xromata.com

Χολερυθρίνη

Η χολερυθρίνη (από το ελληνικό ‘ερυθρή χολή) ή bilirubin (BR) (από το λατινικό για "κόκκινη χολή") είναι μια κόκκινη-πορτοκαλί ένωση που εμφανίζεται στην φυσιολογική καταβολική οδό που διασπά την αίμη στα σπονδυλωτά.

Αυτός ο καταβολισμός είναι μια απαραίτητη διαδικασία για την απομάκρυνση από το σώμα των άχρηστων προϊόντων που προκύπτουν από την καταστροφή γηρασμένων ή μη φυσιολογικών ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Στο πρώτο στάδιο της σύνθεσης της χολερυθρίνης, το μόριο της αίμης απογυμνώνεται από το μόριο της αιμοσφαιρίνης.

Στη συνέχεια η αίμη διέρχεται από διάφορες διεργασίες καταβολισμού πορφυρίνης, ο οποίος ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή του σώματος στην οποία συμβαίνει η διάσπαση.

Για παράδειγμα, τα μόρια που εκκρίνονται στα ούρα διαφέρουν από αυτά στα κόπρανα.

Η παραγωγή της μπιλιβερδίνης (χολοπρασίνης) από την αίμη είναι το πρώτο σημαντικό βήμα στην καταβολική οδό, μετά την οποία το ένζυμο ρεδουκτάση της μπιλιβερδίνης εκτελεί το δεύτερο στάδιο, παράγοντας χολερυθρίνη από τη μπιλιβερδίνη.

Τελικά, η χολερυθρίνη διασπάται μέσα στο σώμα και οι μεταβολίτες της απεκκρίνονται μέσω της χολής και των ούρων.

Τα αυξημένα επίπεδα μπορεί να υποδηλώνουν ορισμένες ασθένειες.

Ευθύνεται για το κίτρινο χρώμα στους μώλωπες επούλωσης και τον κίτρινο αποχρωματισμό στον ίκτερο.

Το βακτηριακό ένζυμο αναγωγάση της χολερυθρίνης είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση της χολερυθρίνης στο έντερο.

Ένα προϊόν της διάσπασης, η urobilin (ουροχολίνη), είναι το κύριο συστατικό του αχυροκίτρινου χρώματος στα ούρα.

Ένα άλλο προϊόν διάσπασης, η στερκοβιλίνη, προκαλεί το καφέ χρώμα των κοπράνων.

Αν και η χολερυθρίνη βρίσκεται συνήθως σε ζώα και όχι σε φυτά, τουλάχιστον ένα είδος φυτού, το Strelitzia nicolai, είναι γνωστό ότι περιέχει την αυτήν παράγωγη χρωστική ουσία.

Η χολερυθρίνη αποτελείται από μια τετραπυρρόλη ανοιχτής αλυσίδας.

Σχηματίζεται από την οξειδωτική διάσπαση μιας πορφυρίνης στην αίμη, η οποία παρέχει τη μπιλιβερδίνη.

Η μπιλιβερδίνη ανάγεται σε χολερυθρίνη.

Μετά τη σύζευξη με γλυκουρονικό οξύ, η χολερυθρίνη είναι υδατοδιαλυτή και μπορεί να απεκκριθεί.

Η χολερυθρίνη είναι δομικά παρόμοια με τη χρωστική ουσία φυκοβιλίνη που χρησιμοποιείται από ορισμένα φύκια για τη σύλληψη της φωτεινής ενέργειας και με την χρωστική φυτόχρωμα που χρησιμοποιείται από τα φυτά για την αίσθηση του φωτός.

Όλα αυτά περιέχουν μια ανοιχτή αλυσίδα τεσσάρων πυρρολικών δακτυλίων.[

Τα χρώματα των χολών είναι γνωστά από την αρχαιότητα.

Ο Ιπποκράτης συσχέτισε τις χρωστικές της χολής με δύο από τις τέσσερα διαθέσεις του ανθρώπου, στο πλαίσιο μιας σχέσης μεταξύ της πρασινο – κίτρινης και της μαύρης χολής.

Ο Ιπποκράτης επισκέφτηκε τον Δημόκριτο στα Άβδηρα, ο οποίος θεωρούνταν ειδικός στην μελαγχολική «μαύρη χολή».

Χρώματα πολύτιμων λίθων από ελαττώματα

[Γ]

Χρώματα πολύτιμων λίθων που προκύπτουν

από χρωματικά κέντρα

Χρώματα αμέθυστου, τοπάζ και καπνιστού χαλαζία

(Ας δούμε τί αναφέρεται γι’ αυτά στην σειρά: Causes of Color)

Το χρωματικό κέντρο μπορεί επίσης να υπάρχει σε διεγερμένη κατάσταση και η ενέργεια που απαιτείται για να φτάσει σε αυτή την διεγερμένη κατάσταση είναι ίση με την ενέργεια ενός ορατού φωτονίου.

Το χρωματικό κέντρο απορροφά ενέργεια με τη μορφή φωτονίων στην κίτρινη περιοχή του φάσματος πηδώντας στη διεγερμένη του κατάσταση. Αυτό που βλέπουμε στον κρύσταλλο είναι το συμπληρωματικό του χρώμα, το μωβ.

Η ακτινοβολία του καθαρού χαλαζία θα προκαλέσει την εκτόξευση ηλεκτρονίων από ορισμένα από τα άτομα οξυγόνου.

Τα ηλεκτρόνια θα επιστρέψουν αμέσως και ο κρύσταλλος είναι άχρωμος.

Η προσθήκη Al στη δομή SiO2 (περίπου 1 άτομο Al για κάθε 10000 άτομα Si) έχει ως αποτέλεσμα μια αλλαγή στο χρώμα στου κρυστάλλου.

Εάν το Al3+ αντικαταστήσει το ιόν Si4+ στο πλαίσιο SiO2 για να διατηρήσει την ηλεκτρική ουδετερότητα του κρυστάλλου, θα μπορούσε να υπάρχει ένα πρωτόνιο (H+).

Εάν η ακτινοβολία εκτοξεύσει ένα ηλεκτρόνιο από ένα άτομο οξυγόνου κοντά στο ιόν αλουμινίου, το ηλεκτρόνιο μπορεί να παγιδευτεί από το πρωτόνιο.

Ολόκληρη η οντότητα (AlO4)5- δημιουργεί ένα χρωματικό κέντρο «τρύπας» και μετατρέπεται σε (AlO4)4-.

Το άτομο υδρογόνου απορροφά το φως για να παράγει το γκρι-προς-καφέ-μαύρο χρώμα του καπνιστού χαλαζία.

Αφαίρεση χρωματικών κέντρων

Το ηλεκτρόνιο μπορεί να ελευθερωθεί από την «παγίδα» μόνο όταν τροφοδοτείται με αρκετή ενέργεια για να κινηθεί πέρα από την έλξη των θετικών ιόντων.

Αυτό μπορεί να συμβεί εάν ο κρύσταλλος θερμανθεί σε μερικές εκατοντάδες βαθμούς Κελσίου και έχει ως αποτέλεσμα τη λεύκανση του κέντρου χρώματος.

Σε ορισμένα υλικά, η φωτεινή ενέργεια από τον φωτισμό μπορεί να είναι αρκετή για να ελευθερώσει το ηλεκτρόνιο, οδηγώντας σε οπτική λεύκανση.

Τα χρώματα τόσο του αμέθυστου όσο και του καπνιστού χαλαζία είναι σταθερά στο φως, αλλά χάνονται όταν θερμαίνονται μεταξύ 300 και 500°C.

Εάν δεν υπερθερμανθεί, το κέντρο χρώματος και το χρώμα μπορούν να αποκατασταθούν με άλλη ακτινοβολία κ.ο.κ.

Η ακριβής φύση πολλών χρωματικών κέντρων μας είναι άγνωστη.

Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι η ακτινοβολία άχρωμων διαμαντιών μπορεί να παράγει σταθερά κίτρινα, μπλε, καφέ και πράσινα χρώματα.

Αν και τα ακτινοβολημένα κίτρινα και μπλε διαμάντια είναι παρόμοια στην εμφάνιση με τα κίτρινα που προκαλούνται από το άζωτο και το μπλε που προκαλείται από το βόριο, είναι πολύ λιγότερο πολύτιμα και μπορούν να διακριθούν από φασματοσκοπικά και άλλα χαρακτηριστικά.

Ξυλομπογιές [Β]

(από την Wikipedia)

Παρά την ύπαρξη των χρωματιστών μολυβιών για περισσότερο από έναν αιώνα, ο κόσμος της τέχνης αντιμετώπισε ιστορικά το μέσο με λιγότερο θαυμασμό από άλλα μέσα χρωματισμού στην ζωγραφική τέχνη.

Ωστόσο, η ανακάλυψη νέων τεχνικών και μεθόδων, η ανάπτυξη μολυβιών με ανθεκτικότητα των χρωμάτων στο φωτός και ο σχηματισμός έγκυρων οργανισμών επιτρέπει καλύτερα στα χρωματιστά μολύβια να ανταγωνιστούν τα άλλα μέσα. Επιπλέον, τα χρωματιστά μολύβια είναι πιο προσιτά, πιο καθαρά και πιο απλά σε σύγκριση με άλλα μέσα χρωματισμού.

Η χρήση μέσων με βάση το κερί σε κραγιόνια μπορεί να εντοπιστεί στην Ελληνική Χρυσή Εποχή και αργότερα τεκμηριώθηκε από τον Ρωμαίο μελετητή Πλίνιο τον Πρεσβύτερο.

Τα υλικά με βάση το κερί είναι ελκυστικά στους καλλιτέχνες για αιώνες λόγω της αντοχής τους στη φθορά, της ζωηρότητας και της λαμπρότητας των χρωμάτων τους και των μοναδικών ιδιοτήτων απόδοσης τους.

Αν και τα χρωματιστά μολύβια είχαν χρησιμοποιηθεί για «έλεγχο και σήμανση» για δεκαετίες πριν, μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα δημιουργήθηκαν χρωματιστά μολύβια ποιότητας για καλλιτέχνες.

Οι κατασκευαστές που άρχισαν να παράγουν χρωματιστά μολύβια ποιότητας περιελαμβάνουν την Faber-Castell από το 1908 (η σειρά Polychromos ήταν αρχικά 60 χρώματα) και την Caran d'Ache το 1924, ακολουθούμενη από την Berol Prismacolor το 1938.

Άλλοι αξιόλογοι κατασκευαστές περιλαμβάνουν τους Bruynzeel-Sakura, Cretacolor, Derwent, Koh-i-Noor Hardtmuth, Mitsubishi (uni-ball), Schwan-Stabilo και Staedtler.

Τελευταίως εμφανίσθηκε και η Brutfuner που παράγει διαφόρων ειδών ξυλομπογιές σε αρκετά πιο προσιτές προς το παρόν τιμές, όπως ξυλομπογιές μεταλλικών χρωμάτων, παστέλ, μακαρόν και βεβαίως υδατοδιάλυτες, με κασετίνες που περιλαμβάνουν έως και 120 και πλέον χρώματα, αλλά και ξυλομπογιές λαδιού με κασετίνες που φθάνουν έως και τα 520 χρώματα. 

Τα μολύβια καλλιτεχνών και επαγγελματικής ποιότητας κατασκευάζονται με υψηλότερες συγκεντρώσεις χρωστικών ουσιών απ’ ότι στα απλά σχολικά  χρωματιστά μολύβια μαθητών.

Η ανθεκτικότητά τους στο φως – αντοχή στις ακτίνες UV, στο ηλιακό φως – μετράται και τεκμηριώνεται επίσης.

Η ανθεκτικότητα του πυρήνα, (η αντοχή στο σπάσιμο της χρωματιστής γραφίδας) και στο νερό και η δημοτικότητα της μάρκας είναι επίσης αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά των χρωματιστών μολυβιών ποιότητας καλλιτεχνών.

Τα μολύβια ποιότητας καλλιτεχνών έχουν τις μεγαλύτερες χρωματικές σειρές.

Τα 72 σετ χρωμάτων είναι πολύ κοινά και υπάρχουν πολλές μάρκες 120 χρωμάτων και άνω. Διατίθενται επίσης συνήθως και  ως μεμονωμένα μολύβια.

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

Συνέντευξη με τα χρώματα

[ρλις΄]

Το Μπλε στην πολιτική και πέραν αυτής

[ις΄]

-Μιλώντας σου Άνθρωπε, εγώ το μπλε, για την σχέση μου με την πολιτική, φάνηκε σαν να ολοκλήρωσα, φευ όμως δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Μιλώντας για το μπλε χρώμα σε στρατούς και αστυνομίες δεν αναφέρθηκα στους κυανόκρανους του ΟΗΕ.

Η Ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ ή ειρηνευτικός στρατός των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Peacekeeping), είναι γνωστός ως κυανόκρανοι λόγω των ανοιχτό μπλε μπερέδων ή κρανών τους (Blue Berets or Blue Helmets). Πρόκειται για λειτουργία που εκπληρώνεται από το Τμήμα Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων για την βοήθεια χωρών που βρίσκονται σε σύγκρουση και για την δημιουργία συνθηκών μόνιμης ειρήνης.

Βέβαια, μελετώντας την δράση των κυανόκρανων, παρατηρούμε πως πέραν από την προσπάθεια ειρήνευσης ή επιβολής ειρήνης, σε αρκετές περιπτώσεις η εμφάνιση των κυανόκρανων ακολουθείται από αύξηση της πορνείας ή ακόμα και παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Πέρα από τα κράνη και τους μπερέδες της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, μπλε χρώμα έχει και η σημαία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που αποτελείται από το επίσημο έμβλημα του Οργανισμού, ενός λευκού παγκόσμιου χάρτη που τον περιβάλλουν κλαδιά ελιάς πάνω σε μπλε φόντο.

Αν και κάποιες φορές το φόντο της σημαίας του ΟΗΕ είναι μπλε, συνήθως έχει χρώμα γαλανό (ανοιχτό μπλε).

Αντιθέτως βαθύ μπλε, κάποιες φορές αρκετά σκούρο, έχει η σημαία της Ε.Ε. γιατί μπλε είναι επίσης και η σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία επάνω σε ένα μπλε φόντο φέρονται σε κυκλική διάταξη 12 χρυσοί (κίτρινοι) αστέρες.

Το μπλε χρώμα φέρεται επάνω στις σημαίες αρκετών κρατών, σε διχρωμία, τριχρωμία ή πολυχρωμία.

Μπλε και άσπρο χρώμα έχουν οι σημαίες της Ελλάδας, της Φινλανδίας, του Ισραήλ, του Ελ Σαλβαδόρ και οι τοπικές σημαίες της Σκωτίας και του Κεμπέκ, ενώ το μπλε στην γαλάζια του απόχρωση σε συνδυασμό με άσπρο χρωματίζει τις σημαίες της Σομαλίας, του Ανατολικού Τουρκεστάν, της Ονδούρας και της Μικρονησίας.

Γαλάζιο με κίτρινο έχει η σημαία του Καζακστάν, των νησιών Παλάου, ενώ Μπλε με κίτρινο είναι το χρώμα της σημαίας της Ουκρανίας, όπως και της Σουηδίας.

Το μπλε (αλλά και στην γαλάζια του μορφή) εμφανίζεται σε πάρα πολλές τρίχρωμες σημαίες, κυρίως στον συνδυασμό Μπλε – Άσπρο – Κόκκινο, μεταξύ των οποίων από τις γνωστότερες είναι οι σημαίες των Η.Π.Α., του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, Νορβηγίας, Ολλανδίας, Ρωσίας, Τσεχίας, Αυστραλίας και αρκετές άλλες.

Δεν συνεχίζω με το μπλε σε σημαίες με άλλους τριχρωμικούς ή τετραχρωμικούς συνδυασμούς κλπ. πάνω σε εθνικές σημαίες γιατί η παρουσίαση τους θα πάει εις μάκρος.

Βέβαια πρέπει να σου αναφέρω πως σημειωνόταν το μπλε χρώμα κατά τον Μεσαίωνα επάνω στις εραλδικές σημαίες και εμβλήματα (οικόσημα) όταν αυτά χαράσσονταν πάνω σε υλικά που δεν επιδέχονταν χρωματισμό, όπως π.χ. ξύλο, πέτρα, μάρμαρο…. Παράλληλες οριζόντιες γραμμώσεις συμβόλιζαν το μπλε χρώμα.

Επίσης κατά τους μεσαιωνικούς αλχημικούς πίνακες, το μπλε αντιστοιχούσε στον πλανήτη Δία, στο ζαφείρι, τον κασσίτερο και στα ζώδια των Ιχθύων και του Τοξότη.

Σου μίλησα Άνθρωπε για το μπλε στην πολιτική, και επειδή πολιτική και θρησκεύματα είναι ανάλογα (και οι θρησκεία μια μορφή πολιτικής είναι), ας δούμε τώρα το μπλε στα διάφορα θρησκεύματα.

Ξεκινώντας από τις εβραιογενείς Αβραμικές θρησκείες, ας δούμε τον ρόλο του μπλε στην παλαιότερη από αυτές, τον Ιουδαϊσμό.

Το μπλε στον Ιουδαϊσμό:

Κατά την Τορά, οι Ισραηλίτες είχαν εντολή να βάλουν κρόσσια, tzitzit, στις γωνίες των ιερατικών ενδυμάτων τους και να πλέξουν μέσα σε αυτά τα κρόσσια ένα «στριμμένο νήμα από μπλε (tekhelet).

Στην αρχαιότητα, αυτό το μπλε νήμα χρωματιζόταν από μια βαφή που εξαγόταν από ένα μεσογειακό θαλάσσιο σαλιγκάρι που ονομαζόταν στα εβραϊκά χιλάζον, όνομα εξαγόμενο από την αρχαιοελληνική λέξη ‘ελικών’.

Ο Μαϊμωνίδης ισχυρίστηκε ότι αυτό το μπλε ήταν το χρώμα του «καθαρού ουρανού του μεσημεριού».

Σύμφωνα με αρκετούς ραβίνους σοφούς, το μπλε είναι το χρώμα της Δόξας του Θεού.

Το βλέμμα σε αυτό το χρώμα βοηθά στον διαλογισμό, φέρνοντάς μας μια ματιά στο «πεζοδρόμιο από ζαφείρι, όπως ο ίδιος ο ουρανός για την αγνότητα», που είναι μια ομοίωση του Θρόνου του Θεού.

Η Κιβωτός της Διαθήκης (των 10 εντολών), καλυπτόταν με μπλε ύφασμα όταν μεταφέρονταν από τόπο σε τόπο.

Το μπλε στον Χριστιανισμό:

Το μπλε συνδέεται ιδιαίτερα με την Παναγία.

Αυτό ήταν το αποτέλεσμα ενός διατάγματος του Πάπα Γρηγορίου Α' (540-601) που διέταξε ότι σε όλους του θρησκευτικούς οι φιγούρες θα έπρεπε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμες, ειδικά αυτή της φιγούρας της Μαρίας.

Αν ήταν μόνη της στην εικόνα, το ένδυμα της ήταν συνήθως βαμμένο με το ακριβότερο μπλε, ultramarine.

Αν ήταν με τον Χριστό, το κοστούμι της ήταν συνήθως βαμμένο με μια λιγότερο ακριβή χρωστική ουσία, για να μην τον επισκιάζει.

Στην ανατολική ορθόδοξη εκκλησία το μπλε συμβολίζει τα Ουράνια και την Αλήθεια, γι’ αυτό πολλές εκκλησίες (κυρίως νησιωτικές) έχουν τον τρούλο τους (που συμβολίζει τον Ουρανό) βαμμένο μπλε.

Το μπλε στο Ισλάμ:

Το μπλε στο Ισλάμ έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αφού το πράσινο χρώμα είναι το πιο αντιπροσωπευτικό αυτού του θρησκεύματος, ακολουθούμενο από τα άλλα ιερά χρώματα κόκκινο, άσπρο και μαύρο.

Παρ’ αυτά το μπλε θεωρείται το σύμβολο της πνευματικότητας και των ουρανών και συνδέεται συχνά με την περισυλλογή.

Χρησιμοποιείται συχνά σε πλακάκια, θόλους και κατασκευές οροφής.

Το μπλε σημαίνει τα αδιαπέραστα βάθη του σύμπαντος, ενώ σε αποχρώσεις του τυρκουάζ πιστεύεται ότι έχει μυστικιστικές ιδιότητες.

Το μπλε λειτουργεί ως υπενθύμιση των ουρανών και των σαγηνευτικών αποστάσεων της ανώτερης γνώσης.

Πιστεύεται ακράδαντα ότι το μπλε χρώμα πυροδοτεί χημικές αποκρίσεις στον εγκέφαλό μας που στην πραγματικότητα μας αλλάζουν φυσιολογικά Αυτό μπορεί να είναι διεγερτικό και συναρπαστικό, αισθησιακό ή ηρεμιστικό και καταπραϋντικό, γι’ αυτό  στο Μαρόκο και στην Τυνησία υπάρχουν ολόκληρες συνοικίες βαμμένες με μπλε χρώμα, αλλά και ολόκληρη πόλη στην οροσειρά Ριφ του Μαρόκο, η Chefchaouen,  όπου επικρατεί το μπλε χρώμα.

Το μπλε θεωρείται επίσης το χρώμα της παλιάς πρωτεύουσας του Μαρόκο Φεζ, όπου η μεγάλη κεντρική πύλη εισόδου στην παλιά πόλη, η

Bab Boujeloud, γνωστή επίσης και σαν “The Blue Gate of Fes.” Έχει μπλε χρώμα, ενώ η μέσα πλευρά της (η έξοδος από την παλιά πόλη) είναι πράσινη, έχει το ιερό χρώμα του ισλάμ.

Το μπλε λοιπόν, λόγω των συμβολισμών του χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική του ισλάμ με κύριους αντιπροσώπους το τζαμί του Σουλτάνου Αχμέντ στην Κωνσταντινούπολη και το Shah Mosque (το τζαμί του Σάχη, η βασιλικό τζαμί) στο Ισφαχάν της Περσίας.

Δεν τελείωσα με το μπλε στις θρησκείες, αλλά επειδή είπα ήδη πολλά, θα σταματήσω εδώ για μια μικρή ανάπαυλα και επανέρχομαι συντόμως.

Οι μύκητες και οι χρωστικές τους

[2]

Εισαγωγή [1]

Από τους προϊστορικούς χρόνους, οι μύκητες έπαιξαν κρίσιμους ρόλους στις καθημερινές δραστηριότητες του ανθρώπου, όπως στο ψήσιμο, στην ζυθοποιία (κρασί και μπύρες) και την επεξεργασία γαλακτοκομικών προϊόντων.

Με την έλευση των νέων τεχνολογιών, ιδιαίτερα της βιοτεχνολογίας, τα τελευταία 60 χρόνια, η χρήση μυκήτων έχει αυξηθεί σημαντικά για την παραγωγή εμπορικά σημαντικών προϊόντων, όπως βρώσιμα μανιτάρια, ποτά, αλκοόλες, οργανικά οξέα, ένζυμα και χρωστικές.

Το ευρύ κοινό, όταν μιλάμε για χρωστικές σε ζωντανούς οργανισμούς, σκέφτεται συνήθως τα πολύχρωμα λουλούδια, τα έντομα και τα πουλιά.

Πράγματι, οι χρωστικές σε αυτές τις ομάδες οργανισμών αποτελούν αντικείμενο περιέργειας για ανθρώπους από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, συμπεριλαμβανομένων ζωγράφων, φωτογράφων, συγγραφέων, κηπουρών και βιολόγων.

Οι βιολογικοί ρόλοι πολλών από αυτές τις χρωστικές έχουν μελετηθεί εκτενώς. Αντίθετα, εκτός κι αν βρισκόμαστε στο δάσος και βλέπουμε πολύχρωμα μανιτάρια, συχνά δεν συνδέουμε τις χρωστικές ουσίες με μύκητες, με εξαίρεση πιθανώς τις «μαύρες» μούχλες σε χαλασμένα τρόφιμα.

Ωστόσο, οι μύκητες είναι παραγωγοί μιας μυριάδας χρωστικών διαφορετικών χημικών δομών και μιας ποικιλίας χρωμάτων.

Μετά την ανακάλυψη της πενικιλίνης στη δεκαετία του 1930, οι μύκητες έχουν γίνει μια πολύ σημαντική πηγή φαρμακευτικών προϊόντων που δημιουργούν φάρμακα που σώζουν ζωές, συμπεριλαμβανομένων αντιβιοτικών, αντικαρκινικών φαρμάκων και παραγόντων μείωσης της χοληστερόλης.

Εκτός από τα οφέλη που παρέχουν οι μύκητες, ορισμένοι μύκητες μπορούν επίσης να προκαλέσουν σημαντικές ασθένειες σε διάφορες καλλιέργειες, ζώα, ζώα συντροφιάς και ανθρώπους.

Τα συσσωρευμένα στοιχεία έχουν αποκαλύψει ότι η συχνότητα των ανθρώπινων μυκητιασικών ασθενειών αυξάνεται ραγδαία από τη δεκαετία του 1980 και σχετίζεται με υπερβολική νοσηρότητα και θνησιμότητα.

Μεταξύ των 625 ειδών μυκήτων που είναι γνωστό ότι είναι παθογόνα για τον άνθρωπο, όπως τα γένη Aspergillus, Candida, Cryptococcus και Trichophyton, προκαλούν ασθένειες σε πάνω από 300 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Αυτές οι ασθένειες μπορεί να είναι επιφανειακές, υποδόριες ή συστηματικές. Ορισμένες είναι οξείες λοιμώξεις, αλλά άλλες μπορεί να είναι μακροχρόνιες λοιμώξεις (π.χ. πόδι του αθλητή).

Κατά συνέπεια, οι λεπτομερείς βιολογικές διεργασίες για τη δημιουργία χρήσιμων προϊόντων από ωφέλιμους μύκητες και για τη λοιμογόνο δράση σε παθογόνους μύκητες είναι πολύ ενεργοί τομείς έρευνας.

(συνεχίζεται)

Φωτισμοί Νέον

Τί είναι τα φώτα νέον; Ένα μικρό άρθρο για τους φωτισμούς νέον, όπως αναγράφεται στον ιστότοπο ‘ThoughtCo.’

Τα φώτα νέον είναι πολύχρωμα, φωτεινά και αξιόπιστα, επομένως τα βλέπουμε να χρησιμοποιούνται σε διαφημιστικές πινακίδες, οθόνες, ακόμη και σε λωρίδες προσγείωσης αεροδρομίου.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς λειτουργούν και πώς παράγονται διαφορετικά χρώματα φωτός;

Βασικά στοιχεία για τα φώτα νέον:

Ένα φως νέον περιέχει μια μικρή ποσότητα αερίου νέον υπό χαμηλή πίεση.

Ο ηλεκτρισμός παρέχει ενέργεια για να απομακρύνει τα ηλεκτρόνια από τα άτομα νέον, ιονίζοντάς τα.

Τα ιόντα έλκονται στους ακροδέκτες του λαμπτήρα, ολοκληρώνοντας το ηλεκτρικό κύκλωμα.

Το φως παράγεται όταν τα άτομα νέον αποκτούν αρκετή ενέργεια για να διεγερθούν. Όταν ένα άτομο επιστρέφει σε κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας, απελευθερώνει ένα φωτόνιο (φως).

Πώς λειτουργεί ένα φως νέον:

Τα πραγματικά φώτα νέον αποτελούνται από έναν γυάλινο σωλήνα γεμάτο με μικρή ποσότητα (χαμηλής πίεσης) αερίου νέον.

Το νέον χρησιμοποιείται επειδή είναι ένα από τα ευγενή αέρια.

Ένα χαρακτηριστικό αυτών των στοιχείων είναι ότι κάθε άτομο έχει μια στοιβάδα ηλεκτρονίων, έτσι τα άτομα δεν αντιδρούν με άλλα άτομα και χρειάζεται πολλή ενέργεια για να αφαιρεθεί ένα ηλεκτρόνιο.

Υπάρχει ένα ηλεκτρόδιο σε κάθε άκρο του σωλήνα.

Ένα φως νέον στην πραγματικότητα λειτουργεί χρησιμοποιώντας είτε εναλλασσόμενο ρεύμα είτε συνεχές ρεύμα, αλλά εάν χρησιμοποιείται ρεύμα συνεχούς ρεύματος, η λάμψη φαίνεται μόνο γύρω από ένα ηλεκτρόδιο.

Το εναλλασσόμενο ρεύμα χρησιμοποιείται για τα περισσότερα φώτα νέον που βλέπουμε.

Όταν εφαρμόζεται ηλεκτρική τάση στους ακροδέκτες (περίπου 15.000 βολτ), παρέχεται αρκετή ενέργεια για να αφαιρεθεί ένα εξωτερικό ηλεκτρόνιο από τα άτομα νέον.

Εάν δεν υπάρχει αρκετή τάση, δεν θα υπάρχει αρκετή κινητική ενέργεια για να διαφύγουν τα ηλεκτρόνια από τα άτομά τους και τίποτα δεν θα συμβεί.

Τα θετικά φορτισμένα άτομα νέον (κατιόντα) έλκονται στο αρνητικό τερματικό, ενώ τα ελεύθερα ηλεκτρόνια έλκονται στο θετικό τερματικό.

Αυτά τα φορτισμένα σωματίδια, που ονομάζονται πλάσμα, συμπληρώνουν το ηλεκτρικό κύκλωμα του λαμπτήρα.

Από πού λοιπόν προέρχεται το φως;

Τα άτομα στον σωλήνα κινούνται, χτυπώντας το ένα το άλλο.

Μεταφέρουν ενέργεια το ένα στον άλλο και παράγεται πολλή θερμότητα, ενώ ορισμένα ηλεκτρόνια διαφεύγουν από τα άτομά τους, άλλα αποκτούν αρκετή ενέργεια για να «διεγερθούν». Αυτό σημαίνει ότι έχουν υψηλότερη ενεργειακή κατάσταση.

Το ηλεκτρόνιο μπορεί να επιστρέψει στην αρχική του ενέργεια (βασική κατάσταση) απελευθερώνοντας αυτή την ενέργεια ως φωτόνιο (φως).

Το χρώμα του φωτός που παράγεται εξαρτάται από το πόσο μακριά είναι η διεγερμένη ενέργεια από την αρχική ενέργεια που είναι ένα καθορισμένο διάστημα. Έτσι, κάθε διεγερμένο ηλεκτρόνιο ενός ατόμου απελευθερώνει ένα χαρακτηριστικό μήκος κύματος φωτονίου.

Με άλλα λόγια, κάθε διεγερμένο ευγενές αέριο απελευθερώνει ένα χαρακτηριστικό χρώμα φωτός.

Για το αέριο νέον, αυτό είναι ένα κοκκινωπό-πορτοκαλί φως.

Χρώματα πολύτιμων λίθων από ελαττώματα

[Β]

Χρώματα πολύτιμων λίθων που προκύπτουν

από χρωματικά κέντρα

Χρώματα αμέθυστου, τοπάζ και καπνιστού χαλαζία

(Ας δούμε τί αναφέρεται γι’ αυτά στην σειρά:

Causes of Color)

Τί είναι το κέντρο χρώματος;

Ένα χρωματικό κέντρο είναι ένα ελάττωμα σε μια κρυσταλλική δομή.

Αυτά τα ελαττώματα γενικά εισάγονται από ακραία ηλεκτρόνια που διεγείρουν και απελευθερώνουν ηλεκτρόνια ή από βομβαρδισμό με φυσική ή ανθρωπογενή ακτινοβολία.

Τα χρωματικά κέντρα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

τα χρωματικά κέντρα ηλεκτρονίων και τα χρωματικά κέντρα οπών.

Και στις δύο περιπτώσεις, το χρωματικό κέντρο είναι σε θέση να απορροφήσει μόνο συγκεκριμένες ενέργειες που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα μήκη κύματος προσπίπτοντος φωτός και το χρώμα που βλέπουμε είναι το συμπληρωματικό χρώμα αυτού ή εκείνων που απορροφώνται.

Άλλα χρωματικά κέντρα είναι ασταθή και ξεθωριάζουν όταν εκτίθενται στο φως, ενώ άλλα ξεθωριάζουν ακόμη και στο σκοτάδι.

Ο φθορίτης είναι κατασκευασμένος με εναλλασσόμενα ιόντα ασβεστίου (Ca2+) και ιόντα φθορίου (F-).

Κάθε θετικό ιόν ασβεστίου περιβάλλεται από αρνητικά ιόντα φθορίου και αντίστροφα.

Η ηλεκτρική έλξη μεταξύ των θετικών και αρνητικών φορτίων δημιουργεί ισχυρούς δεσμούς στον κρύσταλλο.

Στην καθαρή του μορφή, ο φθορίτης είναι διαφανής, αλλά το χαρακτηριστικό μωβ του φθορίτη προκαλείται από ένα ελάττωμα στον κρύσταλλο που είναι γνωστό ως κέντρο χρώματος.

Ο φθορίτης εμφανίζεται σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και είναι επίσης φθορίζων.

Όταν ο φθορίτης βομβαρδίζεται από ακτινοβολία υψηλής ενέργειας (κοσμικές ακτίνες από το διάστημα ή ακτίνες γάμμα από μια ραδιενεργή πηγή), ένα ιόν φθορίου μπορεί να εκτοξευθεί από τον κρύσταλλο, δημιουργώντας μια κενή θέση.

Στιγμιαία, ο κρύσταλλος δεν είναι πλέον ηλεκτρικά ουδέτερος: του λείπει ένα αρνητικό φορτίο.

Για να ανακτήσει τη σταθερότητα, αρπάζει ένα διαθέσιμο ηλεκτρόνιο κοντά στον κρύσταλλο και το κολλάει στο κενό.

Με το ηλεκτρόνιο να αντικαθιστά το εκτοξευόμενο ιόν φθορίου, υπάρχουν τώρα ίσοι αριθμοί θετικών και αρνητικών φορτίων στον κρύσταλλο και το ηλεκτρόνιο συγκρατείται σταθερά στη θέση του από τα θετικά φορτισμένα ιόντα ασβεστίου που το περιβάλλουν.

Ένα ηλεκτρόνιο έχει αντικαταστήσει το αρχικό ιόν φθορίου.

Το παγιδευμένο ηλεκτρόνιο είναι υπεύθυνο για το μωβ χρώμα του φθορίτη και είναι γνωστό ως «κέντρο χρώματος».

Ένα χρωματικό κέντρο παράγει το χρώμα με τον ίδιο τρόπο που το παράγει η ακαθαρσία στον ρουμπινί κρύσταλλο.

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο.

Συνέντευξη με τα χρώματα

[ρλιε΄]

Το Μπλε στην πολιτική και αλλού

[ιε΄]

-Συνεχίζω, εγώ το μπλε χρώμα, με την τοποθέτηση μου στην πολιτική σκηνή.

Δεν εμφανίστηκα από παλιά στα πολιτικά δρώμενα, αλλά κάπου στον Μεσαίωνα.

Βέβαια χρησιμοποιήθηκα από τους ρωμαϊκούς χρόνους, όπως σου έχω ήδη αναφέρει, όχι όμως σε καθαρή σχέση με την πολιτική.

Όπως σου έχω πει Άνθρωπε, για τους Ρωμαίους το μπλε ήταν το χρώμα του πένθους, όπως και το χρώμα των βαρβάρων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Κέλτες και οι Γερμανοί έβαφαν το πρόσωπό τους μπλε για να φοβίσουν τους εχθρούς τους και έβαφαν τα μαλλιά τους μπλε όταν γερνούσαν.

Οι Πίκτες (Σκώτοι), που προσπάθησαν να σταματήσουν την επέλαση του Ιούλιου Καίσαρα στη Βρετανία το 58 π.Χ., έβαφαν κι’ αυτοί τα πρόσωπά τους με μπλε χρώματα.

Εμφανίστηκα δραστικά, και πολύ δυναμικά θα έλεγα, στην πολιτική σκηνή κατά τον Μεσαίωνα, στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αφού ήμουν ο ένας από τους δυο πρωταγωνιστές στην περίφημη αιματηρή διαμάχη της Στάσης του Νίκα, ως το χρώμα των Βένετων, των αρματοδρόμων που φορούσαν μπλε στολές, με αντίπαλους τους Πράσινους.

Αυτά σου τα διηγήθηκε Άνθρωπε το πράσινο χρώμα όταν είχε πάρει την σκυτάλη της συνέντευξης, αλλά επειδή ίσως τα έχεις ξεχάσει, θα σου θυμίσω λίγα κύρια στοιχεία από όσα σου είπε το πράσινο χρώμα.

Οι αρματοδρομίες από τα Ρωμαϊκά χρόνια ήταν μια δημοφιλής ενασχόληση για τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα.

Αυτές, καθώς και η υποκουλτούρα που συστρεφόταν γύρω τους, όπως οι οπαδικές οργανώσεις, είχαν μεταφερθεί από την Ρώμη και επιβιώσει στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δηλ. στο Βυζάντιο.

Υπήρχαν τέσσερεις κύριοι σύνδεσμοι φιλάθλων, καθορισμένοι ανάλογα με το χρώμα της στολής της αγαπημένης τους αγωνιστικής ομάδας.

Αυτοί ήταν οι Βένετοι (Γαλάζιοι), οι Ρούσσοι (Κόκκινοι), οι Πράσινοι και οι Λευκοί. Σταδιακά η περισσότερη επιρροή και πολιτική δύναμη είχε συγκεντρωθεί στους Βένετους και τους Πράσινους.

Οι Βένετοι θεωρούνταν περισσότερο "συμβιβασμένοι" με το κατεστημένο και συνδεδεμένοι με την αριστοκρατία, ενώ οι Πράσινοι ήταν αντιδραστικότεροι και συνδεδεμένοι με τα πιο λαϊκά στρώματα, ο τότε αυτοκράτορας δε, ο Ιουστινιανός ήταν υποστηρικτής των Βένετων.

Το 531, ένας Βένετος και ένας Πράσινος συλλαμβάνονται με την κατηγορία της δολοφονίας και καταδικάζονται σε θάνατο.

Ο Ιουστινιανός μετατρέπει τη θανατική ποινή σε φυλάκιση, όμως οι Πράσινοι και οι Βένετοι δεν ικανοποιούνται και ζητούν την πλήρη απαλλαγή των κατηγορουμένων.

Ο αυτοκράτορας τους αγνόησε.

Τον Ιανουάριο του 532 οι οπαδοί τελικά ξεσηκώθηκαν και προκάλεσαν μεγάλες ταραχές.

Η ιαχή «Νίκα» το σύνθημα που φώναζαν στον Ιππόδρομο για να εμψυχώσουν τους αρματοδρόμους, δονούσε την ατμόσφαιρα.

Το πλήθος των εξεγερμένων όλο και μεγάλωνε, καθώς ο λαός δυσφορούσε για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του αυτοκράτορα και την κρατική αυθαιρεσία.

Ο όχλος πολιόρκησε το παλάτι και ταυτόχρονα πυρπολούσε κτίρια και προκαλούσε καταστροφές.

Εντέλει οι εξεγερθέντες εγκλωβίστηκαν στον Ιππόδρομο όπου και σφαγιάστηκαν.

Η καταστολή της Στάσης του Νίκα άφησε πίσω της 30.000 νεκρούς και περιόρισε οριστικά τη δύναμη των οπαδικών οργανώσεων.

Από τον Μεσαίωνα το μπλε σαν λέξη χρησιμοποιήθηκε πολιτικά στην Αγγλία τον 17ο αιώνα ως απαξιωτική αναφορά στους άκαμπτους ηθικούς κώδικες και σε αυτούς που τους τηρούσαν, ιδιαίτερα στην ‘μπλε κάλτσα’, μια αναφορά στους υποστηρικτές του Όλιβερ Κρόμγουελ στο κοινοβούλιο του 1653.

Στα μέσα του 18ου αιώνα, το μπλε ήταν το χρώμα του κόμματος των Τόρις, του κόμματος της αντιπολίτευσης στην Αγγλία, τη Σκωτία και την Ιρλανδία, που υποστήριζε τον Βρετανό μονάρχη και την εξουσία της γαιοκτήμονος αριστοκρατίας, ενώ οι κυβερνώντες Γουίγκ είχαν για χρώμα τους το πορτοκαλί.

Το μπλε παραμένει έκτοτε το χρώμα του Συντηρητικού Κόμματος του Ηνωμένου Βασιλείου έως σήμερα και έχει εξαπλωθεί σαν το χρώμα των συντηρητικών κομμάτων σχεδόν διεθνώς.

Την εποχή της Αμερικανικής Επανάστασης, οι Τόρις ήταν στην εξουσία και το μπλε και το μπέζ είχαν γίνει τα χρώματα των αντιπολιτευόμενων Whigs.

Έγιναν επίσης τα χρώματα των Αμερικανών πατριωτών στην Αμερικανική Επανάσταση, που είχαν έντονες συμπάθειες στους Whig, και των στολών του Continental Army με επικεφαλής τον George Washington.

Κατά τη Γαλλική Επανάσταση και την εξέγερση στη Βαντέ που ακολούθησε, το μπλε ήταν το χρώμα που φορούσαν οι στρατιώτες της επαναστατικής κυβέρνησης, ενώ οι βασιλόφρονες φορούσαν λευκό.

Τα μπλε πουκάμισα, όταν χρησιμοποιούνται από μόνα τους, μπορούν να αναφέρονται σε πολλές οργανώσεις, κυρίως φασιστικές οργανώσεις των δεκαετιών του 1920 και του 1930.

Οι blueshirtsα (μπλε πουκάμισα) ήταν μέλη μιας ακροδεξιάς παραστρατιωτικής οργάνωσης που δρούσε στην Ιρλανδία τη δεκαετία του 1930.

Το μπλε συνδέεται με πολλά κεντροδεξιά φιλελεύθερα πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη.

Το μπλε είναι το χρώμα του Συντηρητικού Κόμματος στη Βρετανία, του Συντηρητικού Κόμματος του Καναδά, του Συντηρητικού Κόμματος στη Νορβηγία, του συντηρητικού Κόμματος Εθνικού Συνασπισμού στη Φινλανδία και του Συντηρητικού Κόμματος των Μετριοπαθών στη Σουηδία.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, χρησιμοποιείται ο όρος «μπλε πολιτείες» για εκείνες τις πολιτείες που παραδοσιακά ψηφίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα στις προεδρικές εκλογές και «κόκκινες πολιτείες» για εκείνες που ψηφίζουν για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.

Στην καναδική επαρχία του Κεμπέκ, οι Μπλε είναι εκείνοι που υποστηρίζουν την κυριαρχία του Κεμπέκ, σε αντίθεση με τους φεντεραλιστές. Είναι το χρώμα του Parti québécois και του Φιλελεύθερου Κόμματος του Κεμπέκ.

Στη Βραζιλία, τα μπλε κράτη είναι εκείνα στα οποία το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα έχει την πλειοψηφία, σε αντίθεση με το Εργατικό Κόμμα, που συνήθως αντιπροσωπεύεται από κόκκινο.

Ο μπλε νόμος ήταν ένας τύπος νόμου, που απαντάται συνήθως στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, που αποσκοπούσε στην επιβολή θρησκευτικών προτύπων, ιδιαίτερα της τήρησης της Κυριακής ως ημέρας λατρείας ή ανάπαυσης και περιορισμού στις αγορές της Κυριακής.

Το Μπλε Σπίτι είναι η κατοικία του Προέδρου της Νότιας Κορέας.

Τώρα, κάτι άρρηκτα δεμένο με την πολιτική και την εξουσία, είναι οι στρατιωτικές στολές, αλλά και οι στολές των οργάνων της τάξης.

Σε αυτές τις στολές συναντάμε αρκετό ‘μπλε’, εξ άλλου ο όρος ‘Navy Blue’ για ένα πολύ σκούρο μπλε προέρχεται από το χρώμα των στολών των αξιωματικών του αγγλικού ναυτικού.

Στην πιο σύγχρονη ιστορία αποκτήσαμε και τον όρο ΡΑΦ (Royal Air Force) για ένα μουντό, γκριζαρισμένο βαθύ θαλασσί, που ήταν το χρώμα των στολών των αεροπόρων της Βρετανικής πολεμικής αεροπορίας κατά τον Β΄ πόλεμο. Τώρα αυτό το χρώμα επικρατεί στις περισσότερες πολεμικές αεροπορίες διεθνώς.

Η ιστορία του μπλε σαν χρώματος στρατιωτικών στολών ξεκινάει αρκετά παλαιότερα, από τον 17ο αιώνα όταν ο Πρίγκιπας-εκλέκτορας του Βρανδεμβούργου, Φρειδερίκος Γουλιέλμος Α' της Πρωσίας, επέλεξε το μπλε της Πρωσίας ως το νέο χρώμα των πρωσικών στρατιωτικών στολών, επειδή ήταν φτιαγμένο από Woad, μια τοπική καλλιέργεια, αντί του Indigo, που παραγόταν από τις αποικίες του αντιπάλου του Βρανδεμβούργου, την Αγγλία.

Το φορούσε ο γερμανικός στρατός μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, με εξαίρεση τους στρατιώτες της Βαυαρίας, που φορούσαν μπλε του ουρανού.

Το 1748, το Αγγλικό Βασιλικό Ναυτικό υιοθέτησε μια σκούρα απόχρωση του μπλε για τη στολή των αξιωματικών του.

Ήταν αρχικά γνωστό ως marine blue (θαλάσσιο μπλε), τώρα γνωστό ως ναυτικό μπλε (Navy Blue), όπως είπαμε μόλις προ ολίγου.

Η πολιτοφυλακή που οργάνωσε ο Τζορτζ Ουάσιγκτον επέλεξε το μπλε και το μπουφ (μια μπεζ απόχρωση), τα χρώματα του Βρετανικού Κόμματος των Γουίγκ.

Το μπλε συνέχισε να είναι το χρώμα της στολής του Αμερικανικού Στρατού μέχρι το 1902, και εξακολουθεί να είναι το χρώμα της επίσημης στολής.

Τον 19ο αιώνα, η αστυνομία στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένης της Μητροπολιτικής Αστυνομίας και της Αστυνομίας της πόλης του Λονδίνου, υιοθέτησε επίσης μια σκούρα μπλε στολή.

Παρόμοια χρώματα υιοθετήθηκαν για την αστυνομία στην Γαλλία και την Αυστρία.

Την ίδια περίπου εποχή υιοθετήθηκε το μπλε και για τις στολές των αξιωματικών του αστυνομικού τμήματος της Νέας Υόρκης.

Χρώματα πολύτιμων λίθων από ελαττώματα

Χρώματα πολύτιμων λίθων που προκύπτουν

από χρωματικά κέντρα

Χρώματα αμέθυστου, τοπάζ

και καπνιστού χαλαζία

(Ας δούμε τί αναφέρεται γι’ αυτά στην σειρά:

Causes of Color)

Ο χαλαζίας μπορεί να είναι το δεύτερο πιο κοινό ορυκτό στον φλοιό του πλανήτη μας, αλλά όλοι, από τους αρχαίους Αιγύπτιους και τους Αβορίγινες της Αυστραλίας μέχρι τους σύγχρονους επαγγελματίες της Νέας Εποχής πιστεύουν ότι αυτός ο κρύσταλλος έχει μυστικιστικές ή θεραπευτικές ιδιότητες.

Ενώ κατέχουν εξέχουσα θέση στη μεταφυσική, ορισμένες ποικιλίες χαλαζία – όπως ο καπνιστός χαλαζίας και ο αμέθυστος – αντλούν στην πραγματικότητα τα όμορφα χρώματά τους από ελαττώματα στις κρυσταλλικές δομές τους.

Πολλοί φυσικοί πολύτιμοι λίθοι έχουν χρώματα που προκαλούνται από φαινόμενα πεδίου προσδέματος

(βλέπε σμαράγδια) https://xromata.com/?p=14069

ή μεταφορά φορτίου

(βλέπε ζαφείρια) https://xromata.com/?p=14086

εντός της κρυσταλλικής δομής τους.

Ελαττώματα γνωστά ως χρωματικά κέντρα εντός της κρυσταλλικής δομής μπορεί να αλλοιώσουν το φυσικό τους χρώμα.

Τα ελαττώματα μπορεί να προκληθούν με θέρμανση ή με ακτινοβολία.

Αυτό μπορεί να συμβεί φυσικά. Για παράδειγμα, ορισμένοι κρύσταλλοι αλλάζουν χρώμα μετά από παρατεταμένη έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες UV που υπάρχουν στο ηλιακό φως.

Στη βιομηχανία κοσμημάτων, αυτό το αποτέλεσμα έχει αξιοποιηθεί για την παραγωγή έντονων χρωμάτων πολύτιμων λίθων, όμως τα φυσικά χρωματιστά πετράδια εκτιμώνται περισσότερο από αυτά που έχουν υποστεί επεξεργασία.

Για παράδειγμα, πάρτε ένα γυάλινο μπουκάλι ενός αιώνα και εκθέστε το στην έρημο στην υπεριώδη ακτινοβολία που υπάρχει στο δυνατό ηλιακό φως.

Επιστρέψτε μετά από δέκα χρόνια και το μπουκάλι θα έχει αποκτήσει ένα ελκυστικό μωβ χρώμα.

Ζεσταίνουμε το μπουκάλι σε φούρνο και το χρώμα του εξαφανίζεται.

Στη συνέχεια, εκθέστε το μπουκάλι σε μια έντονη πηγή ενεργειακής ακτινοβολίας και μέσα σε λίγα λεπτά εμφανίζεται ένα ακόμα πιο βαθύ μωβ χρώμα.

Το "Desert amethyst glass" αποκτά το χρώμα του από ένα χρωματικό κέντρο, όπως και τα χρώματα των φυσικών πολύτιμων λίθων αμέθυστου, καπνιστού χαλαζία και μπλε και πορτοκαλί τοπαζ.

Πολλά άλλα υλικά, φυσικά και τεχνητά, μπορούν να ακτινοβοληθούν για την παραγωγή χρωματικών κέντρων, συμπεριλαμβανομένων των ακτινοβολημένων μπλε, κίτρινων και πράσινων διαμαντιών.

Μερικά από αυτά τα χρώματα, όπως αυτά που αναφέρθηκαν, είναι απόλυτα σταθερά, χάνουν το χρώμα τους μόνο όταν θερμαίνονται.

Ξυλομπογιές [Α]

(από την Wikipedia)

Μια ξυλομπογιά είναι ένα χρωματιστό μολύβι και είναι ένα μέσο ζωγραφικής τέχνης κατασκευασμένο από έναν στενό χρωματιστό πυρήνα εγκιβωτισμένο σε ξύλινη κυλινδρική θήκη.

Σε αντίθεση με τα μολύβια γραφίτη και άνθρακα, οι πυρήνες των χρωματιστών μολυβιών έχουν βάση το κερί ή το λάδι και περιέχουν ποικίλες αναλογίες χρωστικών, πρόσθετων και συνδετικών παραγόντων.

Κατασκευάζονται επίσης υδατοδιαλυτά (ακουαρέλα) μολύβια και παστέλ μολύβια καθώς και έγχρωμοι πυρήνες για μηχανικά μολύβια.

Τα χρωματιστά μολύβια κατασκευάζονται σε ένα ευρύ φάσμα τιμών, ποιότητας και χρηστικότητας, για χρήση σχολική έως επαγγελματική.

Η συγκέντρωση χρωστικών στον πυρήνα, η ανθεκτικότητα των χρωστικών στο φως, η ανθεκτικότητα του χρωματιστού μολυβιού και η απαλότητα του πυρήνα είναι ορισμένοι καθοριστικοί παράγοντες της ποιότητας μιας μάρκας και κατά συνέπεια, της τιμής της στην αγορά.

Δεν υπάρχει γενική διαφορά ποιότητας μεταξύ των χρωματιστών μολυβιών με βάση το κερί/λάδι και τα υδατοδιαλυτά χρωματιστά μολύβια, αν και ορισμένοι κατασκευαστές αξιολογούν τα υδατοδιαλυτά μολύβια τους ως λιγότερο φωτεινά από τα παρόμοια μολύβια με βάση το κερί/έλαιο.

Στις ΗΠΑ, η αυξανόμενη δημοτικότητα των χρωματιστών μολυβιών ως μέσο τέχνης πυροδότησε τη δημιουργία του Colored Pencil Society of America (CPSA). που ιδρύθηκε το 1990 ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός αφιερωμένος σε καλλιτέχνες άνω των 18 ετών που εργάζονται με χρωματιστό μολύβι.

Το CPSA όχι μόνο προωθεί την τέχνη των έγχρωμων μολυβιών ως καλές τέχνες, αλλά επίσης προσπαθεί να θέσει πρότυπα φωτοαντοχής για τους κατασκευαστές χρωματιστών μολυβιών.

Άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Αυστραλία και το Μεξικό – μεταξύ πολλών άλλων – έχουν δημιουργήσει τους δικούς τους οργανισμούς και συλλόγους για καλλιτέχνες με έγχρωμα μολύβια.

Τα χρωματιστά μολύβια συνήθως αποθηκεύονται σε μολυβοθήκες για να αποφευχθούν ζημιές.