Γκαιτε: Η θεωρια των χρωματων (Α)
«Η θεωρία των χρωμάτων» του Γκαίτε
(Α)
«Η θεωρία των χρωμάτων» (πρωτότυπος γερμανικός τίτλος Zur Farbenlehre) είναι ένα βιβλίο του Johann Wolfgang von Goethe πάνω στην θεώρηση του για την φύση των χρωμάτων και πως αυτά γίνονται αντιληπτά από τον άνθρωπο.
Δημοσιευμένη το 1810, η «Θεωρία των χρωμάτων», περιέχει λεπτομερείς περιγραφές για φαινόμενα όπως οι χρωματιστές σκιές, η διάθλαση και η εκτροπή των χρωμάτων.
Το έργο του μεγάλου ποιητή προήλθε από την ενασχόλησή του με την ζωγραφική και άσκησε μεγάλη επιρροή στις τέχνες και σε καλλιτέχνες όπως ο Φίλιπ Όττο Ρούνγκε, οι Προραφαηλίτες, ο Τέρνερ και ο Καντίνσκυ,
Παρ’ ότι το έργο του Γκαίτε απορρίφθηκε από τους φυσικούς, εν τούτοις, ένας μεγάλος αριθμός φιλοσόφων και φυσικών ασχολήθηκε με αυτό.
Το βιβλίο του Γκαίτε παρέχει έναν κατάλογο για το πώς τα χρώματα γίνονται αντιληπτά κατά μια ευρεία ποικιλία περιστάσεων και θεωρεί ότι οι παρατηρήσεις του Νεύτωνα αφορούν σε ειδικές περιπτώσεις και πως το ενδιαφέρον του Νεύτωνα δεν ήταν τόσο επί της αναλυτικής προσέγγισης της αντίληψης των χρωμάτων, όσο επί του τρόπου κατά τον οποίο αποδίδεται το φαινόμενο των χρωμάτων.
Διάφοροι φιλόσοφοι πάντως, έχουν κατανοήσει την διάκριση μεταξύ του οπτικού φαινομένου της χρωματικής ανάλυσης, όπως παρατηρήθηκε από τον Νεύτωνα και του φαινομένου της ανθρώπινης αντίληψης των χρωμάτων, όπως καταγράφηκε από τον Γκαίτε, θέμα που διατυπώνεται εκτενώς από τον Wittgenstein.
Κατά την εποχή του Γκαίτε ήταν γενικά αποδεκτό, όπως είχε αποδείξει ο Νεύτων στα «Οπτικά» του το 1704, ότι το λευκό φως αναλύεται στα χρώματα που το απαρτίζουν όταν διαθλάται κατά το πέρασμά του μέσα από ένα πρίσμα.
«Όπως ο υπόλοιπος κόσμος, πείστηκα ότι όλα τα χρώματα περιέχονται στο φως, επειδή κανείς ποτέ δεν μου είπε κάτι διαφορετικό και δεν είχα βρει την παραμικρή αιτία να με κάνει να αμφιβάλλω, γιατί δεν είχα κανένα επιπλέον ενδιαφέρον για το θέμα.
Πόσο εξεπλάγην όμως όταν κοίταξα μέσα από ένα πρίσμα έναν λευκό τοίχο και αυτός παρέμεινε λευκός, ενώ σε μια σκοτεινή περιοχή είδα την εμφάνιση των χρωμάτων…. Δεν χρειάστηκε πολύ να καταλάβω ότι κάτι σημαντικό γύρω από τα χρώματα θα εμφανιζόταν στο προσκήνιο και μίλησα γι’ αυτό οδηγούμενος από βαθύ ένστικτο, λέγοντας ότι οι διδασκαλίες του Νεύτωνα ήταν εσφαλμένες…» γράφει ο Γκαίτε στο βιβλίο του,
Αυτό, δηλαδή η υποτιθέμενη ανακάλυψη ότι ο Νεύτωνας περιέπεσε σε πλάνη με το πρισματικό του πείραμα, ήταν η αφετηρία της διατύπωσης επιχειρημάτων του Γκαίτε κατά της Νευτώνειας θεωρίας, ο οποίος από το 1793 άρχισε να συγκεντρώνει τις διατυπώσεις του για την σπουδαιότητα της χρωματικής αντίληψης.
Όπως δε σημειώνει ο Γκαίτε, το 1740, ο Louis Bertrand Castel είχε ήδη εκδώσει την δική του κριτική για το πείραμα του Νεύτωνα, αναφέροντας ότι ο Νεύτων ενδιαφερόταν μόνο για μια ειδική περίπτωση και πως το εύρος του χρωματικού φάσματος εξαρτιόταν από την απόστασή του από το πρίσμα.
Προφανές είναι ότι δεν τελειώσαμε εδώ με την «Θεωρία των Χρωμάτων» του Γκαίτε και ότι θα επανέλθουμε προσεχώς σε αυτήν.
admin is | Topic: Αυτοί που ασχολήθηκαν με το χρώμα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Γκαιτε: Η θεωρια των χρωματων (Α)”