xromata.com


Η Θεά Ίρις (Β) – Goddess Iris (B)

 

 

 

 

 

Ίρις, η ατμοσφαιρική θεότης

 

 

Το όνομα της Ίριδας, συγγενικό και ομόρριζο με αυτό του Σείριου και των Σειρήνων, μας παραπέμπει μεν σε υδάτινες θεότητες, αλλά και σε φωτεινά φαινόμενα, ολοκληρώνοντας την φυσιογνωμία της ως θεότητας και της ατμόσφαιρας, πέραν αυτής του νερού.

Η σχέση της με την ατμόσφαιρα σφραγίζεται από το ζευγάρωμά της με τον άνεμο Ζέφυρο, αλλά και από τις αδερφές της, κόρες και αυτές του Θαύμαντα και της Ηλέκτρας, τις κακάσχημες Άρπυιες, που είχαν κεφάλι γυναίκας και σώμα πουλιού, την Αελλώ, την Θύελλα και την Ωκυπέτη, θεότητες της καταιγίδας και των άγριων καιρικών φαινομένων.

Μάλιστα κατά μια εκδοχή, οι τερατόμορφες πτηνόσωμες Άρπυιες, σώθηκαν από βέβαιο θάνατο με τη μεσολάβηση της πανέμορφης αδερφής τους Ίριδας, κατά τη διάρκεια της Αργοναυτικής εκστρατείας, όταν μετά από άγριο κυνηγητό τις συνέλαβαν οι γιοι του Βορέα, Ζήτης και Κάλαϊς και ήταν έτοιμοι να τις σκοτώσουν.

Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με μια αέρινη θεά της ατμόσφαιρας, του αέρα δηλαδή, που με την υδάτινη καταγωγή της και ιδιότητα, χρησιμοποιεί σαν πρίσμα το νερό, τις σταγόνες της βροχής για την ακρίβεια, για να μας φανερώσει την ομορφιά της, τα χρώματά της, υπεύθυνα για την εκδήλωση όλης αυτής της πολύχρωμης ομορφιάς που κατακλύζει τη φύση γύρω μας και όλο το σύμπαν.

Τα χρώματα της Ίριδας έρχονται από τα Ουράνια και εκδηλώνονται στη γη.

Όπως είδαμε η Ίρις είναι μια θεά που σχετίζεται και με τα τρία στοιχεία, τον αέρα, το νερό και τη γη. Είναι αυτή που παίρνει το φως από τον ουρανό, το λυγίζει μέσα σε πρίσματα και το κάνει να εκδηλώνεται πολύχρωμα μέσα στη φύση.

Αν ανατρέξουμε σε ετυμολογικά λεξικά, θα διαβάσουμε πως το αρχαίο θεωνύμιο Ίρις προέρχεται από το Fίρις, που και αυτό με τη σειρά του προέρχεται από το ινδοευρωπαϊκό wir που έχει την έννοια του «κάμπτω – λυγίζω».

 

 

 


Iris, the atmospheric goddess


The name of Iris, a relative, having the same root with that of Sirius and Sirens, refers to water deities but also to bright phenomena, completing her physiognomy as deity of the atmosphere beyond that of aquadic.

Her relationship with atmosphere is sealed by her mating with the wind Zephyros, but also by her sisters, daughters as well of Thaumas and Electra, the ugly – looking Harpies, who had woman’s heads and bird’s bodies, Aello, Thyella and Okypeti, deities of  storm and wild weather phenomena.

Well, according to one version, the terrifying bird-bodied Harpies were saved from certain death by the mediation of their beautiful sister Iris, when during the Argonautic campaign, after a fierce chase, the sons of Boreas, Zitis and Calais arrested them and were ready to kill them.

So we have to deal with an airy goddess of atmosphere that, by her water origin and quality, uses as a prism water, for accuracy that of the rain drops, to reveal to us her beauty, her colors, responsible for the manifestation of all this colorful beauty that overwhelms nature around us and the whole universe.

The colors of Iris come from Heaven and appear on earth.

As we have seen, Iris is a goddess associated with all three elements, air, water and earth. Is she that takes the light from sky, bends it inside prisms and makes it manifested colorfully on nature.

If we look at etymological dictionaries, we will read that the ancient name Ίρις (Iris) comes from the very ancient Fίρις, which in turn comes from the Indo-European wi-r that has the meaning of "bend-bending".


is | Topic: Ίρις και τα χρώματά της, Μύθοι και χρώματα | Tags: , , , , ,

4 Comments, Comment or Ping

  1. ΜΙΧΑΗΛ ALDEBARAN

    1

    Θα ‘θελα και γω με τη σειρά μου να καλωσορισω την Alice στη Χώρα των Θαυμάτων, ε, των Χρωμάτων ήθελα να πω. Και μιας που ασχολούμαστε με μυθολογία και ατμοσφαιρικά φαινόμενα λέω να συμπληρώσω κάποια στοιχεία σχετικά.
    Η Ίρις λοιπόν, εκτός των όσων προαναφέρθηκαν ήταν επίσης
    στην υπηρεσία της Ήρας: έστρωνε το κρεβάτι της, τη βοηθούσε στον καλλωπισμό της, άλειφε τα θεία μέλη της με ιερό μύρο κ.λ.π.
    Η ΗΡΑ, θεά του αέρα και των καιρικών φαινομένων, είναι αναγραμματισμός του ΑΗΡ, και να λοιπόν μια ακόμη σχέση της ατμοσφαιρικής Ίριδας με το στοιχείο του αέρα.
    Ανάλογη σχέση έχουν όμως και οι εκ των Αργοναυτών δίδυμοι αδελφοί Κάλαις και Ζήτης, που διέσχιζαν τον αέρα με τις ολοπόρφυρες φτερούγες τους και με μεγάλη ταχύτητα, οι -όχι τυχαία- αποκαλούμενοι και Βορεάδες. Ήταν λοιπόν γιοί του Βορέα (βόρειος άνεμος) και της Ωρείθυιας. Το ζεύγος όμως αυτό είχε και δυο κόρες, η μια εκ των οποίων, η Κλεοπάτρα (όχι της Αιγύπτου), εκτός από αδελφή των Βορεάδων ήταν και σύζυγος του μάντη και βασιλιά της Θράκης Φινέα, τον οποίο (ως άλλο Προμηθέα) τιμώρησε ο Δίας τυφλώνοντάς τον και βάζοντας τις Άρπυιες να του αρπάζουν (από κει και τ’όνομά τους) το φαγητό.
    Ίσως λοιπόν, η όλη συμμετοχή των Βορεάδων στην Αργοναυτική εκστρατεία, είχε να κάνει μόνο με την απελευθέρωση του θείου τους (καταλυτική βέβαια για τους Αργοναύτες), καθώς ουδέποτε έφτασαν στην Κολχίδα,αφού μετά την καταδίωξη των Αρπυιών, ο Ηρακλής εκδικούμενος (διότι οι δίδυμοι είχαν πρωτύτερα πείσει τον Ιάσονα να τον εγκαταλείψει στη Μυσία) τους κατέρριψε οριστικά στην Τήνο, όπου υπήρχε και μνημείο τους κι όπου λατρεύονταν το δεκαπενταύγουστο ως βόρειοι άνεμοι, τα γνωστά μας Μελτέμια.
    Αντίο μελτέμια, αντίο καλοκαιράκι και σεις χρωματιστές παραλίες.Καλό φθινόπωρο!
    19-9-09

    18 Sep
  2. admin

    2

    Μυθολογικά πάντα γλαφυρός ΜΙΧΑΗΛ ALDEBARAN, είμαι σίγουρος πως πολλά έχεις να μας πεις ακόμα και πως θα σπείρεις σε πολλούς το ζιζανόσπορο της ενασχόλησης με τους μύθους.
    ‘Ομως η παρενθετική προσομοίωση του Φινέα με τον Προμηθέα με βρίσκει κάπως αντίθετο (φαινομενικά). Θέλει πολύ ψάξιμο γιατί όπως οι περισσότεροι μύθοι άλλα λέει και άλλα εννοεί (ίσως ακριβώς τα αντίθετα). Επιφανειακά πάντως ο Φινεύς ήταν κακούλης και παρασυρμένος από τη δεύτερη γυναίκα του την Ιδαία, τύφλωσε την πρώτη του σύζυγο Κλεοπάτρα και τους γιούς που είχε με αυτήν και τους μπουντρούμιασε! Έτσι λοιπόν οι Βορεάδες κύριο σκοπό είχαν την απελευθέρωση της αδελφής τους Κλεοπάτρας και τον εξαναγκασμό (έστω και μέσω της απαλλαγής από το μαρτύριο των Αρπυιών) του Φινέα να αποκαλύψει στους Αργοναύτες τον τρόπο προσπέρασης των Συμπληγάδων βράχων. Άρα έχουμε διαφορές με τον Προμηθέα!
    Όσο για την ΗΡΑ = ΑΗΡ = ΑΡΗς αλλά και ΝΕΡΟ = νεΑΡόν ύδωρ, εδώ έχουμε να κάνουμε με στοιχεία που αντιστοιχούν στην ΨΥΧΗ, η οποία συμβολίζεται τόσο με το νερό, όσο και με τον αέρα (Ψυχή = Ψυχούμενο Πνεύμα -πνοή-), και ας μη ξεχνάμε ότι τα ΧΡΩΜΑΤΑ είναι κλείδα επίδρασης επί του ψυχισμού και κατ’ επέκταση πληροφοριοδότες του ανθρώπου μέσω της αισθητικής του κατάστασης – αντίληψης.
    Πάνος
    4-10-09

    18 Sep

Reply to “Η Θεά Ίρις (Β) – Goddess Iris (B)”