xromata.com


Συνεντευξη με τα χρωματα [ρμθ΄]: Το μπλε και σε αλλες εκφρασεις

 

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

 

 

 

Συνέντευξη με τα χρώματα

 

[ρμθ΄]

 

 

Το Μπλε και σε άλλες εκφράσεις

[ιθ’]

 

-Πω, πω! Παραμένω ακόμα στο βήμα, εγώ το μπλε χρώμα γιατί εκεί που νόμιζα πως θα τέλειωνα την συνέντευξη που σου δίνω Άνθρωπε με τις διάφορες ‘μπλε εκφράσεις’ και θα παραχωρούσα την θέση μου στο επόμενο χρώμα, παρουσιάστηκαν και άλλες μπλε εκφράσεις και θέματα που σκεπτόμουν απλώς να σου τα αναφέρω, αλλά είδα πως δεν γίνεται γιατί πρέπει να πως τουλάχιστον δυο λόγια και γι’ αυτά, οπότε συνεχίζω.

Κατ’ αρχάς, θα έχεις ακουστά τον όρο Blueprint.

Τα Blueprint σχεδιαγράμματα χαρακτηρίζονταν από λευκές γραμμές πάνω σε μπλε φόντο, αρνητικό του αρχικού σχεδίου.

To Blueprint σχέδιο είναι μια αναπαραγωγή ενός τεχνικού σχεδίου ή ενός μηχανικού σχεδίου χρησιμοποιώντας μια διαδικασία εκτύπωσης επαφής σε φύλλα ευαίσθητα στο φως που εισήχθη από τον Sir John Herschel το 1842.

Η διαδικασία αυτή επέτρεψε την ταχεία και επακριβή παραγωγή απεριόριστου αριθμού αντιγράφων.

Χρησιμοποιήθηκε ευρέως για πάνω από έναν αιώνα για την αναπαραγωγή γραμμικών σχεδίων ειδικών προδιαγραφών που χρησιμοποιούνται στις κατασκευές και την βιομηχανία.

Κάτι, διαφορετικό μεν, αλλά περίπου ανάλογο είναι η κυανοτυπία.

Η κυανοτυπία είναι μια αργής αντίδρασης, οικονομική σύνθεση φωτογραφικής εκτύπωσης ευαίσθητη σε ένα περιορισμένο φάσμα σχεδόν υπεριώδους και μπλε φωτός.

Παράγει μια μονόχρωμη, μπλε εκτύπωση, που χρησιμοποιείται συχνά για έργα τέχνης και για την αναπαραγωγή σχεδιαγραμμάτων blueprint.

Μιλώντας για υπεριώδες και μπλε φως, ένας άλλος όρος που μπαίνει ταχύρρυθμα στην καθημερινότητά μας είναι ο blue light (μπλε φως).

Πάντα ο άνθρωπος ήταν υπό την επήρεια του μπλε φυσικού φωτός που έρχεται από τον ήλιο. Όμως τα τελευταία χρόνια εκτίθεται περισσότερο στην τεχνητή μπλε ακτινοβολία που εκπέμπεται από τις τηλεοπτικές και ηλεκτρονικές οθόνες. Αυτό σου επιφέρει και κακά και καλά αποτελέσματα. Οι επιδράσεις αυτές μελετώνται επιστημονικά τελευταίως.

Το μπλε φως επιδρά στο θέμα του ύπνου, αλλά και στον κιρκαδιανό κύκλο (jet lug). Χρησιμοποιείται τελευταίως για την πολύ γρήγορη αντιμετώπιση του jet lug (επίδραση αλλαγής ζώνης ώρας επί του οργανισμού).

Παρομοίως οι μπλε λέιζερ ακτινοβολίες χρησιμοποιούνται στην ιατρική για τον καθαρισμό των ματιών από τον καταρράκτη.

Δεν υπεισέρχομαι στα θέματα αυτά γιατί άπτονται της επιστήμης, ενώ εδώ αναφερόμαστε γενικότερα στις διάφορες μπλε εκφράσεις και θέματα.

Ένας άλλος μπλε τεχνολογικός όρος είναι το Bluetooth.

Το Bluetooth είναι ένα πρότυπο ασύρματης τεχνολογίας μικρής εμβέλειας που χρησιμοποιείται για την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ σταθερών και κινητών συσκευών σε μικρές αποστάσεις και τη δημιουργία προσωπικών δικτύων περιοχής

Κάτι άλλο που συνδέεται με το φως είναι και το φεγγάρι, όπου έχουμε την έκφραση blue moon.

Σαν μπλε σελήνη το φεγγάρι αναφέρεται είτε στην παρουσία μιας δεύτερης πανσελήνου σε έναν ημερολογιακό μήνα, είτε σε μια σελήνη που φαίνεται μπλε λόγω ατμοσφαιρικών επιδράσεων.

Το φεγγάρι -όχι απαραίτητα γεμάτο- μπορεί μερικές φορές να φαίνεται μπλε λόγω των ατμοσφαιρικών εκπομπών από μεγάλες δασικές πυρκαγιές ή ηφαίστεια, αν και το φαινόμενο είναι σπάνιο και απρόβλεπτο (εξ ου και η ρήση «μια φορά σε ένα μπλε φεγγάρι»).

Ένα ημερολογιακό μπλε φεγγάρι (με τον ορισμό του Pruett) είναι προβλέψιμο και σχετικά κοινό, συμβαίνει 7 φορές κάθε 19 χρόνια (δηλαδή μία φορά κάθε 2 ή 3 χρόνια).

Η δεύτερη πανσέληνος μέσα στον ίδιο μήνα βεβαίως και δεν έχει μπλε χρώμα. Ονομάστηκε έτσι από τον ερασιτέχνη αστρονόμο James Hugh Pruett

από παράφραση του όρου belǽwan των μέσων αγγλικών που σήμαινε αποκαλύπτω, εμφανίζω, προδίδω.

Πάντως η ονομασία Βlue Moon είναι γνωστή στους περισσότερους από τον τίτλο του ομώνυμου τραγουδιού που γράφτηκε από τους Rodgers και Hart το 1934 όπου το μπλε φεγγάρι συμβολίζει την θλίψη και την μοναξιά. Το τραγούδι σημείωσε μεγάλη επιτυχία και πολλές φορές βρέθηκε στα top hits τραγουδισμένο έκτοτε μέχρι σήμερα από πολλούς ερμηνευτές, μεταξύ των οποίων οι Frankie Avalon, Frank Sinatra, Elvis Presley. 

Ένα άλλο πασίγνωστο μουσικό κομμάτι με μπλε στον τίτλο του είναι το Rhapsody in Blue (Η γαλάζια ραψωδία) του George Gershwin που την συνέθεσε το 1924.

Η ‘γαλάζια ραψωδία’ είναι μια μουσική σύνθεση για σόλο πιάνο με συνοδεία ορχήστρας τζαζ.

Νεότερο μπλε τραγούδι είναι το “Mammy Blue” που γράφτηκε το 1970 αρχικά στα γαλλικά, από τον Γάλλο συνθέτη Hubert Giraud.

Το 1971 αποδόθηκε με αγγλικούς στίχους από τους Pop – Tops και έγινε διεθνής επιτυχία που τραγουδήθηκε σε πολλές γλώσσες. Μεταξύ των ερμηνευτών του συγκαταλέγονται οι Χούλιο Ινγκλέσιας, Βίκυ Λέαντρος, Ντέμης Ρούσος. Οι Δαλιδά, Σελίν Ντιόν και Λάρα Φαμπιάν το έχουν τραγουδήσει στην γαλλική του εκδοχή.

Φυσικά θα ήταν μεγάλη παράλειψη εάν δεν ανέφερα ένα άλλο μουσικό κομμάτι, το πασίγνωστο βαλς του Γιόχαν Στράους «Γαλάζιος Δούναβης» (The Blue Danube στα αγγλικά, An der schönen blauen Donau, στα γερμανικά) που συνέθεσε ο μεγάλος Αυστριακός μουσικοσυνθέτης το 1867.

Από τον κόσμο της μουσικής μεταφερόμαστε στον κόσμο των παραμυθιών όπου έχουμε στα ελληνικά τον όρο ‘Γαλάζιος Πρίγκιπας’, που αν και χρησιμοποιείται στα αγγλικά μερικές φορές ως ‘Prince in blue’, η αγγλικά απόδοση του παραμυθικού αυτού όρου είναι ‘Prince Charming’.

Ο Prince Charming, ο Γαλάζιος Πρίγκιπας ελληνικότερα, είναι ένας παραμυθικός χαρακτήρας που έρχεται να σώσει μια κοπέλα που βρίσκεται σε δυσκολίες και πρέπει να συμμετάσχει σε μια προσπάθεια να την απελευθερώσει συνήθως από ένα κακό ξόρκι. Αυτή η ταξινόμηση ταιριάζει στους περισσότερους ήρωες μιας σειράς παραδοσιακών λαϊκών παραμυθιών, όπως η "Χιονάτη", η "Ωραία Κοιμωμένη", η "Ραπουνζέλ" και η "Σταχτοπούτα", ακόμα κι αν στην αρχική ιστορία τους δόθηκε άλλο ή κανένα όνομα.

Το «Prince Charming / Γαλάζιος πρίγκιπας» χρησιμοποιείται επίσης ως όρος για να αναφερθεί στον εξιδανικευμένο άντρα που ορισμένες ονειρεύονται ως μελλοντικό σύζυγο, γι’ αυτό και ευχόμαστε στις κοπελιές να συναντήσουν τον γαλάζιο πρίγκιπα τους.

Άλλη μια παραμυθική περίπτωση όπου εδώ όντως επικρατεί το μπλε χρώμα, είναι τα Στρουμφάκια, που στις αγγλικές μεταφράσεις ονομάζονται Σμάρφς.

Τα Στρουμφάκια (γαλλικά: Les Schtroumpfs, ολλανδικά: De Smurfen) είναι ένα βελγικό κόμικ που επικεντρώνεται σε μια φανταστική αποικία μικρών, μπλε, ανθρωποειδών πλασμάτων που ζουν σε σπίτια σε σχήμα μανιταριού στο δάσος.

Τα Στρουμφάκια δημιουργήθηκαν και παρουσιάστηκαν ως μια σειρά από κωμικούς χαρακτήρες από τον Βέλγο καλλιτέχνη κόμικ Peyo (το ψευδώνυμο του Pierre Culliford) το 1958.

Μπορεί μεν στον δυτικό κόσμο το μπλε χρώμα στα παραμύθια να συνδέεται με τον ρομαντισμό (στην περίπτωση του γαλάζιου πρίγκιπα) ή το χιούμορ (όπως τα μπλε νανάκια / Στρουμφάκια) όμως στον κινέζικο παραμυθικό κόσμο το μπλε έχει τελείως διαφορετικό νόημα.

Στην Κίνα, το μπλε χρώμα συνδέεται συνήθως με μαρτύρια, φαντάσματα και θάνατο. Σε μια παραδοσιακή κινεζική όπερα, ένας χαρακτήρας με το πρόσωπο βαμμένο μπλε είναι ο κακός της υπόθεσης.

Πιο κάτω από την Κίνα βρίσκεται η Ταϋλάνδη. Οι Ταϋλανδοί έχουν ένα συγκεκριμένο χρώμα για κάθε μέρα της εβδομάδας. Το ανοιχτό μπλε είναι το χρώμα της Παρασκευής και το γουρλίδικο χρώμα για όσους έτυχε να γεννηθούν Παρασκευή.

Σε σχέση με τα δυο φύλα, το μπλε θεωρείται σαν το ανδρικό χρώμα. 

Το μπλε χρησιμοποιείται συνήθως στο δυτικό ημισφαίριο για να συμβολίσει τα αγόρια, σε αντίθεση με το ροζ που χρησιμοποιείται για τα κορίτσια.

Όμως στις αρχές του 1900, το μπλε ήταν το χρώμα για τα κορίτσια, αφού παραδοσιακά ήταν το χρώμα της Παναγίας στη Δυτική Τέχνη, ενώ το ροζ ήταν για τα αγόρια (καθώς έμοιαζε με το κόκκινο χρώμα, που εθεωρείτο αντρικό χρώμα).

Το μπλε χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ως σημαίνον φύλου λίγο πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και καθιερώθηκε για πρώτη φορά ως σημαίνον ανδρικού φύλου στη δεκαετία του 1940.

Οι πωλήσεις ήταν ένα ιδιαίτερο κίνητρο για το ‘φύλο’ των ρούχων.

Βέβαια υπάρχει και η παράδοση που θέλει το γαλάζιο σαν χρώμα των αγοριών και το ροζ των κοριτσιών βασισμένη στους αρχαίους Αιγύπτιους που θεωρούσαν τα αγόρια σαν δώρα του ουρανού (γαλάζια) και τα κορίτσια δώρα της γης (γήινα χρώματα ξανοιγμένα σε ροζ).

Πάντως το σκούρο μπλε σε ενδυμασία είτε ανδρική είτε γυναικεία είναι το χρώμα που επιβάλλεται από έναν ομιλητή στους ακροατές του κρατώντας το ενδιαφέρον τους σε όσα λέει.

Από την άλλη, το ανοιχτό μπλε, το γαλάζιο ρούχο, προκαλεί μια συμπάθεια και οικειότητα προς τον ομιλητή και οι ακροατές του έχουν την τάση ακόμα και να του εκμυστηρευθούν διάφορα. Είναι το χρώμα του ‘κουτσομπολιού’.

Δεν θυμάμαι εάν σου μίλησα ήδη για το μπλε τσάκρα, το πέμπτο από τα τσάκρας, το τσάκρα του λαιμού, το βισούντχα, που έχει χρώμα μπλε και είναι το τσάκρα του λόγου.

Επειδή όμως συνεχώς ολοένα μου έρχονται και άλλες μπλε αναφορές, αποφασίζω να τελειώσω την συνέντευξη για μένα, το μπλε χρώμα, εδώ και να παραδώσω το βήμα στο επόμενο χρώμα, που θαρρώ πως είναι το μωβ.

 


is | Topic: μπλε, Συνέντευξη με τα χρώματα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα [ρμθ΄]: Το μπλε και σε αλλες εκφρασεις”