xromata.com

Συναισθησία

Συναισθησία! Τί είναι και τί γυρεύει εδώ, σε μια ιστοσελίδα που ασχολείται με τα χρώματα;

Ξεκινάμε με το δεύτερο σκέλος του ερωτήματος. Έχει θέση η ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ανάμεσα στα άρθρα για τα χρώματα;

Βεβαίως και έχει αφού τα χρώματα πρωτα- γωνιστούν στις κυριότερες μορφές συναισθησίας.

Αλλά τί είναι αυτή η ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΙΑ; Ας δούμε πως ερμηνεύεται αυτή η λέξη στα λεξικά:

Συναισθησία είναι η κατάσταση κατά την οποία ένα ερέθισμα προκαλεί εκτός από την αντίστοιχη αίσθηση και κάποια άλλη, έτσι ώστε να βιώνει κανείς δυο ή περισσότερα αισθήματα από μια και μόνη αιτία (πχ. να έχει την αίσθηση ενός χρώματος στο άκουσμα κάποιας νότας).

Με άλλα λόγια, να δέχεσαι ένα ερέθισμα που απευθύνεται σε κάποια σου αίσθηση (όπως πχ, ο ήχος στην ακοή) και να το αντιλαμβάνεσαι ταυτόχρονα και με μια άλλη από τις αισθήσεις σου. Δηλαδή, να βλέπεις χρώματα και ταυτόχρονα να τα ακούς, ή να αισθάνεσαι τη γεύση τους, η την μυρωδιά τους και αντιστρόφως να αντιλαμβάνεσαι τις γεύσεις, τις οσμές, τους ήχους και σαν χρώματα.

Ακούγεται ίσως τρελό κι’ όμως υφίσταται αυτό το φαινόμενο και πολλά συναισθητικά άτομα κυκλοφορούν ανάμεσά μας σε διάφορες διαβαθμίσεις συναισθησίας.

Λίγο – πολύ, σε ανεπαίσθητο βαθμό, όλοι μας διαθέτουμε μια ασυνείδητη μορφή συναισθησίας, μια κοινή – απλή συναισθησία.

Αυτό αποδείχθηκε σε πειράματα που έγιναν για τον συσχετισμό χρωμάτων – γεύσεων, πέρα από όσα είπαμε για τα αφύσικα χρωματισμένα τρόφιμα σε προηγούμενη ανάρτηση.

Ένα από τα πειράματα είχε να κάνει με την προσωρινή αφαίρεση της όρασης. Άτομα με δεμένα μάτια, δυσκολεύτηκαν αρκετά να ξεχωρίσουν τις γεύσεις μεταξύ διαφορετικών ποτών και καπνιστές να ξεχωρίσουν την μάρκα των τσιγάρων τους από άλλες μάρκες.

Άλλα πειράματα απέδειξαν επίσης πως εύκολα μπορούμε να αποπροσανατολισθούμε όταν μετατραπεί το χρώμα οικείων αναψυκτικών και ποτών των οποίων η γεύση είναι συσχετισμένη με το χρώμα τους.

Σε ένα από τα πειράματα που έγιναν αποχρωματίσθηκαν έξι διαφορετικές γεύσεις χυμών. Αυτές ήταν: λεμόνι, λάιμ (τα μικρά πράσινα λεμονάκια), πορτοκάλι, σταφύλι, ανανάς και αμύγδαλο.

Τα αναψυκτικά προσφέρθηκαν άχρωμα και προξενήθηκε τέτοια σύγχυση που οι περισσότεροι από αυτούς που μετείχαν στο πείραμα δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν τις συγκεκριμένες γεύσεις.

Όταν τα ίδια ποτά χρωματίστηκαν με παραπλανητικούς χρωματισμούς η πλειονότητα των πειραματιζόμενων προσδιόρισαν λαθεμένα τις διάφορες γεύσεις. Τα τρία τέταρτα των δοκιμαστών αναγνώρισαν την γεύση του λεμονιού όταν τους προσφέρθηκε η λεμονάδα σε κιτρινοπράσινο χρώμα, ενώ όταν τους προσφέρθηκε η ίδια λεμονάδα σε βυσσινί χρώμα, λιγότεροι από τους μισούς κατάλαβαν πως έπιναν λεμονάδα.

λάιμ

πορτοκαλάδα

σουμάδα

βυσσινάδα

ανανάς

λεμονάδα

Όταν λειτουργεί η συναισθησία, πολλές φορές το χρώμα υπερισχύει της γεύσης. Έχει επιτευχθεί η καλλιέργεια ειδών ντομάτας που έχουν ένα έντονο κατακόκκινο και ομοιόμορφα κατανεμημένο χρώμα, στερούνται όμως γευστικότητας από τις συνηθισμένες κοινές ντομάτες. Παρ’ αυτά, προτιμούνται στην αγορά από τις πιο εύγεστες που δεν έχουν τόσο εντυπωσιακό χρώμα.

Στην περίπτωση των χρωμάτων, το φαινόμενο της κοινής συναισθησίας λειτουργεί όταν κάποιο χρώμα ερεθίζει ταυτόχρονα δυο αισθήσεις, όπως δηλαδή την όραση και την γεύση ή την όσφρηση, κάτι που γνωρίζουν καλά οι υπεύθυνοι προώθησης προϊόντων, όπως π.χ. ότι καθαριστικά κουζίνας που η συσκευασία τους έχει κίτρινο χρώμα, αυτόματα απευθύνονται στην αίσθηση της όσφρησης, υπαινισσόμενα την παρουσία αρώματος λεμονιού.

Παρομοίως σκούρο κόκκινο χρώμα σε συσκευασίες γλυκισμάτων και σοκολάτας ενισχύουν την πληροφόρηση για την ύπαρξη και αρώματος κερασιού ή των αντίστοιχων αποκαλουμένων φρούτων του δάσους.

Ειδικά όμως, το φαινόμενο συναισθησίας μεταξύ όρασης και ακοής καλείται Chromesthesia δηλ. χρωματοαισθησία,

που όπως και η ιδεοαισθησία και η γραφημα- τοχρωμοαισθησία κλπ. είναι επιμέρους ειδικές συναισθητικές καταστάσεις, όπου κάθε μια χρήζει ιδιαίτερης εξέτασης, οπότε όπως είναι ευνόητο, δεν τελειώσαμε με το θέμα της συναισθησίας, στο οποίο θα επανέλθουμε προσεχώς.

This entry was posted on Saturday, March 15th, 2014 at 5:00 am and is filed under Διατροφή και χρώμα, Συναισθησία, Ψυχολογία και χρώματα. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.