξανδρινό), που επειδή τα φύλλα της βάσης της είναι πράσινα πολλοί νομίζουν για λουλούδι της το κόκκινο φύλλωμά της που φυτρώνει πάνω από το πράσινο. Λάθος! Το λουλούδι της είναι ο μικρός κίτρινος ανθός που περιβάλλεται από τα κατακόκκινα φύλλα της.

Εκτός όμως από καλλιεργημένα σε γλάστρες και παρτέρια φυτά με κόκκινα φυλλώματα, υπάρχουν και ολόκληρα δέντρα που είναι ολοκόκκινα και μάλιστα κάποια από αυτά όλο τον χρόνο καθότι είναι αειθαλή.

Κάποια έχουν πολύ σκούρο, έως και μαυριδερό κόκκινο χρώμα, κάποια είναι κατακόκκινα.

Μεταξύ τους είναι η Κόκκινη Δαμασκηνιά, η Κόκκινη βασιλική σφένδαμος (crimson king maple), η Acer palmatum atropurpureum ή άλλως Ιαπωνική σφένδαμος, καθώς και δυο – τρία είδη παρόμοιων ιαπωνικών σφενδάμων, το Red Silver Crabapple, το Cotinus Grace smoke tree και ο Preenus serrulata Royal Burgundy.

Πάμε τώρα στα κόκκινα φθινοπωρινά φύλλα των φυλλοβόλων δέντρων.

Τα καταπράσινα φύλλα των φυλλοβόλων δέντρων, εκτός από τις χλωροφύλλες που τους δίνουν το πράσινο χρώμα τους, περιέχουν και ανθοκυανίνες και καροτένια αλλά και τανίνες που καλύπτονται από την πληθώρα της χλωροφύλλης.

Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν η παραγωγή της χλωροφύλλης επιβραδύνεται και τέλος σταματά.

Τα μόρια της χλωροφύλλης στη συνέχεια αποδομούνται επιτρέποντας την εμφάνιση των υπόλοιπων χρωστικών ουσιών.

Ταυτόχρονα σε κάποια φύλλα αυξάνεται η παραγωγής της ανθοκυανίνης, ιδίως κατά τη διάρκεια μιας διαδοχής του φθινοπωρινού καιρού από ξηρές φωτεινές ηλιόλουστες μέρες με δροσερές νύχτες, οπότε με την υποχώρηση της χλωροφύλλης φύλλα που περιέχουν κυρίως ανθοκυανίνες θα εμφανιστούν κόκκινα, ενώ τα φύλλα που περιέχουν τόσο ανθοκυανίνες όσο και καροτενοειδή θα εμφανίσουν πορτοκαλί χρώμα.

Ναι, ναι! Ξέρω Άνθρωπε, έχει και κίτρινα φθινοπωρινά φύλλα και όταν ξεραθούν τα περισσότερα ξερά φύλλα γίνονται καφετιά…. εδώ όμως αναφερόμαστε για το κόκκινο χρώμα στα φύλλα και όχι στα φθινοπωρινά χρώματα.

Καλά, καλά! Ας το πάρει το ποτάμι! Τα φύλλα γίνονται κατακίτρινα όταν υποχωρούν ή δεν υπάρχουν ανθοκυανίνες και μένουν μόνο καροτένια και τέλος όταν αποδομούνται όλες οι χρωστικές παραμένει μόνο η τανίνη η οποία προσδίδει το καφετί χρώμα της σε όλα τα ξερά φύλλα.

Από τα κόκκινα δέντρα και τα κόκκινα φύλλα, πάμε τώρα σε κάτι άλλα κόκκινα φύλλα που εσύ, οι περισσότεροί σας δηλαδή τα εκλαμβάνεται σαν φυτά ενώ δεν ανήκουν καν στο φυτικό βασίλειο. Τα φύκια!

Από τις 6 κατηγορίες φυκιών, οι 2, όπως το λέει και το όνομά τους, σχετίζονται με το κόκκινο χρώμα. Πρόκειται για τα ‘ροδόφυτα’ και τα ‘πυρόφυτα’.

Στα ροδόφυτα κύριο χαρακτηριστικό είναι το κόκκινο χρώμα που προκύπτει από χρωστικά πρωτεϊνικά παράγωγα χλωροφύλλης τις χρωστικές φυκοερυθρίνη και φυκοκυανίνη. Αυτές καλύπτουν τις άλλες χρωστικές, Χλωροφύλλη α, βήτα-καροτένιο ξανθοφύλλες και η φυκοερυθρίνη απορροφά το μπλε φως και αντανακλά το κόκκινο φως.

Υπάρχουν περίπου 6.500 είδη κόκκινα φύκια (Rhodophyta).

Τα πυρόφυτα φύκη (φυτοπλαγκτόν) είναι μονοκύτταρα φύκια που βρίσκονται συνήθως στους ωκεανούς όπου μπορούν να προκαλέσουν ένα φαινόμενο γνωστό ως κόκκινη παλίρροια, στην οποία η θάλασσα φαίνεται κόκκινη λόγω της μεγάλης αφθονίας τους.

Όπως ορισμένοι μύκητες, μερικά είδη πυροφύτων παράγουν βιοφωταύγεια. Και κατά την διάρκεια της νύχτας κάνουν τον ωκεανό να φαίνεται φλεγόμενος.

Αυτά σχετικά με τα κόκκινα άνθη, φύλλα και φύκια.

Σε λίγο θα αφήσω στην άκρη της βιο – χρωστικές που χρωματίζουν με κόκκινα χρώματα την πανίδα και την χλωρίδα για να ασχοληθούμε με ένα άλλο είδος χρωστικών ουσιών, τις ουσίες που μας δίνουν κόκκινα χρώματα για να φτιάχνουμε κόκκινες βαφές.

Μούσες και χρώματα

[Τερψιχόρη]  

Εδώ και περισσότερο από δυο χρόνους, τοποθετήσαμε τις 9 Μούσες στον έγχρωμο, πλέον, εννεαδικό πίνακα (την βάση των ‘μαγικών τετραγώνων’) σε μια προσπάθεια χρωματισμού κάθε μιας από τις Μούσες.

https://xromata.com/?p=10034

Εξετάζουμε τώρα κάθε μια από τις Μούσες χωριστά, εξετάζοντας την σημασία του ονόματός της, το χρώμα με το οποίο την έχουμε ντύσει (δηλαδή το χρώμα του τετραγώνου στο οποίο την έχουμε τοποθετήσει), και αριθμοσοφικά τον αριθμό του αντίστοιχου τετραγώνου.

Αφού ασχοληθήκαμε ήδη με τις Μούσες Κλειώ, Ευτέρπη, Θάλεια και Μελπομένη, σειρά έχει τώρα η πέμπτη Μούσα, η Τερψιχόρη.

Τερψιχόρη

Η Μούσα που εξετάζουμε εδώ, είναι η Μούσα Τερψιχόρη, η πέμπτη στην καθιερωμένη σειρά των Μουσών, τοποθετημένη στο πέμπτο τετράγωνο του εννεαδικού πίνακα, που είναι χρωματισμένο κίτρινο και φέρει τον αριθμό πέντε.

Η Τερψιχόρη είναι η Μούσα της Λυρικής ποίησης και της Όρχησης, δηλαδή του Χορού, του χορού των χορικών του δράματος και κατ’ επέκταση του κινησιολογικού και ρυθμικού χορού.

Το όνομά της προέρχεται από το ρήμα τέρπω (ευφραίνω) και το ουσιαστικό χορός.

Είναι δηλαδή σύνθετο από το ‘τέρπω’ και ‘χορός’.

Ο ‘χορός’ βγαίνει από την ρίζα «χαρ» (χαίρω), όπου η ομαδική χαρά (συγκίνηση) μετατρέπεται σε κινήσεις (χορό) κάτω από τον ρυθμό που δίνουν οι χορδές της λύρας.  

Θεωρείται η ευρέτρια του χορού και της λύρας (έγχορδου μουσικού οργάνου) που είναι και το βασικό σύμβολό της, μαζί με τον αυλό και το τρίγωνο.

Όπως αναγράφει ο Ηλίας Τσατσόμοιρος στο βιβλίο του «Ιστορία Γενέσεως της Ελληνικής Γλώσσας», σκοπός της Μούσας Τερψιχόρης είναι η δια του Λόγου ανάπτυξη, ήτοι το ξετύλιγμα της εξέλιξης σπουδαίων συμβάντων, δια της λογικής ερμηνείας αυτών, ώστε να ενεργοποιηθούν οι δυνάμεις εκείνες που αυτοπεριορίζουν, δαμάζουν, δεσμεύουν τις άλογες πράξεις, χάριν της γενικής χαράς που είναι ο δείκτης πολιτισμού σε κάθε επίπεδο καλλιέργειας και ανάπτυξης των λαών.

Βεβαίως θα αναρωτηθούμε εδώ, η Μούσα του Χορού, που χορός κατά

κύριο λόγο ταυτίζεται με την κίνηση, πώς έχει σκοπό της την δια του Λόγου εκφραστική ανάπτυξη σπουδαίων συμβάντων;

Πριν από όλα ας θυμηθούμε την τοποθέτηση της Τερψιχόρης στον εννεαδικό πίνακα. Η θέση της είναι στο πέμπτο τετράγωνο του πίνακα που είναι το κεντρικό μεσαίο κίτρινο τετράγωνο, το τετράγωνο του Λόγου και της Βεβαίωσης.

Είναι το τετράγωνο της Ψυχής, που φέρει το δισυπόστατο κίτρινο χρώμα (= το χρώμα της Ψυχής), η οποία δονείται από τις εντυπώσεις, επομένως ενέχει από την φύση της την κίνηση.

Τώρα, εμείς οι σύγχρονοι άνθρωποι, με την λέξη «χορός» φέρουμε αμέσως στον νου μας τους χορούς που χορεύουμε δονούμενοι από τους ρυθμούς της μουσικής.

Χορός είναι επίσης και ό,τι βλέπουμε σε χορευτικές παραστάσεις, είτε πρόκειται για κλασικό χορό, είτε χορό τζαζ, είτε παραδοσιακούς χορούς, είτε ακόμα και αισθησιακούς χορούς, είτε στο χοροθέατρο.

Με αποκορύφωμα το τελευταίο, όλες οι μορφές χορού που παρακολουθούμε ή χορεύουμε, μας άγουν σε ψυχικές δονήσεις, μας ψυχαγωγούν.

Ψυχαγωγία, δηλαδή οδήγηση της ψυχής σε συγκινησιακές ατραπούς, ήταν ο στόχος των χορικών (του χορού) κατά την διδαχή των αρχαίων δραμάτων.

Οπότε, ο χορός της Τερψιχόρης αναφέρεται πρωτίστως στον διδακτικό ψυχαγωγικό θεατρικό χορό, ο οποίος είναι ‘Λόγος’.

Ο πρωτόγονος άνθρωπος, πριν ακόμα καλά – καλά μιλήσει, για να εκφραστεί και να μεταδώσει / αφηγηθεί συμβάντα και δρώμενα, χρησιμοποιούσε κινήσεις του σώματός του, μιμητικές και χορευτικές. Έτσι λοιπόν, ο χορός – κίνηση υπήρξε ο προπομπός του λόγου.

Ας εξετάσουμε τώρα, όπως κάναμε και στις προηγούμενες Μούσες, την σημασία των γραμμάτων που απαρτίζουν το όνομα της Τερψιχόρης:

Τ τέχνη

Ε εγείρει, ωθεί

Ρ ροή, κίνηση, ρυθμός

Ψ ψυχή, ψάλλω

Ι καθοδηγώ, κατευθύνω

Χ χαίρω, χωρέω = κινούμαι προς τα εμπρός

Ο χώρος, όφελος

Ρ ρέζω = ενεργώ

Η αρετή, ήρως  

Αυτά για την Τερψιχόρη, την Πέμπτη, την μεσαία Μούσα, την Κίτρινη.

Αν θέλετε να θυμηθείτε τις ιδιότητες του κίτρινου χρώματος και όλα όσα έχουμε γράψει γι’ αυτό έως τώρα, δεν έχετε παρά να πάτε στην τρίτη, γαλάζια στήλη της ιστοσελίδας μας, να κάνετε κλικ μέσα στο πλαίσιο που γράφει ‘categories’ και να επιλέξετε το λήμμα ‘κίτρινο’.

Όσο για τις προηγουμένως αναρτηθείσες Μούσες, θα τις βρείτε στους κάτωθι συνδέσμους (links):

την Κλειώ στο https://xromata.com/?p=11157

την Ευτλερπη στα https://xromata.com/?p=11434

                        και https://xromata.com/?p=11446

την Θάλεια στο https://xromata.com/?p=11777

την Μελπομένη στο https://xromata.com/?p=12025

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ

[19]

Για να παρακολουθήσετε την σειρά άρθρων υπό τον γενικό τίτλο ‘ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ’ καλό θα είναι να διαβάσετε τo εισαγωγικό 1^ο άρθρο που θα βρείτε στον σύνδεσμο https://xromata.com/?p=11228 …..

Johann Heinrich Lambert

Johann Heinrich Lambert, Ελβετο-γερμανός μαθηματικός, αστρονόμοε, φυσικός και φιλόσοφος.
b-1728-08-26 in Mülhausen – Alsace in France
d-1777-09-25 in Berlin in Germany

Το χρωματικό σύστημα  του Lambert επιχειρεί να εξηγήσει τις εναλλασσόμενες σχέσεις μεταξύ των χρωμάτων χρησιμοποιώντας μια τριγωνική πυραμίδα.

Το βασικό τρίγωνο είναι μαύρο στο κέντρο του και φέρνει τα βασικά χρώματα του κόκκινου, του κίτρινου και του μπλε στα γωνιακά σημεία.

Τα επτά επίπεδα της πυραμίδας αυξάνουν σταδιακά τη φωτεινότητα  προς το λευκό άκρο.

Ο Λάμπερτ πίστευε ότι το σύστημά του θα μπορούσε να βοηθήσει τους εμπόρους κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων να γνωρίζουν εάν διαθέτουν όλα τα χρώματα Ήλπιζε επίσης ότι θα είναι χρήσιμο στους βαφείς και τους εκτυπωτές της εποχής του.

Ο μαθηματικός και φυσιοδίφης Johann Heinrich Lambert (1728-1777) είναι γνωστός μεταξύ των φυσικών ως ιδρυτής της θεωρίας της μέτρησης φωτός, η οποία τότε ήταν γνωστή ως «φωτομετρία».

Το 1760 περίπου, ο Λάμπερτ ασχολήθηκε με τον νόμο που διέπει τον φωτισμό μιας επιφάνειας από μια πηγή φωτός, που ακόμα φέρει το όνομά του.

Μελέτησε επίσης την ικανότητα ανάκλασης των επιφανειών και την διαφάνεια τους. Οι κοσμολογικές επιστολές του, που έγραψε ως μέλος της Ακαδημίας του Φρειδερίκου του Μεγάλου στο Βερολίνο, είναι φημισμένες μεταξύ των αστρονόμων. Ο Λάμπερτ προσπάθησε να εξηγήσει τη δομή του σύμπαντος σε αυτά τα γραπτά, σημειωτέον πως εκείνη την εποχή δεν ήταν γνωστό το πόσο εκτεταμένος είναι ο γαλαξίας μας.

Κατά τη διάρκεια των διατριβών του, συμβουλεύτηκε τις μετρήσεις που έλαβε ο Tobias Mayer στο Γκέτινγκεν, και έτσι γνώρισε το χρωματικό τρίγωνο του Mayer που χρονολογείται από το 1758, τη δημοσίευση του οποίου υποστήριξε στη συνέχεια. Ο Lambert αναγνώρισε ότι ο Mayer είχε ανακαλύψει ένα μέσο κατασκευής και ονομασίας πολλών από τα πιθανά χρώματα, και ταυτόχρονα επίσης αναγνώρισε ότι, για να επεκτείνει την κάλυψη του ώστε να συμπεριλάβει την πλήρη αφθονία τους, το μόνο στοιχείο που λείπει από αυτό το τρίγωνο ήταν το βάθος.

Αφού πραγματοποίησε τα δικά του πειράματα, ο Λάμπερτ πρότεινε μια πυραμίδα κατασκευασμένη από μια σειρά από τρίγωνα για να διευθετηθεί ο πλήρης πλούτος των φυσικών χρωμάτων σε μία γεωμετρική μορφή.

Αυτά διαφέρουν από τα τρίγωνα του Mayer όχι μόνο στο μέγεθός τους, αλλά και στη θέση του μαύρου.

Όπως και με το μοντέλο του Mayer, οι γωνίες του βασικού τριγώνου του Lambert καταλαμβάνονται από το κίτρινο, το κόκκινο και το μπλε.

Σε κάθε περίπτωση, δύο βασικά χρώματα αναμιγνύονται (με ποικίλες αναλογίες) για να σχηματίσουν επτά αποχρώσεις κατά μήκος των πλευρών, ενώ  προς το εσωτερικό και τα τρία βασικά χρώματα συμβάλλουν στις αποχρώσεις κάθε αντίστοιχης επιφάνειας.

Συνολικά 45 χρωματικές αποχρώσεις σχηματίζονται έτσι στο τρίγωνο της βάσης, πάνω από το οποίο στοιβάζονται οι άλλες τριγωνικές επιφάνειες και γίνονται φωτεινότερες καθώς ανέρχονται.

Με τη σειρά τους, περιέχουν 28, 15, 10, 6, 3 και τέλος 1 χρωματικό πεδίο.

Ο Λάμπερτ παρουσιάζει συνολικά 108 χρωματικές αναμείξεις στην πυραμίδα του, η κορυφή  της οποίας είναι λευκή.

Αυτή η κατασκευή καταφέρνει να ενσωματώσει τα διάφορα «τριτογενή χρώματα» σε ένα σύστημα και τα συνδέει λογικά με τις ουδέτερες γκρίζες τιμές που εμφανίζονται στον κεντρικό/αξονικό σημείο κάθε τριγωνικού επιπέδου.

Το χρώμα που δημιουργείται συνδυάζοντας όλα τα βασικά χρώματα – το μαύρο – βρίσκεται στο κέντρο του χαμηλότερου/βασικού τριγώνου.

Περισσότερα χρώματα μπορούν να διακριθούν σε αυτό το κατώτερο επίπεδο παρά στο ανώτερο σημείο όπου κυριαρχεί το λευκό, αποδεικνύοντας ότι το σύστημα των χρωμάτων πρέπει να σχηματίζει κωνικότητα προς τα πάνω και ως εκ τούτου είναι μια πυραμίδα.

Ως φυσιοδίφης, ο Λάμπερτ χρησιμοποίησε την πυραμίδα του στις προσπάθειές του να εντοπίσει και να ταξινομήσει όλα τα χρώματα που εμφανίζονται στα ζώα και τα φυτά. Φυσικά, αυτός ο στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ένα σύστημα ανάμειξης, που λειτουργεί με τα τρία βασικά χρώματα κίτρινο, κόκκινο και μπλε, όπως εμφανίζονται στην πυραμίδα του, γιατί οι αποχρώσεις είναι πολύ περισσότερες.

Στην φύση, υπάρχουν πολλές αποχρώσεις από ποικίλα πράσινα, πορτοκαλί ή μωβ κλπ. που δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο με την αφαιρετική ανάμειξη των τριών κύριων χρωμάτων όπως εμφανίζονται στην πυραμίδα του, γιατί πολλά χρώματα στην φύση δεν σχηματίζονται μόνο από συγκεκριμένες χρωστικές, αλλά και μέσω των φυσικών ιδιοτήτων του φωτός μέσα από δομικές παρεμβολές παρεμβολές τριχών, φύλλων, λεπιών, φολίδων κλπ.

Με άλλα λόγια η αφθονία των χρωμάτων που δημιουργούνται έτσι φτάνει πολύ πέρα από την πυραμίδα στην οποία ο Λάμπερτ ήθελε να τα περιορίσει.

Ο χρωματισμός των φτερών των πουλιών

Πώς χρωματίζονται τα φτερά των πουλιών τόσο πολύχρωμα; Από λαμπερούς κι αστραφτερούς τόνους πολύτιμων λίθων έως βαθιά καφετιά και μαύρα;

Εδώ σας παρουσιάζουμε έναν πλήρη, συνοπτικό οδηγό για τον χρωματισμό των πουλιών, όπως αναγράφεται στον ιστότοπο  Audubon που, ειδικεύεται στον κόσμο των πουλιών.:

Οι ιριδίζοντες πορφυροκόκκινοι λαιμοί κάποιων κολίμπρι, τα εκπληκτικά έντονα μπλε και κίτρινα χρώματα των μπλε – κίτρινων παπαγάλων μακάο μας αφήνουν έκθαμβους.

Έχετε ποτέ σκεφτεί πώς και γιατί αυτά τα πλάσματα αποκτούν τα τόσο εκθαμβωτικά αυτά χρώματα;

Τα πουλιά βασίζονται στον χρωματισμό των φτερών τους για να επικοινωνούν με άλλα του είδους τους, ειδικά κατά την περίοδο ζευγαρώματος.

Το χρώμα είναι τόσο σημαντικό για τα πουλιά ώστε έχουν αναπτύξει πολλούς τρόπους για να χρωματίζονται τα φτερά τους.

Εδώ είναι μια βάση για το πώς προκύπτουν μερικά από τα διάφορα χρώματα των πουλιών.

Τα μαύρα και τα καφέ χρώματα προέρχονται από την ίδια χρωστική που υπάρχει στο ανθρώπινο δέρμα, την μελανίνη.

Η ίδια ουσία που δίνει χρώμα στο δέρμα και τα μαλλιά μας είναι επίσης υπεύθυνη για τα πιο σκούρα χρώματα στα πουλιά.

Αυτά τα χρώματα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στα φτερά των πτηνών για ουσιώδη λόγο.

Η μελανίνη είναι πολύ δυνατή ουσία και επιτρέπει στα φτερά να αντισταθούν καλύτερα στη φθορά. Αυτό όχι μόνο επιτρέπει στο πουλί να παραμένει σε άριστη κατάσταση αλλά σύμφωνα με ένα πείραμα δεκαετιών, του επιτρέπει επίσης να είναι 4 έως 9 τοις εκατό πιο αεροδυναμικό.

Η μελανίνη δεν είναι η μόνη χρωστική που χρωματίζει τα φτερά των πτηνών.

Η επόμενη χρωστική ομάδα είναι τα καροτενοειδή που δημιουργούν τα περισσότερα κόκκινα, πορτοκαλί και κίτρινα χρώματα στα πουλιά.

Υπάρχουν περισσότερα από 600 είδη καροτενοειδών, και όλα απαιτούν φωτοσύνθεση, για να παραχθούν, οπότε τα πτηνά πρέπει να τα προσλάβουν από φυτά και μερικούς τύπους βακτηρίων και μυκήτων.

Για παράδειγμα με αυτόν τον τρόπο τα φλαμίνγκο γίνονται ροζ: Οι νεοσσοί τους όταν εκκολάπτονται είναι γκριζοι και πρέπει να συσσωρεύουν το ροζ χρώμα που τα διακρίνει όταν μεγαλώσουν από τη διατροφή τους.

Τα πιο σκούρα φλαμίνγκο προδίδουν την αγάπη τους και όρεξή τους για τα φύκια, ενώ τα πιο ανοιχτά παίρνουν τα καροτενοειδή τους από δεύτερο χέρι, από γαρίδες και άλλα μαλακόστρακα.

Τα καροτενοειδή βρίσκονται επίσης σε ωδικά πτηνά.

Η τελευταία ομάδα χρωστικών που δίνουν κόκκινους χρωματισμούς είναι οι πορφυρίνες που μπορεί να βρεθούν όμως μόνο σε πολύ λίγα πουλιά.

Το 1868, ο Βρετανός χημικός Arthur Herbert Church ανακάλυψε ότι μερικά φτερά είναι χρωματισμένα από μια χρωστική που την ονόμασε τουρακίνη από το όνομα των  πουλιών τούρακο στα οποία την βρήκε.

Η τουρακίνη είναι περίπου 7 τοις εκατό χαλκός, γι 'αυτό και εκπέμπει μια τόσο εκτυφλωτική κόκκινη απόχρωση

Εν τω μεταξύ, μια παρόμοια χρωστική ουσία που ονομάζεται turacoverdin παρέχει πράσινο χρωματισμό.

Οι παπαγάλοι μπορούν επίσης να πάρουν τα κόκκινα, τα πορτοκάλια και τα κίτρινα χρώματα τους από μια ειδική ομάδα χρωστικών ουσιών που ονομάζονται ψιτακοφουλβίνες.

Τα ψυχρά χρώματα (μπλε, πράσινα) και οι ιριδισμοί των πτερωμάτων κάποιων πουλιών προέρχονται από μικροδομικούς σχηματισμούς στα φτερά.

Η κερατίνη είναι μια ζωτικής σημασίας πρωτεΐνη στα ανθρώπινα νύχια, τα κέρατα των ρινόκερων, τα καβούκια των χελωνών, τα λέπια του παγκολίνου και φυσικά στα φτερά των πτηνών.

Ο τρόπος που δομείται στα φτερά επιτρέπει στο φως να αντανακλάται, να σκεδάζεται και να διαχωρίζεται σε ένα ουράνιο τόξο ιριδισμών.

Ουσιαστικά, η κερατίνη επιτρέπει στα φτερά να λειτουργούν σαν πρίσμα σκεδάζοντας τα μεγαλύτερα μήκη κύματος φωτός και αντανακλώντας τα μικρότερα εκπέμποντας έτσι υπέροχα μπλε, μωβ και πράσινα χρώματα.

Μερικές φορές τα φτερά έχουν θύλακες αέρα, που τους επιτρέπουν να εμφανίζουν μόνο ένα χρώμα τη φορά.

Η πρωτεΐνη που λυγίζει το φως μπορεί επίσης να απλωθεί πάνω και σε στρώσεις άλλων χρωστικών, για παράδειγμα, η ανάμειξη του μπλε φωτός με τα κίτρινα καροτενοειδή δημιουργούν πράσινα φτερά.  

Σ.Σ.: Μιλήσαμε γενικά για τον χρωματισμό του πτερώματος των πουλιών.

Φυσικά αναφερθήκαμε στην εμφάνιση των χρωμάτων που μπορεί να δει ένας φυσιολογικός τριχρωματικός άνθρωπος.

Τα περισσότερα πουλιά βλέπουν περισσότερα χρώματα από αυτά που μπορούμε να δούμε εμείς. Πάρα πολλά είναι τετραχρωματικά (βλέπουν 4 βασικά χρώματα αντί για τρία) ή και περισσότερα γιατί κάποια διαθέτουν περισσότερα από 4 κωνία στον αμφιβληστροειδή τους, ενώ κάποια διαθέτουν λαδοσταγόνες στα κωνία τους που τα κάνουν να βλέπουν περισσότερα χρώματα, κάποια δε, έχουν την ικανότητα να βλέπουν τα χρώματα του υπεριώδους φάσματος.

Φυσιολογικά λοιπόν, πολλά πουλιά έχουν στα φτερώματά τους και άλλα χρώματα που δεν είναι ορατά από τον άνθρωπο.

Υ.Γ.

Τα φτερά αντιμετωπίζουν επίσης αρκετές φθορές.

Συσσωρεύουν βρωμιά, εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία και φθείρονται από παράσιτα και μικρόβια.

Ίσως αυτός είναι ο λόγος που τα πουλιά ξοδεύουν τόσο πολύ χρόνο για να περιποιηθούν το πτέρωμά τους.

Μελέτες έδειξαν ότι τα αρσενικά πτηνά με καλά διατηρημένο φτέρωμα είναι πιο υγιή, πιο κυρίαρχα κοινωνικά, προτιμώνται από τα περισσότερα θηλυκά και έχουν μεγαλύτερη αναπαραγωγική ισχύ.

Όλα οφείλονται στο κερί preen, το οποίο εκκρίνεται από έναν αδένα κοντά στη βάση της ουράς σε κάθε πουλί.

Η ουσία αυτή βοηθά στη διατήρηση της κερατίνης ευέλικτης, επιτρέποντας στα φτερά να παραμένουν υδατοαπωθητικά, παρέχοντας τους προστασία από βακτήρια που αποδομούν τα φτερά και πολλά άλλα.

Κάνει επίσης τα χρώματα των φτερών να φαίνονται πιο κορεσμένα χρωματικά.

Τα φλαμίνγκο χρησιμοποιούν το κερί τους για να κάνουν τα καροτενοειδή στα φτερά τους να φαίνονται ακόμη πιο έντονα.

Κατά μία έννοια, το κερί αυτό λειτουργεί ως ένα είδος μακιγιάζ πτηνών.

Είναι η φωτιά φυσική πηγή φωτός ή είναι τεχνητή;

Στον ιστότοπο UCSB ScienceLine (University of California, Santa Barbara) τίθενται επιστημονικά ερωτήματα στα οποία δίδονται απαντήσεις από μια ομάδα καθηγητών/σπουδαστών.

Ένα από τα ερωτήματα που τέθηκε είναι το αν «η φωτιά είναι φυσική ή τεχνητή πηγή φωτός»;

Στην ‘Φωτιά’ έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν, είχαμε αφιερώσει και ένα άρθρο για τα χρώματα της φωτιάς, γιατί όσο και να θεωρούμε την φωτιά κόκκινη, στην πραγματικότητα δεν είναι κόκκινη, αλλά ούτε έχει ένα μόνο χρώμα, όπως θα διαβάσετε  στον κατωτέρω σύνδεσμο:

https://xromata.com/?p=11405

Δεν είχαμε όμως αναρωτηθεί εάν η φωτιά θεωρείται φυσική ή τεχνητή πηγή φωτός, έως ότου έπεσε στην αντίληψή μας το ερώτημα που τέθηκε στο UCSB.

Τελικά τί πηγή φωτός είναι η φωτιά; Φυσική ή τεχνητή;

 Σας παραθέτουμε την απάντηση του UCSB :

«Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι υπάρχει ένας επίσημος ορισμός διαχωρισμού του φυσικού και του τεχνητού φωτός.

Συνήθως χρησιμοποιούμε τον όρο φυσικό φως για να περιγράψουμε το φως που προέρχεται από τον ήλιο και τεχνητό φως για να περιγράψουμε το φως που πρέπει κάπως να δημιουργήσουμε για να βλέπουμε μετά την δύση του ήλιου ή αν είμαστε σε υπόγειο ή σε έναν σκοτεινό χώρο.

Υπό αυτήν την έννοια, το φως από μια φλόγα είναι τεχνητό αφού το φτιάχνουμε ανάβοντας φωτιά με κάποιον τρόπο.

Από την άλλη πλευρά θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα τεχνητό στο άναμμα μιας φωτιάς γιατί στην πραγματικότητα και ο ήλιος είναι μια μεγάλη σφαίρα φωτιάς που εκπέμπει πολύ φως!

Χρώματα που ‘πρέπει’ να τρώμε

(για καλύτερη υγεία)

Ένα άρθρο χωρίς πολλά λόγια, με εικόνες που μας υποδεικνύουν τα φυσικά χρώματα (τις φυτικές βιο – χρωστικές) που πρέπει να τρώμε γιατί κάνουν καλό στον οργανισμό μας και βελτιώνουν την υγεία μας:

Τα μωβ χρώματα για μακροζωία

Τα κόκκινα χρώματα για υγιέστερη καρδιά

Τα κίτρινα για τις αρθρώσεις

Τα πράσινα για αποτοξίνωση

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

Συνέντευξη με τα χρώματα

[Ϟγ΄]

Το Κόκκινο σε πουλιά, έντομα κ.α.

[ι´]

-Συνεχίζω, εγώ το κόκκινο, για την παρουσία μου στον κόσμο των πτηνών και αλλού.

Ας δούμε τώρα το κόκκινο στον ιπτάμενο κόσμο.

Στον κόσμο των πουλιών, το κόκκινο χρώμα έχει ιδιαίτερη σημασία.

Πολλά είδη χρησιμοποιούν το κόκκινο χρώμα για να προσελκύσουν συντρόφους ή να αποτρέψουν τους αντιπάλους τους, προσθέτοντας το χρώμα αυτό στα ράμφη, τα φτερά ή ακόμα και στο γυμνό δέρμα τους.

Θυμάσαι που σου ανέφερα το λειρί του κόκορα και της κότας….

Τελευταίως, έχει εντοπισθεί ένα γονίδιο που δημιουργεί ένζυμα που επιτρέπουν σε ορισμένα είδη πουλιών να μετατρέπουν τις κίτρινες χρωστικές από τη διατροφή τους σε κόκκινο χρώμα και στην συνέχεια εναποθέτουν αυτές τις μεταλλαγμένες κόκκινες χρωστικές στα φτερά τους.

Τα γενετικά ευρήματα ανοίγουν το δρόμο για νέα είδη μελετών σχετικά με τον κόκκινο χρωματισμό των πτηνών, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Θέτουν επίσης πολλά νέα και ενδιαφέροντα ερωτήματα.

Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν Άνθρωπε, το πώς εμφανίζεται το κόκκινο χρώμα στον κόσμο των πτηνών είναι ένα θέμα υπό έρευνα και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα.

Κόκκινο εμφανίζεται στο πτέρωμα κάποιων πουλιών επίσης με τον ίδιο τρόπο που εμφανίζονται τα πράσινα και μπλε χρώματά τους, δηλαδή με την αντανάκλαση του φωτός που βασίζεται στην δομή των φτερών τους.

Μια άλλη ομάδα κόκκινων χρωστικών, οι πορφυρίνες, μπορεί να βρεθεί μόνο σε λίγα είδη πουλιών.

Το 1868, ο Βρετανός χημικός Arthur Herbert Church ανακάλυψε ότι μερικά φτερά είναι χρωματισμένα από μια χρωστική που την ονόμασε τουρακίνη, από τα πουλιά τουράκο στα οποία την βρήκε.

Η τουρακίνη είναι περίπου 7 τοις εκατό χαλκός, γι 'αυτό και εκπέμπει μια τόσο εκτυφλωτική-κόκκινη απόχρωση

Οι παπαγάλοι μπορούν επίσης να πάρουν τα κόκκινα, τα πορτοκάλια και τα κίτρινα χρώματά τους από μια ειδική ομάδα χρωστικών που ονομάζονται ψιτακοφουλβίνες.

Μερικά από τα γνωστότερα κόκκινα πουλιά είναι ο φοινικόπτερος (το φλαμίνγκο) στον οποίο έχουμε αναφερθεί και προηγουμένως, το κόκκινο καναρίνι που οφείλεται σε γενετική διασταύρωση, ο κόκκινος παπαγάλος μακάο, η κόκκινη ίβις και φυσικά ο καρδινάλιος που οφείλει το όνομά του στους καρδινάλιους της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας των οποίων τα ράσα έχουν τα χρώμα αυτού του πουλιού.

Μια άλλη μεγάλη μερίδα υπηκόων του ζωικού βασιλείου είναι τα έντομα που παρουσιάζουν κι αυτά κόκκινα χρώματα είτε ολικώς όπως οι κοχινέλες (κοξινέλ), και κάποιες ολοκόκκινες πασχαλίτσες, είτε μερικώς, όπως οι κόκκινες βούλες που εμφανίζουν στα φτερά τους κάποιες πεταλούδες.

Τα έντομα μπορούν να παράγουν τις χρωστικές τους, ενώ άλλες τις προσλαμβάνουν με την διατροφή τους.

Είναι ολόκληρο κεφάλαιο και άπτεται των βιοχρωστικών των εντόμων που η παραγωγή τους βασίζεται σε πρωτεΐνες, ένζυμα και στην βιοχημεία, που δεν θα το αναλύσουμε τώρα.

Χονδρικά σου λέω πως κόκκινα χρώματα- καθώς και κίτρινα, λευκά κ.α.- αποδίδουν στα έντομα οι πτερίνες και τα ‘ομμόχρωμα’,

Το ίδιο και τα καροτένια, τα οποία δεν μπορούν να παραχθούν από τον ίδιο το έντομο αλλά προσλαμβάνονται διατροφικά, όπως και κάποια φλαβονοειδή που προσλαμβάνονται από τα άνθη και δίνουν κ’ αυτά κόκκινο χρώμα.

Άλλη πηγή κόκκινου χρώματος σε έντομα είναι και οι πορφυρίνες.

Ας μην ξεχνάμε δε και το φαινόμενο της αντανάκλασης του φωτός, που ανάλογα με την δομική κατασκευή των εντόμων μπορεί να αποδώσει κόκκινο χρώμα, όπως επίσης και τα φαινόμενα φθορισμού και φωταύγειας.

Υπάρχουν δε έντομα, που μας χρησιμεύουν σαν πρώτη ύλη παραγωγής εξαιρετικών κόκκινων βαφών, αλλά αυτά θα τα πούμε λίγο αργότερα, όταν θα αναφερθώ στα κόκκινα χρώματα που χρησιμοποιείς Άνθρωπε.

Ένας άλλος τρόπος εμφάνισης του κόκκινου χρώματος σε κάποια ζώα, τελείως διαφορετικός από τα ήδη αναφερθέντα φαινόμενα, πολύ εντυπωσιακός μάλιστα, είναι η χρωματική προσαρμοστικότητα του χαμαιλέοντα προς το περιβάλλον στο οποίο τυχαίνει να βρίσκεται εκείνη την ώρα.

Βέβαια την ικανότητα αλλαγής χρώματος δεν την έχει μόνο ο χαμαιλέοντας. Την έχουν και μερικά κεφαλόποδα μαλάκια, ζώα της θάλασσας, όπως κάποια είδη χταποδιών.

Κάτω από την επιδερμίδα τους τα ζώα αυτά, όπως και τα ψάρια καθώς σου είπα προ ολίγου, έχουν τρεις επιστρώσεις κυττάρων.

Η πρώτη επίστρωση περιέχει ξανθοφόρες και ερυθροφόρες χρωστικές καροτίνες.

Η μεσαία έχει τέτοια δομή που αντανακλά το φως σκορπώντας γαλάζια ακτινοβολία.

Η τελευταία (κατώτερη) επίστρωση αποτελείται από καφετιές μελανίνες που ρυθμίζουν την ποσότητα του φωτός που θα απορροφηθεί.

Με νευρικά σήματα μπορεί ο χαμαιλέων να προβάλλει την εμφάνιση των χρωμάτων κάθε επίστρωσης, ή δυο ή και των τριών μαζί προσαρμόζοντας τον χρωματισμό του ανάλογα με το περιβάλλον του. Έτσι μπορεί να εμφανιστεί ολικώς ή μερικώς κόκκινος.  

Το ίδιο και τα χταπόδια. Μόνο που σ’ αυτά η χρωματική μεταλλαγή βασίζεται σε μυϊκές κινήσεις και στην ικανότητα των μυών να περιστρέφουν και να αυξομειώνουν τα μικρά σφαιρικά κύτταρα που περιέχουν τις διάφορες χρωστικές ουσίες.