xromata.com


Επιθετα για το μαυρο

 

Η λεκτική καταγωγή των αρχαίων και σύγχρονων ελληνικών χρωματικών επιθέτων.

 

Επίθετα για το Μαύρο χρώμα

 

Ξεκινήσαμε μια σειρά άρθρων για να εξετάσουμε τους επιθετικούς προσδιορισμούς που χαρακτη- ρίζουν τις διάφορες χρωματικές έννοιες, αρχίζοντας από το Άσπρο. το οποίο μαζί με το Μαύρο, όπως ήδη έχουμε πει στο παρελθόν, είναι οι δυο χρωματικοί όροι που εμφανίζονται μαζί, σαν ζευγάρι, στην πρώτη εννοιολογική βαθμίδα των χρωμάτων https://xromata.com/?p=1617

 

 

Κρατώντας λοιπόν την σειρά με την οποία σχηματίζονται οι χρωματικές έννοιες στην ανθρωπότητα, τώρα θα εξετάσουμε τους επιθετικούς προσδιορισμούς του δεύτερου σκέλους του πρωταρχικού αυτού ζεύγους, δηλαδή το μαύρο χρώμα, το οποίο ορθότερα στα αρχαία ελληνικά ονομάζεται Μέλαν.

 

 

ΜΕΛΑΝ, λοιπόν, το ουδέτερο του επιθέτου μέλας – μέλαινα – μέλαν είναι η αρχαία λέξη για το μαύρο, η οποία χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για την χρωματική περιγραφή παντός σκοτεινού, μελανωπού πράγματος ακόμα και αν τούτο δεν είναι ολοσχερώς μέλαν.

 

 

Κατά τον Κούρτιο η ρίζα της λέξης βρίσκεται στο ρήμα «μολύνω» = δημιουργώ ρύπους < μόλος (αίσχος, αισχύνω) και κατ’ επέκτασιν σκούρο, θαμπό χρώμα, βρομιά.

Σε αρχαιότερα ελληνικά και στα ομηρικά έπη έχουμε τα επίθετα Κελαινός, Δνοφερός, Ερεβώδης και Ερέβεννος για την απόδοση του σκότους, του μαύρου ή σκοτεινού χρώματος.

 

 

Η σύγχρονη λέξη ΜΑΥΡΟΣ προέρχεται από το Αμαυρός, λέξη αγνώστου ετυμολογίας που ίσως συνδέεται με την λέξη Αμυδρός που είχε αρχικά την σημασία του μη καθαρού, του συσκοτισμένου, του εξασθενισμένου.

 

 

Κατά το λεξικό Liddell Scott από την εποχή του Πίνδαρου ήταν εν χρήσει το ρήμα Μαυρόω αντί του Αμαυρόω σημαίνοντας σκοτίζω, μαυρίζω, τυφλώνω, κάνω τινά αδύνατον, ανίσχυρον και μεταφορικά κάμνω κάτι σκοτεινό, ασαφές ή λησμονημένο.

 

 


is | Topic: εννοιολογία, μαύρο | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Επιθετα για το μαυρο”