xromata.com


Αυτοι που μας εμαθαν τα χρωματα [22]: James Sowerby

 

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ

[22]

 

Για να παρακολουθήσετε την σειρά άρθρων υπό τον γενικό τίτλο ‘ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ’ καλό θα είναι να διαβάσετε τo εισαγωγικό 1ο άρθρο που θα βρείτε στον σύνδεσμο https://xromata.com/?p=11228 …..

 

 

 

 

 

James Sowerby

 

Ο James Sowerby (21 Μαρτίου 1757 – 25 Οκτωβρίου 1822) ήταν Άγγλος φυσιοδίφης, εικονογράφος και ορυκτολόγος.

Οι συνεισφορές σε δημοσιευμένα έργα, όπως το A Specimen of the Botany of New Holland ή το English Botany, περιλαμβάνουν λεπτομερείς και ελκυστικούς πίνακες του.

 

 

Η χρήση ζωντανών χρωμάτων και προσβάσιμων κειμένων είχαν σκοπό να προσεγγίσουν ένα διευρυνόμενο κοινό στα έργα της φυσικής ιστορίας.

 

 

Πέρα από τα φυσιοδιφικά έργα του ανέπτυξε και μια θεωρία περί χρωμάτων.

Ο πλήρης τίτλος του έργου του James Sowerby περιγράφει το κύριο μέλημά του:

“Μια νέα διασαφήνιση των χρωμάτων, βασικά πρισματικά και υλικά χρώματα:

Εμφάνιση του εναρμονισμού των τριών βασικών, κίτρινο, κόκκινο και μπλε και οι τρόποι παραγωγής, μέτρησης και ανάμειξης τους, με μερικές παρατηρήσεις για την ακρίβεια τους από τον Sir Isaac Newton”. 

 

 

Το σύστημα του Sowerby δημιουργήθηκε την ίδια στιγμή που ο Άγγλος γιατρός και φυσικός Thomas Young υπέβαλε τη θεωρία του (που θα επιβεβαιωθεί αργότερα) δηλώνοντας ότι το μάτι παράγει όλα τα χρώματα συνδυάζοντας μόνο τρία μήκη κύματος.  

Αυτή όμως η «Θεωρία του Τριχρωματικού Οράματος» του Young, βασίζεται στα κύρια προσθετικά χρώματα κόκκινο, πράσινο και μπλε.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Άγγλος James Sowerby (1757 – 1822) — ήδη διακεκριμένος ως συγγραφέας βιβλίων για τη βοτανική και τη φυσική ιστορία — παρουσίασε το χρωματικό του σύστημα, το οποίο αφιέρωσε στον «μεγάλο Ισαάκ Νεύτωνα».

Είχε τον προαναφερθέντα –μεταφρασμένο στα ελληνικά- μακροσκελή τίτλο «A New Elucidation of Colors….»,

 

 

Ο Sowerby θέτει στον εαυτό του δύο καθήκοντα με αυτό το έργο, το οποίο εμφανίστηκε στο Λονδίνο το 1809:

Επιθυμεί να τονίσει ξανά τη σημασία της φωτεινότητας και του σκότους, τα οποία μετά τον Νεύτωνα είχαν πέσει στην αφάνεια και θέλει να διευκρινίσει τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ των χρωμάτων.

 

 

Ο Johann Heinrich Lambert έχει ήδη τονίσει ότι τα χρώματα του φωτός και τα χρώματα της ύλης συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο όταν αναμειγνύονται.

https://xromata.com/?p=12445

Στο σύστημά του, ο Sowerby υποθέτει την ύπαρξη τριών βασικών χρωμάτων, του κόκκινου, του κίτρινου και του μπλε.

(Στην πραγματικότητα επέλεξε για τους πειραματισμούς του το gamboge – ένα δηλητηριώδες κίτρινο οπό από ασιατικά φυτά – την καρμίνη και το πρωσικό μπλε, τα οποία στη συνέχεια συνδύαζε).

Τα παρακάτω σχέδια τονίζουν τα τρία μέρη στα οποία στηρίζεται η θεωρία του Sowerby και εκφράζουν τη σταθεροποιητική συνέχεια που μπορεί να υπάρχει μεταξύ τους.

 

 

Παρεμπιπτόντως, η προσπάθεια του Sowerby να μετατρέψει τα επτά βασικά χρώματα του Νεύτωνα στα τρία βασικά χρώματα που μπορούν να αποδοθούν από την ύλη τράβηξε την προσοχή του Άγγλου ζωγράφου William Turner (οι δύο ήταν, στην πραγματικότητα, εξοικειωμένοι με τα χρώματα).

https://xromata.com/?p=6266

Αργότερα, περίπου το 1820, ο Turner ακολούθησε τον ζωγράφο Otto Runge στην προσπάθειά του να προσομοιώσει το σύστημα των τριών χρωμάτων κόκκινο, κίτρινο και μπλε σε ένα ημερήσιο πλάνο (από το οποίο όπως αναφάνηκε προέκυψαν πολύ περισσότερες από μία χρωματικές δυνατότητες).

Το κείμενο του Sowerby περιγράφει τις οπτικές χρωματικές μείξεις που προκύπτουν όταν στενές και έντονα χρωματισμένες φωτεινές λωρίδες κύριων χρωμάτων απλώνονται πάνω στο χαρτί.

 

 

Ωστόσο, έπρεπε να περάσουν άλλες μερικές δεκαετίες μέχρι να γίνει σωστά κατανοητή η διαφορά μεταξύ των χρωμάτων, επιτρέποντας μια πιο ακριβή διάκριση μεταξύ των μείξεων των χρωμάτων.

Το έγχρωμο φως αναμειγνύεται προσθετικά, για να χρησιμοποιήσω τον σύγχρονο όρο. Δηλαδή, το άθροισμα των ακτίνων φωτός από ποικίλο φασματικό περιεχόμενο (που προέρχεται, για παράδειγμα, από δύο λαμπτήρες) θα έχει ως αποτέλεσμα ένα νέο χρώμα.

Σε αντίθεση με το αυτί, το μάτι και ο εγκέφαλος δεν διαχωρίζουν τα προσπίπτοντα μήκη κύματος, αλλά δημιουργούν μια νέα εντύπωση, με άλλα λόγια, ένα νέο χρώμα.  

 

 

Η προσθετική μείξη κόκκινου και πράσινου, για παράδειγμα, θα έχει ως αποτέλεσμα κίτρινο.

Το ιώδες-μπλε μαζί με το πράσινο θα δώσουν κυανό.

Δύο χρώματα που εξουδετερώνουν το ένα το άλλο και συνδυάζονται για να σχηματίσουν λευκό ονομάζονται συμπληρωματικά χρώματα.

Τα κατάλληλα πειράματα θα δείξουν ότι υπάρχουν τρία τέτοια ζεύγη: πράσινο και ματζέντα. μωβ-μπλε και κίτρινο? και κόκκινο και κυανό, για να χρησιμοποιήσουμε τις πιο ακριβείς δυνατές περιγραφές τους.

Οι έγχρωμες χρωστικές δίνουν ένα αποτέλεσμα που είναι πολύ διαφορετικό από αυτό του έγχρωμου φωτός.

 

 

Ενώ το κίτρινο φως περιλαμβάνει φως συγκεκριμένου μήκους κύματος, το χρώμα μιας κίτρινης χρωστικής σχηματίζεται από την απορρόφηση του συμπληρωματικού χρώματος του κίτρινου: δηλαδή, βιολετί-μπλε.

Η αφαιρετική μείξη μιας κίτρινης και μιας μωβ-μπλε χρωστικής δεν θα έχει ως αποτέλεσμα λευκό, αλλά μαύρο.

Αυτό ισχύει και για τα δύο εναπομείναντα ζεύγη συμπληρωματικών χρωμάτων: κόκκινο και κυανό, αλλά το πράσινο και η ματζέντα θα έχουν ως αποτέλεσμα μια χρωστική ουσία που δεν αντανακλά το φως και επομένως είναι μαύρη.

Εδώ, μπορούμε να επισημάνουμε κάποιες διαφορές που παραδοσιακά ήταν πάντα ακαθόριστες.

Το να τις αγνοείς πάντα θα οδηγεί σε σύγχυση.

Η προσθετική ανάμειξη συμπληρωματικών χρωμάτων θα έχει ως αποτέλεσμα λευκό.

Η αφαιρετική ανάμειξή τους θα έχει ως αποτέλεσμα μαύρο.

Η αφαίρεση ξεκινά με όλα τα χρώματα του φωτός (λευκό) και τελειώνει χωρίς φως (μαύρο).

Η προσθετική αρχίζει χωρίς φως (μαύρο), τελειώνοντας όταν υπάρχουν όλα τα μήκη κύματος (λευκό).

Εάν — όπως συμβαίνει συχνά — το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε θεωρούνται ως τα τρία προσθετικά βασικά χρώματα επειδή παρέχουν τη μεγαλύτερη παλέτα μικτών χρωμάτων, τότε για τον ίδιο λόγο τα βασικά αφαιρετικά χρώματα θα πρέπει να είναι χρωστικές που απορροφούν το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε. Με άλλα λόγια, τα αντίστοιχα αφαιρετικά χρώματα θα είναι τα κυανό ματζέντα και κίτρινο.

Από τα τρία βασικά χρώματα του Sowerby – κόκκινο, κίτρινο και μπλε – ανταλλάξαμε το κίτρινο με το πράσινο.

 

 


is | Topic: Αυτοί που ασχολήθηκαν με το χρώμα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Αυτοι που μας εμαθαν τα χρωματα [22]: James Sowerby”