Ο λευκος κρινος της Παναγιας
Ο λευκός (;) κρίνος του Ευαγγελισμού
25η Μαρτίου, ημέρα διπλής γιορτής, θρησκευτικής και εθνικής, για τον ελληνισμό και είθισται να αναρτούμε τέτοια μέρα ένα ανάλογο άρθρο, όπως πέρυσι που αναφερθήκαμε στην ελληνική σημαία
και πρόπερσι γενικότερα στα χρώματα της ημέρας αυτής https://xromata.com/?p=6201
Επειδή στο παρελθόν εξαντλήσαμε τα χρωματικά θέματα που άπτονται των εορτασμών αυτής της ημέρας, φέτος είπαμε να ασχοληθούμε με τον Κρίνο του Ευαγγελισμού, τον Κρίνο της Παναγίας, όπως λέγεται, και το χρώμα του, που φυσικά όλοι το εννοούν και το αναφέρουν ως λευκό, το χρώμα της αγνότητας.
Ποιο άλλο χρώμα θα ήταν άραγε πιο κατάλληλο για το άσπιλο αυτό γεγονός της χριστιανοσύνης, όπου ο Αρχάγγελος Γαβριήλ αναγγέλλει στην Παρθένο την επικείμενη Θεοτοκία της, προσφέροντάς της λευκό κρίνο;
Πριν ασχοληθούμε με το χρώμα του κρίνου όμως, ας ασχοληθούμε με το ίδιο το άνθος. Όχι για το τί είδους κρίνος ήταν ή αν επρόκειτο για άλλο λουλούδι, αλλά για το αν όντως υπήρξε η προσφορά αυτή.
Από πού άραγε γνωρίζουμε πως ο Αρχάγγελος έδωσε στην Παναγία κρίνο, που επιπλέον –όπως πολλοί πιστεύουν- με το μύρισμα του οποίου έγινε η Θεία σύλληψη; Μάλιστα έχει προσδιοριστεί ότι πρόκειται για το είδος lilium candidum, που επονομάστηκε «ο κρίνος της Παναγίας» στα ελληνικά και «Madonna Lily» στα ξένα.
Πού αναγράφεται το γεγονός αυτό, δηλαδή η προσφορά του άνθους; Μάλλον πουθενά. Ούτε καν στα Ευαγγέλια. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου αναγράφεται μόνο σε ένα από τα τέσσερα Ευαγγέλια, στο κατά Λουκάν (1:26-38) όπου δεν αναφέρεται τίποτε σχετικά με κρίνους και άλλες τέτοιες λεπτομέρειες.
[26 Εν δε τώ μηνί τώ έκτω απεστάλη ο άγγελος Γαβριήλ από τού Θεού εις πόλιν της Γαλιλαίας, ή όνομα Ναζαρέτ 27 προς παρθένον μεμνηστευμένην ανδρί, ώ όνομα Ιωσήφ, εξ οίκου Δαυίδ, και το όνομα της παρθένου Μαριάμ. 28 και εισελθών ο άγγελος προς αυτήν είπε Χαίρε, κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σού ευλογημένη σύ εν γυναιξίν. 29 η δε ιδούσα διεταράχθη επί τώ λόγω αυτού, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος. 30 και είπεν ο άγγελος αυτή Μή φοβού, Μαριάμ εύρες γάρ χάριν παρά τώ Θεώ. 31 και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν. 32 ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται, και δώσει αυτώ Κύριος ο Θεός τον θρόνον Δαυίδ τού πατρός αυτού, 33 και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος. 34 είπε δε Μαριάμ προς τον άγγελον Πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω; 35 και αποκριθείς ο άγγελος είπεν αυτή Πνεύμα άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού. 36 και ιδού Ελισάβετ η συγγενής σου και αυτή συνεληφυία υιόν εν γήρει αυτής, και ούτος μην έκτος εστίν αυτή τή καλουμένη στείρα 37 ότι ουκ αδυνατήσει παρά τώ Θεώ πάν ρήμα. 38 είπεν δε Μαριάμ Ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά το ρήμά σου. και απήλθεν απ’ αυτής ο άγγελος.]
Επίσης, στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον (1:18-21) αναφέρεται η εμφάνιση του Γαβριήλ και ο Ευαγγελισμός της Θείας Σύλληψης, όχι όμως προς την Μαρία, αλλά προς τον Ιωσήφ, όταν ούτος σκεφτόταν να χωρίσει την εγκυμονούσα αρραβωνιαστικιά του, αντί να την διαπομπεύσει όπως όφειλε, κατά το έθιμον, να κάνει. Ούτε σε αυτόν τον Ευαγγελισμό αναφέρεται κρίνος, ούτε στην ανάλογη αναφορά των παπύρων της Νεκράς Θάλασσας (4Q246), ούτε στην περιγραφή του Ευαγγελισμού στο Κοράνιο (19:16-22), ούτε καν στα απόκρυφα Ευαγγέλια, όπου εδώ, στο Ευαγγέλιο Βαρθολομαίου, έχουμε μια άλλη αξιοπερίεργη αναφορά, καθώς η Μαρία διηγείται την Θεία Σύλληψη, λέει:
Κοίταξα ψηλά στον ουρανό και ήρθε ένα σύννεφο δροσιάς και με ράντισε […]".
Ο άγγελος τότε πήρε ένα ψωμί "και το έβαλε πάνω στο βωμό του ναού και έφαγε απ’ αυτό πρώτα ο ίδιος και έδωσε επίσης και σε μένα […] και…ένα ποτήρι γεμάτο κρασί και ήπιε πρώτα ο ίδιος και έδωσε κατόπιν σε μένα".
[Σ.σ.: Αυτόματα εδώ έρχεται στον νου η γονιμοποίηση της Δανάης από τον Δία, που έλαβε μορφή χρυσής βροχής για να συνευρεθεί μαζί της, καθώς και η Θεία Κοινωνία, όπως την προστάζει ο Διόνυσος στις Βάκχες του Ευριπίδη «Κοινωνείτε με Δήμητρα (ψωμί) και Διόνυσο (κρασί)»].
Για ποιόν κρίνο λοιπόν μιλάμε; Τί μας ενδιαφέρει πρωτίστως; Αν ήταν λευκός; Ή αν όντως υπήρξε κρίνος;
Πριν συνεχίσουμε, ας δούμε τί αναγράφεται για τον κρίνο της Παναγίας σε ένα άλλο site, http://www.valentine.gr/madonnalily_gr.php που ξεκινά ως εξής:
Ο κρίνος της Παναγίας (Lilium candidum) αναφέρεται σαν θρησκευτικό σύμβολο εδώ και 3000 χρόνια. Οι πρώτες αναφορές μας ταξιδεύουν -πού αλλού;- στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Μινωική Κρήτη. Τοιχογραφίες που βρέθηκαν στην Κρήτη αλλά και στην Θήρα καθώς και διάφορα άλλα ευρήματα δείχνουν ότι ο λευκός κρίνος είχε εξέχουσα θέση μεταξύ των θρησκευτικών συμβόλων.
Ναι, λοιπόν, ο κρίνος και ειδικά ο λευκός Lilium candidum, σαν παλαιότατο και ισχυρό θρησκευτικό σύμβολο, έπρεπε ίσως με κάποιον τρόπο να ενταχθεί και στον χριστιανισμό. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και η θεϊκή παρθενο-γονιμοποίηση από μύρισμα άνθους, που αναφέρεται ως συμβάν σε παλαιότερες θρησκείες.
Η Ήρα, εις πείσμα προς την αμήτορα γέννηση της Αθηνάς από τον Δία, θέλησε να γεννήσει μόνη της. Μύρισε λοιπόν λευκό κρίνο και γέννησε τον Ήφαιστο. Κατά την ρωμαϊκή παραποίηση του μύθου, όπως εξιστορείται από τον Οβίδιο, η θεά Φλώρα πρόσφερε τον κρίνο στην Ήρα από το μύρισμα του οποίου γεννήθηκε (κατά τους Ρωμαίους) ο Άρης και όχι ο Ήφαιστος.
Με μύρισμα ανθέων γέννησε και η Μάγια τον Βούδα. Είδε στον ύπνο της πως βρέθηκε σε ένα μέρος γεμάτο άνθη που την τύλιξαν και την γέμισαν με την ευωδιά τους. Όταν ξύπνησε βρέθηκε εγκυμονούσα τον Gautama Buddha.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το όνομα της νύμφης μητέρας του Ναρκίσσου ήταν Λειριόπη, δηλαδή αυτή που έχει την όψη κρίνου.
[Ο κρίνος στα αρχαία ελληνικά λεγόταν λειρίον. Το μικρό λειρίον = λειρίδιον με συμφυρμό των λ έγινε λειλίδιον και από εκεί προέκυψε η λέξη λουλούδι, αλλά και η λατινική ονομασία του κρίνου lilium]
Για τον Νάρκισσο, ίσως μας δοθεί κάποτε η ευκαιρία να τα πούμε. Προς το παρόν, αν θέλετε να δείτε μια μικρή αναφορά και σ’ αυτόν, ανοίξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Ο κρίνος είναι ένα δυνατό σύμβολο, τόσο θρησκευτικό, όπως είδαμε, όσο και εραλδικό, γνωστό με το γαλλικό του όνομα fleur de lis. Εκτός από τους θυρεούς, ο στυλιζαρισμένος σχεδιασμός του χρησιμοποιείτο, σε πολλές περιπτώσεις, σαν θρησκευτικό, πολιτικό, δυναστικό, εμβληματικό, σύμβολο, ταυτόχρονα όμως και σαν διακοσμητικό.
Ίσως καταλάβουμε κάπως την δυνατότητα των συμβολισμών του (που άπτονται κυρίως της αριθμοσοφίας) εάν προσέξουμε το ίδιο το λουλούδι. Πρόκειται για μονοκοτυλήδονο (1) αγγειόσπερμο, που έχει 3 πέταλα και 3 σέπαλα παρόμοια με τα πέταλα (3 + 3 = 6). Σε περίπτωση που σέπαλα και πέταλα είναι όμοια (όπως στους πραγματικούς κρίνους και στις τουλίπες) ονομάζονται συνολικά τέπαλα. Ο κρίνος μας λοιπόν έχει 6 τέπαλα. Στον αριθμό 6 έχουμε αναφερθεί επανειλημμένως και παλαιότερα και πρόσφατα.
Είδαμε λοιπόν, ότι αυτό το δυνατό πανάρχαιο θρησκευτικό σύμβολο, δεν αναφέρεται μεν στις γραφές περί Ευαγγελισμού, εμφανίζεται όμως σε πάμπολλες απεικονίσεις του Θείου αυτού Επεισοδίου. Αυτό επετεύχθη από παρότρυνση της εκκλησίας (ιδιαίτερα της παπικής) προς τους καλλιτέχνες που παλαιότερα απεικόνιζαν τον Αρχάγγελο Γαβριήλ να κρατά την ράβδο του κήρυκα ή κλαδί ελιάς.
Έτσι, από τις απεικονίσεις αυτές, σε πίνακες και αγάλματα, πέρασε στην πεποίθηση πολλών χριστιανών η ύπαρξη του λευκού κρίνου, του κρίνου της Παναγίας, κατά τον Ευαγγελισμόν.
admin is | Topic: Uncategorized, Λευκό, Μύθοι και χρώματα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Ο λευκος κρινος της Παναγιας”