Συνεντευξη με τα χρωματα [λδ’]: ραβδιων, κωνιων συνεχεια
Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.
Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.
Συνέντευξη με τα χρώματα
[λδʹ]
Ραβδίων και κωνίων συνέχεια
-Επανήλθα, ο Οφθαλμός, πιο συγκεκριμένα ο ανθρώπινος οφθαλμός, στην «Συνέντευξη των Χρωμάτων» για να σου συμπληρώσω Άνθρωπε, αυτά που πρέπει να ξέρεις για τα ραβδία μου και τα κωνία μου, δηλαδή τους φωτοσυλλέκτες μου, με τους οποίους αντιλαμβάνεσαι και βλέπεις το φως και τα χρώματα.
Επιχειρώντας μια υπενθύμιση των όσων σου είπα προηγουμένως, σου λέω πως για την ορθή λειτουργία μου, ως προς την όραση και αντίληψη φωτός και χρωμάτων, δομικά χωρίζομαι σε τέσσερα λειτουργικά τμήματα:
Στην οπτική του οφθαλμού.
Στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Στα φωτοσυλλεκτικά κύτταρα, δηλαδή τα ραβδία και τα κωνία.
Στα μόρια των φωτοχρωστικών ουσιών, δηλαδή των οψινών, ήτοι της ροδοψίνης που εμπεριέχεται στα ραβδία και της ιωδοψίνης που εμπεριέχεται στα κωνία.
Τα φωτοσυλλεκτικά κύτταρα που σου ανέφερα, ονομάστηκαν ραβδία και κωνία, rodes και cones αντίστοιχα στην αγγλική, επειδή στις αρχικές ανατομικές μελέτες του ματιού διαπιστώθηκε πως τα κύτταρα αυτά έτειναν να έχουν κυλινδρικά ή κωνικά σχήματα. Το σχήμα τους όμως στην πραγματικότητα, όπως αποδείχθηκε δεν είναι σταθερό αλλά αλλάζει ανάλογα με την διάταξή τους στον αμφιβληστροειδή, οπότε οι περισσότεροι αυτοί φωτοϋποδοχείς είναι δύσκολο να ταξινομηθούν βάση της σχηματικής τους μορφής.
Αυτά βέβαια είναι λεπτομέρειες, που δεν γνωρίζω κατά πόσον σε ενδιαφέρουν Άνθρωπε, εκτός και αν θέλεις να με μελετήσεις….
Πάντως θα θυμάσαι γενικότερα ότι στο μάτι σου διαθέτεις δυο ειδών φωτοϋποδοχείς, δυο τύπους κυττάρων προορισμένων να αντιλαμβάνονται το φως και τα χρώματα και να μεταβιβάζουν τα ανάλογα «σήματα» στον εγκέφαλό σου ώστε αυτός να σχηματίζει τις υπέροχες πολύχρωμες εικόνες που βλέπεις.
Ο ένας τύπος κυττάρων έχει περίπου μακρόστενο κυλινδρικό σχήμα, κάτι σαν ραβδάκια, γι’ αυτό αποκαλούνται «ραβδία», περιέχουν την φωτοχρωστική ροδοψίνη και ευθύνονται για την αντίληψη του αμυδρού φωτός.
Τα κύτταρα του άλλου τύπου έχουν περίπου κωνοειδές σχήμα, και ονομάζονται «κωνία», ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες όπου κάθε μια επηρεάζεται από την αντίστοιχη βασική χρωματική ακτινοβολία του ορατού φάσματος, ήτοι την κόκκινη, την πράσινη ή την μπλε και ευθύνονται για την χρωματική αντίληψη του κόσμου που σε περιβάλλει.
Οι δυο αυτοί τύποι των φωτοσυλλεκτικών κυττάρων έχουν ουσιαστικά την ίδια δομή.
Ναι, ναι, ξέρω… δεν σ’ ενδιαφέρουν και τόσο οι λεπτομέρειες, όμως πιστεύω πως πρέπει να ξέρεις με λίγα λόγια το πώς λειτουργούν αυτά τα κύτταρα στα οποία οφείλεται η όρασή σου.
Κάθε ένα από αυτά τα κυτταρικά σώματα έχει τον πυρήνα του πάνω στον οποίο στηρίζεται το εξωτερικό του τμήμα που περιέχει περίπου 1 000 στρώματα μορίων λίπους. Σε κάθε σώμα είναι ενσωματωμένα έως περίπου 10 000 μόρια οψίνης, μιας φωτοχρωστικής ουσίας που, όπως είπαμε προηγουμένως, αυτή που εμπεριέχεται στα ραβδία ονομάζεται ροδοψίνη, ενώ η παραλλαγή της που εμπεριέχεται στα κωνία ονομάζεται ιωδοψίνη.
Όταν αυτές οι φωτοχρωστικές ουσίες ερεθίζονται από το φως, διακόπτεται η συνοχή τους και τότε δημιουργούν ηλεκτρικές ωθήσεις που αποστέλλονται στο συναπτικό νευρωνικό δίκτυο του αμφιβληστροειδούς χιτώνα.
Όπως καταλαβαίνεις Άνθρωπε το μάτι σου, εγώ δηλαδή, στην πραγματικότητα ατενίζει το σκοτάδι. Κάθε διακοπή του σκοταδιού προκαλεί διάσπαση των φωτοχρωστικών οψινών και λόγω αυτής της διάσπασης «βλέπεις».
Χα! Η Αλίκη πίσω από τον καθρέφτη. Το ξαναείπαμε και προηγουμένως. Αλλιώς θεωρείς τα πράγματα, όμως η πραγματικότητά τους είναι συνήθως το αντίθετο αυτού που νομίζεις. Στην περίπτωσή μου δηλαδή, νομίζεις πως βλέπεις το φως, ενώ στην πραγματικότητα βλέπεις τις διακοπές του σκοταδιού που προκαλούνται από το φως.
Τρανταχτό παράδειγμα, το διάβασμα. Διαβάζεις ευκολότερα και ταχύτερα τα μαύρα (σκοτεινά) τυπογραφικά στοιχεία πάνω στο λευκό (φωτεινό) χαρτί, ενώ δυσκολεύεσαι όταν κάνεις το αντίθετο, δηλαδή να διαβάζεις ανοιχτόχρωμα γράμματα πάνω σε σκούρες επιφάνειες….
Τί είπες; Να σταματήσω για να σκεφτείς και να καταλάβεις αυτά που σου λέω; Έλα! Δεν είναι δα και τόσο δύσκολα…
Πολύ καλά! Θα συνεχίσω σε λίγο.
admin is | Topic: λειτουργίες όρασης χρωμάτων, Συνέντευξη με τα χρώματα, τριαδικότητες, φως | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα [λδ’]: ραβδιων, κωνιων συνεχεια”