xromata.com

Η ώχρα

(Β μέρος)

Η ώχρα και η ανθρώπινη εξέλιξη:

Η ώχρα ήταν μέρος της πρώτης τέχνης της φάσης της Μέσης Λίθινης Εποχής (MSA) στην Αφρική που ονομάζεται Howiesons Poort.

Οι πρώιμες σύγχρονες ανθρώπινες συναθροίσεις τοποθεσιών MSA 100.000 ετών, συμπεριλαμβανομένων των σπηλαίων Blombos και Klein Kliphuis στη Νότια Αφρική, έχουν βρεθεί ότι περιλαμβάνουν παραδείγματα χαραγμένης ώχρας, πλάκες ώχρας με σκαλισμένα σχέδια σκόπιμα κομμένα στην επιφάνεια.

Ο Ισπανός παλαιοντολόγος Carlos Duarte (2014) έχει μάλιστα προτείνει ότι η χρήση της κόκκινης ώχρας ως χρωστικής ουσίας στα τατουάζ (και η κατάποση της με άλλο τρόπο) μπορεί να είχε ρόλο στην ανθρώπινη εξέλιξη, καθώς θα ήταν πηγή σιδήρου απευθείας στον ανθρώπινο εγκέφαλο, πιθανόν κάνοντας μας πιο έξυπνους.

Η παρουσία ώχρας αναμεμειγμένης με πρωτεΐνες γάλακτος σε ένα τεχνούργημα από επίπεδο MSA 49.000 ετών στο σπήλαιο Sibudu στη Νότια Αφρική προτείνεται ότι χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή της υγρής ώχρας, πιθανώς με τη θανάτωση ενός βοοειδούς που θήλαζε (Villa 2015).

Προσδιορισμός των Πηγών ώχρας:

Οι κίτρινες- κόκκινες – καφέ χρωστικές ώχρας που χρησιμοποιούνται σε πίνακες και βαφές είναι συχνά ένα μείγμα ορυκτών στοιχείων, τόσο στη φυσική τους κατάσταση όσο και ως αποτέλεσμα της σκόπιμης ανάμειξης από τον καλλιτέχνη.

Μεγάλο μέρος της πρόσφατης έρευνας σχετικά με την ώχρα και τις φυσικές γήινες συγγενείς της έχει επικεντρωθεί στον εντοπισμό των ειδικών στοιχείων μιας χρωστικής που χρησιμοποιείται σε μια συγκεκριμένη βαφή.

Ο προσδιορισμός του από τί αποτελείται μια χρωστική ουσία επιτρέπει στον αρχαιολόγο να ανακαλύψει την πηγή από την οποία εξορύχθηκε ή συλλέχθηκε το χρώμα, κάτι που θα μπορούσε να παρέχει πληροφορίες για το εμπόριο μεγάλων αποστάσεων.

Η ανάλυση ορυκτών βοηθά στις πρακτικές διατήρησης και αποκατάστασης. και στις σπουδές σύγχρονης τέχνης, βοηθά στην τεχνική εξέταση για πιστοποίηση ταυτότητας, αναγνώριση συγκεκριμένου καλλιτέχνη ή αντικειμενική περιγραφή των τεχνικών ενός καλλιτέχνη.

Τέτοιες αναλύσεις ήταν δύσκολες στο παρελθόν επειδή παλαιότερες τεχνικές απαιτούσαν την καταστροφή ορισμένων από τα θραύσματα του χρώματος.

Πιο πρόσφατα, μελέτες που χρησιμοποιούν μικροσκοπικές ποσότητες χρώματος ή ακόμα και εντελώς μη επεμβατικές μελέτες, όπως διάφοροι τύποι φασματομετρίας, ψηφιακή μικροσκοπία, φθορισμός ακτίνων Χ, φασματική ανάκλαση και περίθλαση ακτίνων Χ έχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς για τον διαχωρισμό των χρησιμοποιούμενων ορυκτών και καθορίζουν τον τύπο και την επεξεργασία της χρωστικής.