Χρωματισμος στην βιολογια [ΚΔ]: Διασπαστικός χρωματισμός
[Από την σειρά της ‘Britannica’
για τις βιο-χρωστικές]
Ο Χρωματισμός στην βιολογία
[ΚΔ]
Η προσαρμοστική αξία του
βιολογικού χρωματισμού
Διασπαστικός χρωματισμός
(Disruptive coloration)
Τα διασπαστικά μοτίβα, συχνά μέρος του χρωματισμού καμουφλάζ, εξυπηρετούν τη λειτουργία της οπτικής διαταραχής σχηματίζοντας ένα σχέδιο που δεν συμπίπτει με το περίγραμμα και το σχήμα του σώματος.
Το ψάρι blenny Hypsoblennius sordidus, για παράδειγμα, έχει συνήθως ένα διάστικτο χρωματισμό που ταιριάζει πολύ με το φόντο του όσον αφορά το μέγεθος και το χρώμα των διαφορετικών χρωματισμένων περιοχών.
Διαθέτει επίσης μια σειρά από σκούρες χρωματισμένες ραχαίες ραβδώσεις που διασπούν το περίγραμμα της πλάτης του.
Αυτό το είδος καταδεικνύει επίσης το γεγονός ότι ο τύπος του διασπαστικού μοτίβου μπορεί να αλλάξει όταν ένα άτομο μετατοπίζεται σε περιοχή υπόβαθρου άλλου τύπου. Αλλά όταν το ψάρι μετακινείται σε μια ομοιόμορφα χρωματισμένη περιοχή, ο χρωματισμός του μεταβάλλεται σε ρίγες που το διατρέχουν οριζόντια από το κεφάλι μέχρι την ουρά.
Διασπαστικά χρωματικά μοτίβα εντοπίζονται στον χρωματισμό πολλών ψαριών που σχηματίζουν κοπάδια πάνω από τον ύφαλο κατά τη διάρκεια της ημέρας για προστασία από τους θηρευτές.
Όταν πλησιάζει ένα αρπακτικό, τα ψάρια σχηματίζουν πυκνά κοπάδια στα οποία όλα τα άτομα προσανατολίζονται προς την ίδια κατεύθυνση. Η κίνηση πολλών ατόμων, σε συνδυασμό με τον παρόμοιο αποδιοργανωτικό χρωματισμό τους, παρουσιάζει ένα εξαιρετικά συγκεχυμένο θέαμα, πιθανώς ένα θέαμα που δυσκολεύει ένα αρπακτικό να προσηλωθεί και να επιτεθεί σε κάποιο από τα άτομα του κοπαδιού.
Ορισμένες μορφές διασπαστικού χρωματισμού λειτουργούν επίσης για να κρύψουν την κίνηση. Η κίνηση προς τα εμπρός σε φίδια με ομόκεντρη ζώνη, για παράδειγμα, είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή όταν το ζώο κινείται ανάμεσα σε καλάμια ή μακριές λεπίδες γρασιδιού.
Αντισκίαση:
Η αντισκίαση είναι μια μορφή χρωματισμού στην οποία οι άνω επιφάνειες του σώματος (που φωτίζονται) είναι πιο σκούρες χρωματισμένες από τις μη φωτισμένες κάτω περιοχές, δίνοντας στο σώμα πιο ομοιόμορφη σκοτεινή εμφάνιση και έλλειψη αντίληψης των διαστάσεων του ζώου, κάνοντας το να φαίνεται σχεδόν επίπεδο.
Ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των σπονδυλωτών, η αντισκίαση συχνά υπερτίθεται πάνω από το καμουφλάζ και τους διασπαστικούς χρωματισμούς.
Τα όργανα που παράγουν φως, ή φωτοφόρα κύτταρα, πολλών ψαριών βαθέων υδάτων, παρέχουν μια μοναδική μορφή αντισκίασης.
Τα φωτοφόρα κύτταρα εμφανίζονται σε λωρίδες κατά μήκος των κάτω τμημάτων των πλευρών και κατευθύνονται προς τα κάτω. Τα ψάρια των βαθέων υδάτων ζουν στη ζώνη του λυκόφωτος της θάλασσας, στην οποία ο φωτισμός είναι πολύ αδύναμος για να επιτρέψει κάτι περισσότερο από την θέαση της σιλουέτας των υποψήφιων θηραμάτων που βλέπει ένα αρπακτικό από κάτω. Τα φωτοφόρα που προεξέχουν προς τα κάτω μπορεί να παρέχουν αντισκίαση εξαλείφοντας τη σιλουέτα όταν την βλέπει ένα αρπακτικό από κάτω.
Ο ρόλος του σχήματος σε σχέση με τον χρωματισμό:
Το σχήμα ενός οργανισμού είναι σημαντικό για τον προσδιορισμό της συνολικής διαμόρφωσης για προστασία.
Τόσο η απόκρυψη όσο και η μίμηση μπορεί να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την απομίμηση τόσο του σχήματος όσο και του χρωματισμού του είδους.
Τα ψάρια που σχηματίζουν μεγάλα ογκώδη κοπάδια συχνά εμφανίζουν κάθετες ραβδώσεις ενώ αυτά που σχηματίζουν επιμήκεις κοπαδικές μορφές συνήθως φέρουν οριζόντιες ρίγες.
Αυτή η διαφοροποίηση μπορεί να σχετίζεται εν μέρει με διαφορετικά μοτίβα κολύμβησης: τα ψάρια των ογκοδών κοπαδικών σχηματισμών εκτελούν συχνές πλευρικές στροφές, ενώ τα κοπάδια που σχηματίζουν επιμήκεις μορφές παρουσιάζουν συχνή οριζόντια κίνηση και αλλαγή θέσης.
admin is | Topic: ζωα και χρωματα, Φύση και χρώματα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Χρωματισμος στην βιολογια [ΚΔ]: Διασπαστικός χρωματισμός”