Γυναικες με (χρωματο-) ραβδωσεις
Γιατί οι γυναίκες έχουν «(χρωματο-) λωρίδες»;
Κυρίες μου, ΝΑΙ, μην σοκάρεστε, πολλές από εσάς, για να μην πω οι περισσότερες, έχετε χρωματικά ραβδωτή επιδερμίδα. Κάτι σαν ζέβρα –να πούμε-.
Ναι, σε κάποια τμήματα του δέρματός σας επικρατούν τα χρωστικά γονίδια του πατέρα σας και σε άλλα της μητέρας σας. Απλώς το ανθρώπινο μάτι, προσαρμοσμένο στον τρισδιάστατο χώρο και στην τριχρωματική όραση, δεν μπορεί να διακρίνει αυτές τις λεπτές χρωματικές διαφορές.
Πώς συμβαίνει αυτό;
Μέσα σε κάθε ένα από τα κύτταρά μας υπάρχει το DNA που εκτείνεται σε μήκος 2 μέτρων και αποτελείται από 6 δισ. στοιχεία γενετικού κώδικα. Το DNA χωρίζεται σε 46 τμήματα, καθένα μήκους 3 – 4 εκ. που καλούνται χρωμοσώματα. Το DNA είναι μια κυματοειδής ταινία μέσα στον πυρήνα του κυττάρου. Το DNA είναι τυλιγμένο γύρω από πρωτεΐνες που έχουν κυματοειδείς ουρές.
Το μοναδικό ζεύγος DNA που έχει καθένας μας σχηματίζεται όταν 23 χρωμοσώματα της μητέρας μας ενωθούν με 23 χρωμοσώματα του πατέρα μας. Τα 22 χρωμοσώματα από κάθε γονέα μας σχηματίζουν ταιριαστά ζευγάρια, εκτός από το 23ο που είναι το χρωμόσωμα που καθορίζει το φύλο, οπότε 2 χρωμοσώματα Χ σε κάνουν θήλυ, ενώ ένα Χ και ένα Υ σε κάνουν άρρεν.
Εφόσον τα χρωμοσώματα του αρσενικού φύλου (Χ Υ) διαφέρουν μεταξύ τους παραμένουν ενεργά για το υπόλοιπο της ζωής, αλλά για τα θήλεα ένα από τα δυο χρωμοσώματα (Χ Χ) πρέπει να αδρανοποιηθεί για την σωστή ανάπτυξη. Αυτό συμβαίνει όταν ένα θηλυκό έμβρυο είναι 4 ημερών και αποτελείται μόνο από 128 κύτταρα. Αυτή τη στιγμή το Χ χρωμόσωμα από τον πατέρα και το Χ χρωμόσωμα από την μητέρα είναι ενεργά και τα δυο. Μέσω μιας μικρής μοριακής διαμάχης ένα από τα δυο Χ χρωμόσωμα νικά και παραμένει ενεργό, ενώ το άλλο αδρανοποιείται.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι σε κάποια κύτταρα παραμένει ενεργό το Χ χρωμόσωμα του πατέρα, ενώ σε άλλα το Χ χρωμόσωμα της μητέρας. Από εδώ και πέρα καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, διατηρούν μέσα τους το ενεργό χρωμόσωμα. Έτσι λοιπόν όλα τα Χ – ενεργά χρωμοσώματα του πατέρα μεταδίδονται και στα επόμενα δημιουργημένα από αυτά κύτταρα κι αυτό συνεχίζεται μέχρι την ενηλικίωση. Εάν λοιπόν μπορούσαμε να κοιτάξουμε το δέρμα μιας γυναίκας βλέποντας ποια Χ – χρωμοσώματα έχουν αδρανοποιηθεί, θα βλέπαμε ένα ραβδωτό σχέδιο που θα μας έδειχνε την ανάπτυξη και την εξάπλωση αυτής της περίπου εκατοντάδας κυττάρων που επεκράτησαν ή αδρανοποιήθηκαν την τέταρτη ημέρα του εμβρύου.
Φυσικά δεν μπορούμε να διακρίνουμε αυτό στους ανθρώπους, αλλά μπορούμε να το δούμε στις γάτες καλίκο κι αυτό γιατί τα γονίδια του χρωματισμού του τριχώματός τους σχετίζονται με το Χ – χρωμόσωμα.
Έτσι λοιπόν, κοιτώντας τον χρωματικό σχεδιασμό της γούνας μιας καλίκο γάτας (σ.σ.: οι καλίκο είναι πάντα –τουλάχιστον κατά 99%- θηλυκές) βλέποντας τα σημεία από σκούρο ή ανοιχτό χρώμα, μπορούμε να δούμε σε ποια σημεία αδρανοποιήθηκαν τα Χ – χρωμοσώματα του πατέρα της και σε ποια σημεία αδρανοποιήθηκαν τα Χ – χρωμοσώματα της μητέρας της. Αυτό μας δείχνει ότι μόνο θηλυκές γάτες μπορούν να είναι καλίκο γιατί μόνο τα θηλυκά μπορούν να κληρονομήσουν δυο Χ – χρωμοσώματα με γονίδια διαφορετικού χρώματος το ένα από το άλλο.
Κάνοντας κλικ με το ποντίκι σας στον ποιο κάτω σύνδεσμο (link) μπορείτε να δείτε, αν θέλετε, το σχετικό βίντεο, της σειράς Veritasium.
https://www.youtube.com/watch?v=BD6h-wDj7bw
admin is | Topic: Uncategorized, Φύση και χρώματα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Γυναικες με (χρωματο-) ραβδωσεις”