Borago Officinalis
Borago Officinalis, το μικρό γαλάζιο λουλουδάκι
που κάποτε αναστάτωσε τις χρωματικές μου πεποιθήσεις
Έχω ήδη αναφερθεί στο ότι δεν υπάρχει κάποια φυσική τροφή με χρώμα μπλε.
Όταν έκανα αυτή την διαπίστωση, για να είμαι βέβαιος πως δεν κάνω λάθος, επί μια τριετία ρωτούσα, διάβαζα βιβλία διατροφής και μαγειρικών συνταγών και γενικά έψαχνα να βεβαιωθώ πως όντως δεν υπάρχει κάτι που τρώγεται σε μπλε χρώμα. Αναφέρομαι στο φυσικό μπλε χρώμα και όχι σε διατροφικά είδη βαμμένα με τεχνητές βρώσιμες χρωστικές ουσίες.
Κάποτε μάλιστα χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω αυτή την μπλε βαφή ζαχαροπλαστικής για να φτιάξω ένα γαλάζιο ρυζόγαλο για ένα πείραμα στο οποίο θα αναφερθώ κάποια άλλη φορά.
Αυτό το μπλε χρώμα ζαχαροπλαστικής ήταν (τουλάχιστον τότε) δυσεύρετο και πανάκριβο. Η τιμή του ήταν περίπου εικοσαπλάσια της αξίας των άλλων χρωστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τον χρωματισμό φαγητών και γλυκισμάτων και επί πλέον όταν ψηθεί αλλάζει χρώμα. Συνήθως γίνεται μωβ ή παίρνει μια πρασινωπή χροιά.
Αυτό συμβαίνει βέβαια και με άλλες τροφές που έχουν γαλαζωπές αποχρώσεις. Όταν ψηθούν το γαλαζωπό χρώμα τους μεταβάλλεται, όπως πχ. κάτι καβούρια με γαλάζιες δαγκάνες. Όταν ψηθούν, το γαλάζιο κέλυφός τους (που ούτως ή άλλως δεν τρώγεται) κοκκινίζει.
Παρομοίως δεν τρώγονται και τα μπλε φτερά διαφόρων πουλερικών, όπως πχ. τα παγώνια που στολίζουν μεσαιωνικές πιατέλες σε πίνακες με αναπαραστάσεις συμποσίων της εποχής εκείνης.
Κανένα πουλί δεν έχει σάρκα με μπλε χρώμα. Μόνο τα φτερά του, που δεν τρώγονται, μπορεί να έχουν μπλε χρώμα.
Μετά από τρία χρόνια ψαξίματος και ερευνών (είχα αποκτήσει κι ένα βιβλίο – κατάλογο που περιείχε όλα τα είδη διατροφής) σιγουρεύτηκα ότι το μπλε χρώμα δεν τρώγεται. Τότε εμφανίστηκε το μικρό γαλάζιο λουλουδάκι, το Borago Officinalis, να με αναστατώσει.
Αλλά ας δούμε πως είχε αυτή η μικρή ιστορία που κόντεψε να με κάνει να αναθεωρήσω τις σκέψεις μου:
Βρισκόμουνα φιλοξενούμενος σε μια αγροτική περιοχή της Ολλανδίας. Σε λίγο θα σουρούπωνε και ετοιμαζόμασταν για φαγητό. Ο οικοδεσπότης φίλος μου (ένας από αυτούς που τους είχα θέσει το ερώτημα και έψαχναν να βρουν αν υπάρχει κάτι που τρώγεται σε χρώμα μπλε) ετοίμαζε την σαλάτα. Ξαφνικά γυρίζει και με κοιτάζει με μάτια που γυάλιζαν από θριαμβευτική χαρά. Με άρπαξε από το χέρι και με τράβηξε έξω στον κήπο. Μου έδειξε κάτι μικρά γαλάζια πεντάφυλλα λουλουδάκια με μαυριδερή προεξέχουσα καρδιά και μου είπε:
«Να τι τρώγεται και έχει μπλε χρώμα. Αυτά τα λουλουδάκια τρώγονται στη σαλάτα. Το συνηθίζουμε εδώ». Έκοψε αρκετά και τα πρόσθεσε, έτσι ωμά όπως ήταν, στη σαλάτα που φάγαμε εκείνο το βράδυ.
Με έπιασε απελπισία. Τόσοι κόποι, τόσο ψάξιμο, τόσα χρόνια έρευνας γκρεμίστηκαν από ένα μικρό ταπεινό λουλουδάκι;
Μόλις επέστρεψα σπίτι μου όρμησα στα βιβλία φυτολογίας που είχα και άρχισα το ψάξιμο. Το βρήκα μέσα σε ένα βιβλίο που περιείχε όλα τα φρούτα και λαχανικά του κόσμου. Αυτό το μικρό καταγάλανο λουλουδάκι που με έριξε σε τόση απελπισία ήταν το borage (borago officinalis)*, αυτοφυές των ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών και κυρίως της Ιταλίας. Εάν οι μεσογειακοί λαοί δεν του δίνουν ιδιαίτερη σημασία, οι βορειοευρωπαίοι το τρώνε ωμό στη σαλάτα τους, το μαγειρεύουν κιόλας, ενώ το πίνουν και σαν αφέψημα.
Έχει μάλλον φαρμακευτικές ιδιότητες παρά θρεπτικές, Στην διατροφή χρησιμοποιείται κυρίως σαν αρωματικό και θρεπτικές αξίες έχουν μόνο τα φύλλα του, τα κοτσάνια του και η μαυριδερή καρδιά του κέντρου του λουλουδιού. Τα καταγάλανα (ή ροζ, ή λευκά) πέταλά του έχουν μόνο διακοσμητική αξία. Μαθαίνοντας αυτά, ηρέμησα από την αναστάτωση που μου προκάλεσε πρόσκαιρα αυτό το μικρό λουλουδάκι, γιατί στην ουσία δεν τρώγεται.
Θα μου πείτε τώρα γιατί έκατσα και ασχολήθηκα με όλες αυτές τις λεπτομέρειες. Γιατί για μένα ή ανακάλυψη μιας μπλε φυσικής τροφής θα αντικρούσει την θεωρία μου για την μη ύπαρξη μπλε τροφών και θα με προβληματίσει.
Από την άλλη, μια μικρή εξαίρεση δεν είναι βέβαιο πως καταρρίπτει μια θεωρία. Ίσως να οδηγεί αλλού…. Μια τέτοια εξαίρεση είναι η ύπαρξη μελανίνης (χρωστικής του ζωικού κόσμου) στα κουκιά…
Για το που οδηγεί αυτή η μικρή εξαίρεση, θα επανέλθουμε.
*Για όσους ενδιαφέρεστε για το borago officinalis (υπάρχει και ελληνική μετάφραση):
http://en.wikipedia.org/wiki/Borago_officinalis
admin is | Topic: Διατροφή και χρώμα, μπλε | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Borago Officinalis”