xromata.com


Συνεντευξη με τα χρωματα [ογ’]: Το ασπρο στην νεότερη ιστορια

 

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

 

 

 

 

Συνέντευξη με τα χρώματα

 

[ογ΄]

 

 

To Άσπρο στην νεότερη ιστορία

 

[δ΄]

 

-Να ’μαι πάλι εδώ το Άσπρο χρώμα για να συνεχίσω την εξιστόρηση της πορείας μου μαζί σου Άνθρωπε, από την Αναγέννηση και ύστερα.

Κατά τον 18ο αιώνα, από το 1700 δηλαδή και μετά, το λευκό έγινα το κυρίαρχο χρώμα στην αρχιτεκτονική των εσωτερικών χώρων, τόσο λίγο πρωτύτερα, κατά την περίοδο του Μπαρόκ, αλλά ιδιαίτερα λίγο αργότερα όταν επεκράτησε το στυλ Ροκοκό που ακολούθησε το Μπαρόκ κατά τον 18ο αιώνα.

Οι εσωτερικοί χώροι των εκκλησιαστικών χώρων σχεδιαζόντουσαν έτσι ώστε να επιδεικνύουν τη δύναμη, τη δόξα και τον πλούτο της εκκλησίας. Φαινόταν να είναι ζωντανοί, γεμάτοι καμπύλες, ασυμμετρία, καθρέφτες, επιχρύσωση, αγάλματα και ανάγλυφα, ενωμένα μεταξύ τους με το λευκό χρώμα.

Το λευκό έγινε επίσης το χρώμα της μόδας για άνδρες και γυναίκες κατά τον 18ο αιώνα.

Οι άνδρες της αριστοκρατίας και των ανωτέρων τάξεων φορούσαν λευκές περούκες και λευκές κάλτσες, ή πουδράριζαν τα μαλλιά τους και τα πρόσωπα με λευκές πούδρες, καθώς και οι γυναίκες οι οποίες φορούσαν περίτεχνα κεντημένα φορέματα σε άσπρα ή απαλά παστέλ, σχεδόν λευκά χρώματα.

Μετά την Γαλλική Επανάσταση, ένα λευκότερο άσπρο, το blanc cassé έγινε το πιο μοντέρνο χρώμα στα γυναικεία φορέματα τα οποία διαμορφώθηκαν σύμφωνα με τα ρούχα της Αρχαίας Ελλάδας και της Δημοκρατικής Ρώμης, ακολουθώντας την ‘νεοκλασική’ γραμμή που ήταν τότε της μόδας.

Ναι! Λόγω του νεοκλασικού ρυθμού, που μιμόταν τα κτίσματα και τα ρούχα της αρχαιότητας έγινα κι’ εγώ το άσπρο πολύ της μόδας, γιατί τότε οι συνάνθρωποί σου πίστευαν πως τα περισσότερα πράγματα στην αρχαιότητα ήταν λευκά, γιατί όλα τα αρχαιοελληνικά ευρήματα της εποχής, ναοί και αγάλματα, τα περισσότερα ήταν από λευκό μάρμαρο.

Δεν υποψιαζόντουσαν οι άνθρωποι τότε, ότι σχεδόν όλα, κατά την αρχαιότητα ήταν βαμμένα πολύχρωμα κι’ ότι απλώς τα χρώματά τους είχαν ξεβάψει με την πολυκαιρία.

Μάλιστα ο μετέπειτα πρωθυπουργός της Αγγλίας ομηριστής sir William Ewart Gladstone κίνησε το περίφημο «χρωματικό ομηρικό ζήτημα» ισχυριζόμενος (βασισμένος στα ‘λευκά’ ευρήματα) πως οι αρχαίοι Έλληνες έπασχαν από έλλειψη χρωματικής  αντίληψης (αχρωματοψία) και δεν χρησιμοποιούσαν χρώματα.

Στήριξε δε την άποψή του σε μελέτες που έκανε στα ομηρικά έπη όπου αναφέρονται σαν χρώματα μόνο τα λευκό, μαύρο και κόκκινο.

Αυτό όμως είναι άλλο κεφάλαιο, που όπως το ξανα-αναφέραμε προηγουμένως στην Συνέντευξη με τα Χρώματα, κατά τον μικρό διαπληκτισμό μεταξύ των τριών αυτών χρωμάτων, θα μας απασχολήσει αργότερα.

Στον 18ο και 19ο αιώνα λοιπόν, (και μέχρι τα μέσα του 20ου, συμπληρώνω) το λευκό ήταν το καθολικό χρώμα τόσο των ανδρικών όσο και των γυναικείων εσώρουχων και σεντονιών.

Δεν ήταν δυνατόν να έχουμε σεντόνια ή εσώρουχα οποιουδήποτε άλλου χρώματος.

Ο λόγος ήταν απλός. Ο τρόπος πλύσης των –αποκαλούμενων- λευκών ειδών σε βραστό νερό προκαλούσε την εξασθένιση των χρωμάτων που τότε δεν ήταν ανθεκτικά όπως τα σημερινά.

Άσε που τα εσώρουχα και τα σεντόνια αναδείκνυαν την πάστρα και την καθαριότητα ενός νοικοκυριού οπότε εγώ το λευκό, σαν σύμβολο της καθαρότητας, ήμουν το πιο κατάλληλο χρώμα για τα είδη αυτά που από εμένα πήραν την γενική ονομασία (που χρησιμοποιείς Άνθρωπε ακόμα και σήμερα) ‘Λευκά Είδη’ ή κοινώς ασπρόρουχα.

Όταν δε τα ‘λευκά είδη’ ήταν φθαρμένα, συλλεγόντουσαν και μετατρεπόντουσαν σε άσπρο χαρτί υψηλής ποιότητας.

Πάμε τώρα στην πιο σύγχρονη μας εποχή, στον 20ο αιώνα και μετά.


is | Topic: ιστορία και χρώματα, Λευκό, Συνέντευξη με τα χρώματα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα [ογ’]: Το ασπρο στην νεότερη ιστορια”