Χρωματισμος ζωων [Η]
Ο χρωματισμός των ζώων
[Η]
Μηχανισμοί παραγωγής χρώματος στο ζωικό βασίλειο
Χρωματισμός από χρωστικές ουσίες:
Οι χρωστικές είναι έγχρωμες χημικές ουσίες (όπως η μελανίνη) που βρίσκονται στους ζωικούς ιστούς.
Για παράδειγμα, η αρκτική αλεπού έχει ένα λευκό τρίχωμα τον χειμώνα (που περιέχει μικρή ποσότητα χρωστικής ουσίας), και ένα καφετί τρίχωμα το καλοκαίρι (που περιέχει περισσότερη χρωστική ουσία).
Αυτό είναι ένα παράδειγμα εποχιακού καμουφλάζ (πολυφαινισμός).
Πολλά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των θηλαστικών, των πτηνών και των αμφιβίων, δεν είναι σε θέση να συνθέσουν τις περισσότερες χρωστικές που χρωματίζουν τη γούνα ή τα φτερά τους, εκτός από τις καφέ ή τις μαύρες μελανίνες που δίνουν σε πολλά θηλαστικά τους γήινους τόνους τους.
Για παράδειγμα, το λαμπερό κίτρινο του αμερικάνικου χρυσόψαρου, το καταπληκτικό πορτοκάλι μιας νεαρής κοκκινόστικτης σαλαμάμδρας, το βαθύ κόκκινο του πτηνού καρδινάλιος και το ροζ των φλαμίνγκο παράγονται από καροτενοειδείς χρωστικές που συντίθενται από φυτά.
Στην περίπτωση του φλαμίνγκο, το πουλί τρώει ροζ γαρίδες, οι οποίες είναι αδύνατον να συνθέσουν καροτενοειδή. Οι γαρίδες όμως παίρνουν το χρώμα του σώματος τους από μικροσκοπικά κόκκινα φύκια, τα οποία όπως και τα περισσότερα φυτά είναι σε θέση να δημιουργήσουν τις δικές τους χρωστικές, συμπεριλαμβανομένων των καροτενοειδών και της (πράσινης) χλωροφύλλης.
Τα ζώα που τρώνε πράσινα φυτά δεν γίνονται ωστόσο πράσινα, καθώς η χλωροφύλλη δεν επιβιώνει κατά την πέψη.
Μεταβλητός χρωματισμός από χρωματοφόρα κύτταρα:
Τα μελανοφόρα ψαριών και βατράχων είναι κύτταρα που μπορούν να αλλάξουν χρώμα με διασπορά ή συσσώρευση των σωματιδίων που περιέχουν χρωστικές ουσίες.
Τα χρωματοφόρα είναι ειδικά κύτταρα που περιέχουν χρωστική ουσία που μπορούν να αλλάξουν το μέγεθός τους. Συνήθως διατηρούν το αρχικό τους μέγεθος αλλά επιτρέπουν την ανακατανομή της χρωστικής μέσα σε αυτά, μεταβάλλοντας έτσι το χρώμα και τα χρωματικά σχέδια του ζώου.
Τα χρωματοφόρα μπορούν να ανταποκριθούν σε μηχανισμούς ορμονικού και / ή νευρικού ελέγχου, αλλά έχουν τεκμηριωθεί επίσης και οι αποκρίσεις της διέγερσης από το ορατό φως, την ακτινοβολία UV, τη θερμοκρασία, τις μεταβολές του pH, τις χημικές ουσίες κ.λπ.
Ο εθελούσιος έλεγχος των χρωματοφόρων είναι γνωστός ως μετάχρωση.
Για παράδειγμα, οι σουπιές και οι χαμαιλέοντες μπορούν να αλλάξουν γρήγορα την εμφάνισή τους, τόσο για καμουφλάζ όσο και για σηματοδότηση, όπως πρώτος διαπίστωσε ο Αριστοτέλης πριν περισσότερα από 2000 χρόνια:
Το χταπόδι καραδοκεί το θήραμά του αλλάζοντας το χρώμα του ώστε να το κάνει όμοιο με το χρώμα των βράχων όπου φωλιάζει. Το ίδιο κάνει και όταν ανησυχεί, ώστε να αποφύγει τον κίνδυνο.
Όταν τα κεφαλόποδα, όπως τα καλαμάρια και οι σουπιές, βρεθούν πάνω σε ένα ανοιχτόχρωμο υπόβαθρο, συρρικνώνουν πολλά από τα χρωματοφόρα τους, συγκεντρώνοντας τη χρωστική ουσία σε μια μικρότερη περιοχή, με αποτέλεσμα ένα μοτίβο μικροσκοπικών, πυκνών αλλά ευρέως διατεταγμένων σημείων που φαίνονται ανοιχτόχρωμα.
Όταν εισέρχονται σε ένα πιο σκοτεινό περιβάλλον, επιτρέπουν στα χρωματοφόρα τους να επεκταθούν, δημιουργώντας ένα σχέδιο μεγαλύτερων σκοτεινών σημείων, κάνοντας το σώμα τους να φαίνεται σκουρότερο.
Τα αμφίβια όπως τα βατράχια έχουν τρία είδη αστεροειδών χρωματοφόρων κυττάρων σε ξεχωριστά στρώματα του δέρματός τους. Το άνω στρώμα περιέχει «ξανθοφόρα» χρωμοκύτταρα με πορτοκαλί, κόκκινα ή κίτρινα χρώματα. το μεσαίο στρώμα περιέχει «ιριδοφόρα» χρωμοκύτταρα με ασημόλευκη χρωστική που αντανακλά το φως. ενώ το κάτω στρώμα περιέχει «μελανοφόρα» χρωμοκύτταρα με σκουρόχρωμη μελανίνη.
admin is | Topic: ζωα και χρωματα, Φύση και χρώματα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Χρωματισμος ζωων [Η]”