xromata.com


Συνεντευξη με τα χρωματα: Πορτοκαλι, το πρωτο και το εσχατο

 

Η «Συνέντευξη με τα χρώματα» είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης των όσων έχουν ειπωθεί (και θα ειπωθούν) για τα χρώματα, σε μια σειρά, ας πούμε, εύπεπτης διδακτικής ύλης, για όλους όσοι θέλετε να «μάθετε» τα χρώματα και τον κόσμο τους.

Η σειρά έχει την μορφή μιας υποτιθέμενης, διδακτικής, συνέντευξης των χρωμάτων προς τον άνθρωπο. 

 

 

 

Συνέντευξη με τα χρώματα

 

[ρξγ΄]

 

 

Πορτοκαλί – το πρώτο και το έσχατο

 

[γ΄]

 

-Για να μπούμε στην ψυχολογία μου, την ψυχολογία του πορτοκαλί χρώματος, και να κατανοήσουμε καλύτερα πώς και γιατί έχω και εκφράζω τις ψυχολογικές ιδιότητες που θα σου αναφέρω σε λίγο, πρέπει να πάμε πολύ πίσω στην ιστορία, πριν ακόμα τον σχηματισμό σου Άνθρωπε, τότε που ήσουν ακόμα ένας μονοκύτταρος οργανισμός.

Ναι! όντως εδώ συμβαίνει κάτι το αξιοπερίεργο.

Το πορτοκαλί, το ένα από τα έξι χρώματα του φάσματος, πιο συγκεκριμένα το ένα από τα τρία παράγωγα, δευτερογενή χρώματα, αυτό που εσύ Άνθρωπε μπόρεσες να το «δεις» και εννοήσεις σαν ιδιαίτερο (ξεχωριστό από τα άλλα) χρώμα, αρκετά πρόσφατα, δηλαδή από τον μεσαίωνα και ύστερα, υπήρξα στην πραγματικότητα το ένα από τα δυο χρώματα που μπόρεσες να διακρίνεις στις απαρχές σου εσύ, όπως και όλοι οι άλλοι μονοκύτταροι οργανισμοί, στις αρχές της δημιουργίας της ζωής.

Όπως μας αποκάλυψε τελευταίως η επιστήμη, το πορτοκαλί είναι το πρώτο χρώμα (φως) που αντιλήφθηκαν οι έμβιοι μονοκύτταροι οργανισμοί πριν εξελιχθούν σε ό,τι εξελίχθηκαν και αναπτύξουν τα κατάλληλα οπτικά όργανα για να αντιλαμβάνονται (βλέπουν) το φως και τα χρώματα.

Για την ακρίβεια, είναι ένα από τα δυο χρώματα, από το πρώτο χρωματικό ζεύγος ακτινοβολιών, το οποίο μπορούσαν να αντιληφθούν και να αντιδρούν προς αυτό οι πρώτοι οργανισμοί.  

Το άλλο, το δεύτερο χρώμα του πρωταρχικού αυτού ζεύγους, ήταν το μπλε -το συμπληρωματικό χρώμα του πορτοκαλί- που παραδόξως κι’ αυτό είναι το τελευταίο από τα τρία βασικά χρώματα που εννοήθηκε από τον άνθρωπο, αρκετά πρόσφατα και αυτό, ενώ ακόμα και τώρα, σε αρκετές γλώσσες δεν έχει αποσαφηνιστεί και διαχωριστεί η έννοιά του (και ύπαρξή του) από αυτήν του πράσινου.

Ο καθηγητής Jay Neitz, που ασχολήθηκε με αυτό το θέμα, όπως και με άλλα σχετικά με την χρωματική όραση, μετά από πολυετείς έρευνες διατύπωσε τα εξής:

«Οι πρώτοι οργανισμοί, μακρινοί πρόγονοί μας, όπως και όλων των άλλων πλασμάτων, ήταν μονοκύτταροι οργανισμοί που ζούσαν στα βάθη των θαλασσών.

Η ζωή στην γη εξαρτιόταν από την ηλιακή ενέργεια, την οποία έπρεπε να συλλέγουν αυτοί οι μονοκύτταροι οργανισμοί από τα μεγαλύτερα μήκη κύματος φωτός, δηλαδή τα κίτρινα, τα πορτοκαλιά και τα κόκκινα, αλλά έπρεπε επίσης να είναι ικανοί να αποφεύγουν ορισμένα μήκη κυμάτων ακτινοβολιών, καταστρεπτικών γι’ αυτούς, όπως οι υπεριώδεις ακτινοβολίες, που βρίσκονται λίγο πιο πέρα από τις μπλε ακτινοβολίες.

Στην μέση της ημέρας, όταν είναι εντονότερες οι πορτοκαλοκίτρινες ακτινοβολίες, μαζί τους όμως και οι υπεριώδεις, οι μονοκύτταροι αυτοί οργανισμοί έφευγαν μακριά από την επιφάνεια του νερού, προς τα βάθη του, για να αποφύγουν τις υπεριώδεις.

Οι πορτοκαλοκίτρινες ακτινοβολίες του φωτός σηματοδοτούσαν προς τους οργανισμούς αυτούς τον κίνδυνο που τις συνόδευε με την συνύπαρξη των υπεριωδών ακτινών.

Την αυγή και το δειλινό που οι ακτινοβολίες αυτές είναι σε ύφεση και επικρατούσαν οι μπλε ακτινοβολίες, οι οργανισμοί ανέβαιναν στην επιφάνεια για να συλλαμβάνουν την απαραίτητη γι’ αυτούς ενέργεια από το φως».  

Έτσι, καταλήγει ο καθηγητής, οι πρώτες χρωματικές ευαισθησίες των πρωτόγονων ζωικών οργανισμών ήταν ένα απλό διχρωματικό σύστημα –πορτοκαλοκίτρινο – μπλε-.

Με άλλα λόγια, με την άφιξη της ημέρας και του φωτός εμφανίζονται από το σκοτάδι οι ακίνδυνες μπλε ακτινοβολίες.

Μεστούσης της ημέρας, οι μπλε ακτινοβολίες παραχωρούν την θέση τους στις επικίνδυνες πορτοκαλιές, οι οποίες υποχωρούν μαζί με την κορύφωση της ημέρας επιτρέποντας και πάλι την εμφάνιση των μπλε ακτινοβολιών που μας οδηγούν στο σκοτάδι της νύχτας.

Αρκεί εδώ μόνο να πούμε πως το κοντινότερο προς το φως χρώμα είναι το κίτρινο, ενώ το πλησιέστερο στο σκότος, το μπλε και όπως λέει και ο Γκαίτε στην θεωρία του περί χρωμάτων ‘το κίτρινο είναι αμαυρωμένο λευκό και το μπλε είναι φωτισμένο μαύρο’.

Αναφερόμενος ο καθηγητής Neitz στην ενέργεια των μεγαλυτέρων μηκών κύματος, που τα προσδιορίζει σαν κίτρινα, και κόκκινα, σαφώς αναφέρεται στο πορτοκαλί που είναι η μίξη τους.

Έτσι λοιπόν, το πορτοκαλί χρώμα είναι το πρώτο που αντιληφθήκαμε σαν μονοκύτταροι οργανισμοί.

Όμως ύστερα, εμείς και πολλά άλλα παρόμοιά μας θηλαστικά, λίγο μετά την εξέλιξή μας, εξελιχθήκαμε σε τετραχρωματικά όντα (με την οργανική οπτική αντίληψη του ζεύγους κόκκινων και πράσινων ακτινοβολιών), που όμως στην συνέχεια, με την περαιτέρω εξέλιξη μας χάσαμε την δυνατότητα οργανικής (κωνιακής) αντίληψης της πορτοκαλί ακτινοβολίας και μεταπέσαμε στην τριχρωμία RGB.

Το τέταρτο βασικό χρώμα που βλέπουν οι ελάχιστοι τετραχρωματικοί άνθρωποι που έχουν ανακαλυφθεί, εντοπίζεται στην θέση της πορτοκαλί ακτινοβολίας, πράγμα που σημαίνει πως αν το ανθρώπινο είδος εξελιχθεί και πάλι σε τετραχρωματικό θα βλέπει το πορτοκαλί σαν το τέταρτο βασικό χρώμα.

[Ένας τετραχρωματικός άνθρωπος μπορεί να βλέπει έως 100 εκατομμύρια αποχρώσεις σε σχέση με τα έως 10 εκατομμύρια που βλέπει ένας φυσιολογικός τριχρωματικός άνθρωπος].

Πορτοκαλί λοιπόν, το χρώμα του παρελθόντος και του μέλλοντος.

Κι’ εδώ είναι το παράδοξο πως το πορτοκαλί ενώ ήταν η πρώτη ακτινοβολία που αντιληφθήκαμε είναι η τελευταία από τις ακτινοβολίες του φάσματος που εννοήσαμε και καταλάβαμε πως πρόκειται για ένα διαφορετικό χρώμα, ενώ μέχρι τότε το συγχέαμε πότε με το κίτρινο και πότε με το κόκκινο.

Η ονομασία που του δώσαμε, τότε που το διαχωρίσαμε σαν ξεχωριστό χρώμα, κάπου εκεί στον μεσαίωνα περίπου, συμβαδίζει με την πορεία του φρούτου από το οποίο πήρε το όνομά του, που και αυτό εμφανίσθηκε σε αφθονία στον Ευρωπαϊκό χώρο και την Μέση Ανατολή την ίδια περίοδο, αλλά θα ασχοληθούμε με το θέμα αυτό λίγο αργότερα.


is | Topic: μπλε, Πορτοκαλί, συμπληρωματικά χρώματα, Συνέντευξη με τα χρώματα, υπεριώδης ακτινοβολία, Φύση και χρώματα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Συνεντευξη με τα χρωματα: Πορτοκαλι, το πρωτο και το εσχατο”