Οι 7 αντιθεσεις του Ίττεν [6η]: ποιοτικη αντιθεση
Οι 7 χρωματικές αντιθέσεις του Ίττεν αναλυτικότερα
Η ποιοτική αντίθεση (6)
Σε προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε συνοπτικά στις 7 χρωματικές αντιθέσεις του Ίττεν.
Σε μια σειρά 7 άρθρων βλέπουμε αναλυτικότερα κάθε μια από αυτές τις αντιθέσεις, όπως τις περιγράφει ο ίδιος ο Ίττεν, στο βιβλίο του «Η τέχνη του χρώματος».
Η ποιοτική αντίθεση
Με τον όρο ποιότητα του χρώματος, εννοούμε τον βαθμό καθαρότητας ή κορεσμού των χρωμάτων. Ως ποιοτική αντίθεση περιγράφουμε την αντιπαράθεση των κορεσμένων φωτεινών χρωμάτων με τα σβησμένα, θαμπά χρώματα.
Τα χρώματα του πρίσματος που γεννιούνται μέσω της διάθλασης του λευκού φωτός είναι τα χρώματα με τον μεγαλύτερο κορεσμό ή με την μεγαλύτερη φωτεινότητα.
Μεταξύ των χρωστικών υλών υπάρχουν επίσης χρωματικοί τόνοι μέγιστου κορεσμού. Μόλις τα καθαρά χρώματα ανοίξουν ή σκουρήνουν χάνουν από φωτεινότητα.
Τα χρώματα μπορούν να θαμπώσουν ή αμαυρωθούν με 4 διαφορετικούς τρόπους, αντιδρώντας πολύ διαφορετικά στο αίτιο διαταραχής.
1} Ένα καθαρό χρώμα μπορεί να σπάσει με άσπρο.
Ο χρωματικός τόνος γίνεται με αυτόν τον τρόπο λίγο ψυχρότερος.
Το κόκκινο καρμίνιο αναμεμειγμένο με άσπρο αποκτά μια μπλεδίζουσα αιχμή και ο χαρακτήρας του αλλάζει έντονα.
Το κίτρινο με άσπρο γίνεται λίγο ψυχρότερο, το μπλε αναμεμειγμένο με άσπρο παραμένει απαράλλαχτο στον θεμελιώδη χαρακτήρα του.
Το βιολέ είναι πολύ ευαίσθητο στο λευκό. Το σκοτεινόχρωμο κορεσμένο βιολέ έχει μέσα του κάτι το απειλητικό, αντίθετα το ανοιγμένο με άσπρο βιολέ, το λιλά, είναι γλυκό και εσωτερικά χαρούμενο.
2} Ένα χρώμα μπορεί να σπάσει με μαύρο.
Το κίτρινο με μαύρο χάνει τον ανοιχτό και ακτινοβόλο εκφραστικό χαρακτήρα του και γίνεται αρρωστιάρικο, ύπουλα φαρμακερό.
Η έμφυτη σκοτεινότητα του βιολέ ενισχύεται με το μαύρο, πέφτει σαν να λέμε, στο χωρίς φως χάος.
Το κόκκινο καρμίνιο μέσω ανάμειξης με το μαύρο, παίρνει μια τονικότητα προς το βιολέ.
Αν αμαυρώσουμε ρο κόκκινο της κιννάβαρης με μαύρο, λαμβάνουμε ένα είδος καφεκόκκινου χρώματος.
Το μπλε παραλύει με το μαύρο. Δέχεται μόνο ελάχιστες βαθμίδες θαμπώματος μέχρι το μαύρο και η φωτεινότητά του σβήνει γρήγορα.
Το πράσινο έχει περισσότερες δυνατότητες μετατονισμών από το βιολέ και το μπλε. Έχει πολλές δυνατότητες αλλαγών.
Γενικά το μαύρο αφαιρεί την φωτεινότητα. Τα αποξενώνει από το φως και τα σκοτώνει λίγο έως πολύ γρήγορα.
3} Το κορεσμένο χρώμα μπορεί να σπάσει μέσω ανάμειξης με άσπρο και με μαύρο, συνεπώς μέσω γκρίζου.
Μόλις ανακατέψουμε με γκρίζο ένα κορεσμένο χρώμα, λαμβάνουμε χρωματικούς τόνους εξίσου ανοιχτούς, ανοιχτότερους ή σκουρότερους, πάντως χρωματικούς τόνους πολύ πιο θαμπούς από τα αντίστοιχα καθαρά χρώματα.
Τα χρώματα ουδετεροποιούνται ή γίνονται αδιαφανή με την ανάμειξή τους με γκρίζο.
Ο Ντελακρουά απέφευγε κατά το δυνατόν το γκρίζο στους πίνακές του γιατί οι γκρίζοι μέσω ανάμειξης τόνοι υποκύπτουν εύκολα στ’ αποτελέσματα της ταυτόχρονης αντίθεσης.
4} Το θάμπωμα των καθαρών χρωμάτων μπορεί να γίνει μέσω ανάμειξης αντίστοιχων συμπληρωματικών χρωμάτων.
Αν προσθέσουμε κίτρινο στο βιολέ, λαμβάνουμε τονικές αξίες που βρίσκονται μεταξύ του ανοιχτόχρωμου κίτρινου και του σκουρόχρωμου βιολέ.
Το πράσινο και το κόκκινο δεν διαφέρουν πολύ ως προς τις τονικές αξίες, αλλά με την ανάμειξη μεταξύ τους πέφτουν στο γκριζόμαυρο.
Οι διάφοροι τόνοι δυο συμπληρωματικών χρωμάτων δίνουν, ανοιγμένοι με άσπρο, σπάνιους ανάμεικτους χρωματικούς τόνους.
Αν σε μια ανάμειξη χρωμάτων βρίσκονται και τα τρία βασικά χρώματα, ο τόνος που προκύπτει από την ανάμειξη παίρνει ένα σπασμένο, θαμπό χαρακτήρα. Σύμφωνα με τις ποσοτικές αναλογίες των χρωμάτων, έχει ένα αποτέλεσμα κιτρινωπό, κοκκινωπό, μπλεδίζοντος γκρίζου ή μαύρου.
Με τα τρία πρωταρχικά χρώματα μπορούμε να πραγματοποιήσουμε όλες τις βαθμίδες θαμπώματος. Το ίδιο συμβαίνει επίσης και με τα τρία δευτερεύοντα χρώματα και με τον συνδυασμό οιωνδήποτε χρωμάτων, με την προϋπόθεση πάντα ότι το σύνολο της ανάμειξης περιέχει κίτρινο, κόκκινο και μπλε.
Το αποτέλεσμα της αντίθεσης «φωτεινό – θαμπό» είναι σχετικό. Ένα χρώμα μπορεί να φαίνεται φωτεινό δίπλα σε ένα θαμπό τόνο και να πάρει θαμπό χαρακτήρα δίπλα σε ένα τόνο φωτεινού χρώματος.
admin is | Topic: Uncategorized, Συνδυασμοί χρωμάτων, χρήση χρωμάτων | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Οι 7 αντιθεσεις του Ίττεν [6η]: ποιοτικη αντιθεση”