Συνεντευξη με τα χρωματα [ρνς΄] : Μωβ καρποι
⊆ May 15th by admin | ˜ No Comments »
Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.
Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.
Συνέντευξη με τα χρώματα
[ρνς΄]
Μωβ καρποί
[ζ΄]
-Σου μίλησα προηγουμένως για την ύπαρξή μου, εμένα του μωβ χρώματος, στο φυτικό βασίλειο, όπου αφθονώ σε σχέση με τον περιορισμό μου στο ζωικό, και σου ανέφερα αρκετά λουλούδια που έχουν, ή εμφανίζουν ανάμεσα σε άλλα, μωβ χρώμα.
Σειρά τώρα έχουν οι διάφοροι καρποί και λαχανικά που έχουν χρώμα μωβ.
Το μωβ χρώμα σε φρούτα και λαχανικά ποικίλει σε διάφορες αποχρώσεις αυτού του χρώματος, από ρόδινες χροιές έως πολύ σκούρα μωβ, σχεδόν μαύρα χρώματα.
Άξιον αναφοράς είναι πως αρκετά από αυτά τα φρούτα και λαχανικά ενώ έχουν ρόδινο ή μωβ χρώμα τα αποκαλούμε κόκκινα, όπως κόκκινα κρεμμύδια ή κόκκινο λάχανο, ή μαύρα, όπως μαύρα σύκα, μαύρα σταφύλια και μαύρες ελιές.
Όμως πριν αναφερθούμε σε διάφορα φρούτα και λαχανικά που έχουν ρόδινα και μωβ χρώματα, ας δούμε που οφείλονται οι χρωματισμοί αυτοί.
Υπαίτιες για τους χρωματισμούς αυτούς είναι οι φλαβόνες, ή άλλως τα φλαβονοειδή, και ιδιαίτερα δυο είδη αυτών, οι ανθοκυανίνες και οι μπεταλαΐνες.
Ας δούμε πρωτίστως τί είναι οι περίφημες ανθοκυανίνες.
Οι ανθοκυανίνες που το όνομα τους προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις ἄνθος «λουλούδι» και κυανοῦς «σκούρο μπλε», που ονομάζονται επίσης ανθοκυάνες, είναι υδατοδιαλυτές κενοτοπικές χρωστικές που, ανάλογα με το pH τους, μπορεί να εμφανίζονται κόκκινες, μωβ, μπλε ή ακόμα και σχεδόν μαύρες.
Το 1835, ο Γερμανός φαρμακοποιός Ludwig Clamor Marquart ονόμασε μια χημική ένωση που δίνει στα λουλούδια μπλε χρώμα, Anthokyan, στην πραγματεία του "Die Farben der Blüthen" (Τα χρώματα των λουλουδιών).
Φυτά πλούσια σε ανθοκυανίνες περιλαμβάνουν το μύρτιλο, το σμέουρο, το μαύρο ρύζι και τη μαύρη σόγια, μεταξύ πολλών άλλων που είναι κόκκινα, μπλε, μωβ ή μαύρα.
Μερικά από τα χρώματα των φθινοπωρινών φύλλων προέρχονται από τις ανθοκυανίνες.
Οι ανθοκυανίνες, όπως σου είπα, ανήκουν σε μια μητρική κατηγορία μορίων που ονομάζονται φλαβονοειδή.
Μπορούν να εμφανιστούν σε όλους τους ιστούς των ανώτερων φυτών, συμπεριλαμβανομένων των φύλλων, των στελεχών, των ριζών, των λουλουδιών και των καρπών.
Οι ανθοκυανίνες προέρχονται από τις ανθοκυανιδίνες με την προσθήκη σακχάρων, είναι άοσμες και μέτρια στυπτικές.
Ελπίζω πως θα μας δοθεί μελλοντικά η ευκαιρία να μιλήσουμε αναλυτικότερα για τις φλαβόνες και τις ανθοκυανίνες αλλά και για τις μπεταλαΐνες / βεταλαΐνες.
(Οι betalains, όπως πολλοί ξενόφερτοι όροι, μεταφράζονται δυϊκά στα ελληνικά σαν μπεταλαΐνες ή σαν βεταλαΐνες).
Οι βεταλαΐνες είναι μια κατηγορία κόκκινων (ρόδινων / μωβ) και κίτρινων χρωστικών που προέρχονται από την τυροσίνη και βρίσκονται σε φυτά της τάξης των καρυοφυλλοειδών, όπου αντικαθιστούν τις χρωστικές ανθοκυανίνης.
Οι βεταλαΐνες εμφανίζονται επίσης σε ορισμένους μύκητες ανώτερης τάξης.
Είναι πιο συχνά αισθητές στα πέταλα των λουλουδιών, αλλά μπορεί να χρωματίσουν τους καρπούς, τα φύλλα, τους μίσχους και τις ρίζες των φυτών που τις περιέχουν. Περιλαμβάνουν χρωστικές όπως αυτές που βρίσκονται στα παντζάρια.
Το όνομα «βεταλαΐνη» προέρχεται από τη λατινική ονομασία του κοινού παντζαριού (Beta vulgaris), από το οποίο εξήχθησαν για πρώτη φορά οι βεταλαΐνες.
Το βαθύ κοκκινορόδινο χρώμα των παντζαριών, της μπουκαμβίλιας, του αμάρανθου και πολλών κάκτων προκύπτει από την παρουσία χρωστικών βεταλαΐνης.
Οι ιδιαίτερες αποχρώσεις του κόκκινου έως του μωβ είναι διακριτές και σε αντίθεση με αυτές των χρωστικών ανθοκυανίνης που βρίσκονται στα περισσότερα φυτά. Υπάρχουν δύο κατηγορίες βεταλαΐνων:
Οι βετακυανίνες (που μας ενδιαφέρουν εδώ) περιλαμβάνουν τις κοκκινωπές έως βιολετί χρωστικές βεταλαΐνης.
Οι βεταξανθίνες είναι εκείνες οι χρωστικές βεταλαΐνης που εμφανίζονται κίτρινες έως πορτοκαλί.
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από καρπούς, λαχανικά και ριζώματα που έχουν ρόδινα και βιολετιά χρώματα.
Θα σου αναφέρω κάποια από αυτά.
Βέβαια στους περισσότερους σας Άνθρωπε, υπάρχει μια σύγχυση μεταξύ φρούτων και λαχανικών, αλλά μια εκτενής μελέτη των καρπών βάζει τα πράγματα στην θέση τους, κάτι που δεν μας αφορά τώρα.
Γενικά μπορούμε να πούμε πως οι σαρκώδεις καρποί διαχωρίζονται σε δρύπες (ελιές, ροδάκινα, δαμάσκηνα), πόμες (μήλα, αχλάδια, κυδώνια) και ράγες (σταφύλια, ντομάτες, εσπεριδοειδή), ενώ ο αγγλόφερτος όρος berries που συνήθως μεταφράζεται κακώς γενικά σαν μούρα, διαχωρίζεται σε μούρα, απύρηνους καρπούς και ρόγες.
Σου είπα λοιπόν πως θα σου αναφέρω κάποια από αυτά και ξεκινώ από το πιο γνωστό για το μωβ χρώμα του, την μελιτζάνα.
Υπάρχουν μελιτζάνες από ρόδινο, ανοιχτό μωβ έως βαθύ μωβ, σχεδόν μαύρο χρώμα.
Άλλοι καρποί με μωβ χρώμα είναι τα σύκα που ενώ έχουν μωβ χρώμα τα αποκαλούμε μαύρα για να τα διαχωρίζουμε από τα πράσινα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα μαύρα σταφύλια και τις μαύρες ελιές καλαμών, που στην πραγματικότητα το χρώμα τους είναι σκούρο μωβ.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει με διάφορα είδη berries, όπως τα Blackberries, Acai Berries, Bilberries, Elderberries, Blueberries, Maqui Berries, Blackcurrants και κάποιες μαύρες σταφίδες.
Μωβ χρώμα έχουν τα φρέσκα δαμάσκηνα και πολύ σκούρο έως μαύρο τα ξερά.
Μωβ χρώμα έχουν και τα τροπικά μήλα που αποκαλούνται Purple star apple, που παρ΄ ότι ονομάζονται μήλα, βοτανολογικά διαφέρουν από τα γνωστά μας μήλα.
Αυτών των μήλων ο φλοιός έχει πράσινο χρώμα που καθώς ωριμάζουν γίνεται μωβ, ενώ μωβ χρώμα έχει και η σάρκα του καρπού αυτού.
Άλλο τροπικό φρούτο με μωβ φλοιό είναι το Passion fruit, όπως και το Mangosteen.
Βεβαίως ας μην ξεχνάμε τα μούρα και τα βατόμουρα.
Ααα! Και το dragon fruit, που καθώς τρως την μωβ – ρόδινη ποικιλία του, το στόμα σου και το σάλιο σου βάφεται ρόδινο.
Μωβ βρώσιμες ρίζες (ριζώματα) έχουμε τα παντζάρια που τα λέμε και κοκκινογούλια, από τα οποία ανακαλύφθηκε η χρωστική βεταλαΐνη (ονομαζόμενη έτσι από το λατινικό όνομα τους) και έχουν ρόδινο χρώμα.
Άλλες ρίζες με μωβ χρώμα είναι οι μωβ πατάτες, που εκτός από τον φλοιό τους μωβ είναι και η σάρκα τους που περιέχει πυκνή ποσότητα αντιοξειδωτικών ανθοκυανίνων, επίσης υπάρχουν και γλυκοπατάτες με μωβ σάρκα που αποκαλούνται ube καθώς και τα μωβ καρότα, και βεβαίως τα μωβ κρεμμύδια που τα λέμε κόκκινα.
Υπάρχουν επίσης και μωβ σπαράγγια, αλλά και μωβ καλαμπόκι.
Όσο δε τα αμιγή λαχανικά, έχουμε το μωβ λάχανο, αλλά και μωβ – ρόδινο κουνουπίδι, μωβ μπρόκολο, ραντίσιο και μωβ αντίδια.
Ας μην παραλείψουμε τις μωβ πιπεριές και τις μωβ αγκινάρες.
Ούφ! Αυτά! Είναι τόσο πολλά που σίγουρα κάτι θα μου έχει ξεφύγει.
Δεν πειράζει, ούτως ή άλλως μας άνοιξε η όρεξη με όλα αυτά.
Topic: Διατροφή και χρώμα, μωβ, Συνέντευξη με τα χρώματα, Φύση και χρώματα, χρωστικές | Tags: None