xromata.com


Συνεντευξη με τα χρωματα [ρμη’]: Το μπλε σε διαφορες εκφρασεις

 

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

 

 

Συνέντευξη με τα χρώματα

 

[ρλιη΄]

 

 

Το Μπλε σε διάφορες εκφράσεις

 

[ιη΄]

 

-Συνεχίζω με τα «μπλε παραλειπόμενα» και τις διάφορες εκφράσεις που περιέχουν τον όρο μπλε και τί ακριβώς σημαίνουν αυτές.

Είναι πολλά αυτά που δεν είπαμε για το μπλε χρώμα και θα μπορούσαμε να πούμε ακόμα περισσότερα, αλλά πρέπει να τελειώνουμε μαζί του, γιατί περιμένουν και τα υπόλοιπα χρώματα να έλθει η σειρά τους να αυτοπαρουσιαστούν.

Βεβαίως δεν έχουμε πει τίποτε έως τώρα για το μπλε στον αθλητισμό, όπου κακώς είναι ένα από τα κυρίαρχα χρώματα. Το «κακώς» το ανέφερα γιατί ενώ το μπλε χρησιμοποιείται σε αθλητικές στολές σαν αντίπαλο του κόκκινου (των αντιπάλων αθλητών) συμβάλλει αρκετά στις ήττες των ατόμων ή των ομάδων που το φορούν.

Αυτό έχει -εάν δεν κάνω λάθος- αναφερθεί στην συνέντευξη του κόκκινου χρώματος και έχει σχέση με τις ιδιότητες και τις ψυχολογικές αντιδράσεις των δυο αυτών (άκρως αντίθετων μεταξύ τους) χρωμάτων.

Το ότι αθλητές ντυμένοι στα μπλε έχουν λιγότερες πιθανότητες νίκης από τους κοκκινοφορεμένους αντιπάλους τους υπήρχε σαν σκέψη σε κάποιους ώσπου ένας Άγγλος επιστήμονας, ο Dr. Russell, μελετώντας, τα αποτελέσματα της Ολυμπιάδας της Αθήνας, το 2004, διαπίστωσε ότι υπήρχαν πολλοί περισσότεροι νικητές (περίπου τα 2/3), που φορούσαν κόκκινα, από αυτούς που φορούσαν μπλε.

Φαινόταν λοιπόν σαν να βοηθούσε το κόκκινο χρώμα τους αθλητές να κερδίζουν στους αγώνες. Αποφάσισε λοιπόν να ερευνήσει το θέμα βαθύτερα και να πειραματισθεί μαζί με άλλους συναδέλφους του επί του θέματος και ω! Ναι!

Αποδείχθηκε πειραματικά πως οι αθλητές που φορούσαν κόκκινα είχαν αυξημένη έκκριση τεστοστερόνης και χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης (που είναι δείκτης άγχους) κάτι που τους έκανε πιο επιθετικούς, ενώ ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα παρουσίαζαν οι ντυμένοι στα μπλε αθλητές.

Παράλληλα το κόκκινο χρώμα επηρέαζε και τους κριτές κάνοντας την κρίση τους ευνοϊκότερη προς τους κοκκινοφορεμένους αθλητές.

Οπότε γνωρίζουμε πλέον πως το μπλε χρώμα μειονεκτεί σε αθλητικές αναμετρήσεις έναντι του κόκκινου.

Παρ’ αυτά, πολλές εθνικές αθλητικές ομάδες φορούν μπλε γιατί υπάρχει μια συνήθεια πολλών χωρών να ντύνουν τις ομάδες τους με τα χρώματα της σημαίας τους.

Αυτά τα λίγα  για το μπλε στον αθλητισμό. Θα μπορούσαμε να πούμε περισσότερα και αναλυτικότερα. Όμως είπαμε… ο χρόνος μας πιέζει. Μας πιέζει γιατί έχουμε να πούμε αρκετά για διάφορους όρους που περιέχουν την λέξη ‘μπλε’, όπως τον μουσικό όρο μπλουζ (blues).

Η λέξη blue στα αγγλικά εκτός από το μπλε χρώμα σημαίνει και την κακή ψυχική διάθεση, την κατάθλιψη (όπως είναι η ερμηνεία της παλαιο-γερμανικής λέξης μπλάου) γι’ αυτό και σήμερα η λέξη blue σχετίζεται και με την κατάθλιψη.

Στην μουσική ο όρος μπλουζ δηλώνει το φωνητικό και οργανικό μουσικό ιδίωμα που εκφράζεται με «μπλου» ή άλλως πεσμένες νότες, δηλαδή μια μπλουζ κλίμακα, συνήθως πεντατονική, όπου χρησιμοποιούνται συχνά επαναλαμβανόμενα μοτίβα, συνήθως δωδεκάμετρης μορφής.

Γεννήθηκε στις αφροαμερικανικές κοινότητες των Η.Π.ως ανάμειξη στοιχείων με αφρικανικές ρίζες, εκκλησιαστική μουσική κ.ά. μουσικά ιδιώματα.

Το μπλουζ επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την παλιότερη, (σπιρίτσουαλς και γκόσπελ), και νεότερη αμερικανική και δυτικοευρωπαϊκή μουσική και συνδέθηκε με άλλα είδη όπως το ράγκταϊμ, η τζαζ, το rhythm and blues (R&B)) το rock and roll, το χιπ χοπ, την ποπ μουσική κ.ά.

Επειδή τα μπλουζ ξεκίνησαν από τους Αφρικανούς σκλάβους, μια (απάνθρωπη) μορφή εργατιάς, το μπλε σχετίζεται ακόμα και σήμερα με τους εργάτες, όπου ο σημερινός (αμερικάνικος) όρος ‘blue collar” σημαίνει τον εργάτη μιας επιχείρησης ή εργοστασίου, επειδή συνήθως οι στολές τους αποτελούνται από μπλε πουκάμισα, σε αντίθεση με τους γραφιάδες και διοικητικούς υπαλλήλους που φορούν συνήθως άσπρα και αποκαλούνται ‘white collars’.

Εργατική προέλευση έχει και ο σήμερα πασίγνωστος όρος blue jean που οφείλεται στα εργατικά ρούχα των πρώτων χρυσοθήρων και εργατών της Αμερικανικής δύσης.

Ως γνωστόν, οι άποικοι που μετέβαιναν στις νοτιοδυτικές περιοχές των ΗΠΑ, ταξίδευαν με καρότσες σκεπασμένες με χοντρό καραβόπανο για να αντέχει στις καιρικές συνθήκες και στα βέλη των επιτιθέμενων ιθαγενών. Όταν έφθαναν στον προορισμό τους χρησιμοποιούσαν το καραβόπανο αυτό για να φτιάχνουν ανθεκτικά εργατικά παντελόνια που όμως επειδή ήταν ασπριδερά λερωνόντουσαν πολύ εύκολα.

Ένας εβραιογερμανός μετανάστης, ο Levi Strauss, σκέφθηκε να βάφουν μπλε τα άσπρα καραβόπανα πριν τα μεταποιήσουν σε ρούχα, με την νέα συνθετική βαφή ίντιγκο, που μόλις είχε εφευρεθεί τότε στην πατρίδα του την Γερμανία και ήταν αρκετά φθηνή. Έτσι αποκτήσαμε τα υφάσματα μπλου τζιν που είναι πολύ δημοφιλή έως σήμερα.

Αρχικά σχεδιασμένα για χρυσοθήρες και ανθρακωρύχους, τα μοντέρνα τζιν διαδόθηκαν ως καθημερινά πρόχειρα ρούχα από τους Μάρλον Μπράντο και Τζέιμς Ντιν στις ταινίες της δεκαετίας του 1950, ιδιαίτερα το The Wild One και το Rebel Without a Cause, που οδήγησε στο να γίνει το ύφασμα σύμβολο. εξέγερσης μεταξύ των νεαρών.

Από τη δεκαετία του 1960 και μετά, τα τζιν έγιναν κοινά ανάμεσα σε διάφορες υποκουλτούρες της νεολαίας και στη συνέχεια στα νεαρά μέλη του γενικού πληθυσμού. Σήμερα, είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τύπους παντελονιών.

Ένας άλλος ‘μπλε’ όρος που συνδέεται με επάγγελμα, τελείως διαφορετικό αυτήν την φορά, είναι ο όρος ‘blue movie’ που αφορά σε κινηματογραφικές ταινίες τολμηρού σεξουαλικού ερωτικού περιεχομένου έως πορνό.

Blue Movie ήταν ο τίτλος μιας αμερικανικής ερωτικής ταινίας του 1969 σε σενάριο, παραγωγή και σκηνοθεσία του Andy Warhol. Ήταν η πρώτη ερωτική ταινία για ενήλικες που απεικόνιζε απροκάλυπτο σεξ, που έλαβε ευρεία προβολή στις Ηνωμένες Πολιτείες και θεωρείται ως μια ταινία καθοριστικής σημασίας για την Χρυσή Εποχή του Πορνό (1969–1984), της οποίας ο τίτλος καθιερώθηκε σαν έκφραση για όλες τις πορνό κινηματογραφικές ταινίες.

Μπορεί οι ασχολούμενοι με την πορνεία και τα Blue Movies να θεωρούνται κάπως υποδεέστεροι άνθρωποι, όμως στον αντίποδα αυτοί που τάχα μου θεωρούνται πολύ ανώτεροι άνθρωποι, ευγενείς, αριστοκράτες και ιδίως οι καταγόμενοι από βασιλικές οικογένειες ονομάζονται γαλαζοαίματοι γιατί πιστευόταν πως το αίμα που κυλά στις φλέβες τους δεν είναι κόκκινο αλλά μπλε. Στο ζωικό βασίλειο μπλε αίμα έχουν μόνο κάποια μαλάκια, μαλακόστρακα, αράχνες, χταπόδια, σουπιές και  καλαμάρια.

Το μπλε αίμα τους οφείλεται στην χρωστική αιμοκυανίνη που δεσμεύεται με χαλκό αντί για σίδηρο, με τον οποίο δεσμεύεται η κόκκινη αιμοσφαιρίνη του αίματος των περισσότερων ζώων και του ανθρώπου.

Ο μύθος των γαλαζοαίματων ευγενών ξεκίνησε από τους Σαρακηνούς που λόγω του σκούρου χρώματός τους οι φλέβες τους φαίνονταν σκουρωπές μπλε. Από αυτούς κατά την κατάκτηση της Ισπανίας από τους Άραβες μεταδόθηκε στους Ισπανούς και από εκεί εξαπλώθηκε στην Ευρώπη της Αναγέννησης, όπου επειδή οι ευγενείς δεν ασχολούνταν με αγροτικές και υπαίθριες εργασίες, το δέρμα τους παρέμενε λευκότατο και ξεχώριζαν έντονα οι μπλε φλέβες τους, ιδίως των γυναικών, οπότε αυτό έγινε ένδειξη των αριστοκρατών. Μάλιστα την εποχή της Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας, εκεί γύρω στα 1500+ οι γυναίκες σχεδίαζαν στα χέρια, λαιμό, μέτωπο γαλάζιες φλέβες για να δηλώνουν την ευγενή καταγωγή τους.

Εκεί λίγο πιο κάτω τους Σαρακηνούς ζούσαν και ζουν οι Τουαρέγκ, οι άνθρωποι της ερήμου.

Οι άντρες των Τουαρέγκ στη Βόρεια Αφρική φορούν ένα μπλε τουρμπάνι που ονομάζεται tagelmust, το οποίο τους προστατεύει από τον ήλιο και τον άνεμο της ερήμου της Σαχάρας.

Είναι χρωματισμένο με ίντιγκο – λουλάκι.

Αντί να χρησιμοποιηθεί χρωστική ουσία, η οποία χρησιμοποιεί το πολύτιμο γι’ αυτούς νερό, τα υφάσματά τους χρωματίζονται χτυπώντας τα με λουλακί σε σκόνη. Το μπλε χρώμα μεταφέρεται με τον ιδρώτα στο δέρμα, όπου θεωρείται σημάδι αρχοντιάς και ευμάρειας. Έτσι από τους «Μπλε άντρες» της Σαχάρας μεταδόθηκε και στους υπόλοιπους Μαυριτανούς πως το μπλε χρώμα στο δέρμα σημαίνει ευγενή και ανδρεία καταγωγή.  

 

(συνεχίζεται)

 

 


is | Topic: μπλε, Συνέντευξη με τα χρώματα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα [ρμη’]: Το μπλε σε διαφορες εκφρασεις”