Τρεις ακριβες βαφες: ουλτραμαρίν, βερμιγιόν, ινδικό κίτρινο
Η αντικατάσταση τριών ιστορικών χρωστικών από σύγχρονες συνθετικές βαφές.
[Τρεις ακριβές χρωστικές, στην ιστορία των βαφών, και τα σημερινά υποκατάστατά τους.]
Πολλές πασίγνωστες ιστορικές χρωστικές ουσίες έχουν αντικατασταθεί με φθηνότερα συνθετικά χρώματα, που έχουν παρόμοια χροιά και γι’ αυτό, παρ’ ότι έχουν τις δικές τους νεότερες ονομασίες, καλούνται παράλληλα με τις παλαιότερες ονομασίες των ιστορικών βαφών.
(Π.χ. το παλαιό ουλτραμαρίν ήταν οποιοδήποτε έντονο μπλε προέκυπτε από την άλεση των πετρωμάτων του λάπιζ λαζούλι. Σήμερα με την ονομασία ουλτραμαρίν προσδιορίζουμε μια συγκεκριμένη έντονη απόχρωση του μπλε χρώματος).
Από αυτά τα παλαιότερα πανάκριβα χρώματα, που για οικονομικούς ή άλλους λόγους, αντικαταστάθηκαν με φθηνότερα συνθετικά, θα αναφερθούμε σε τρία, ήτοι το ουλτραμαρίν, το βερμιγιόν και το ινδικό κίτρινο.
Ουλτραμαρίν: Το αρχικό χρώμα που εξαγόταν από τον ημιπολύτιμο λίθο λάπιζ λαζούλι, έχει αντικατασταθεί από μια χαμηλού κόστους σύγχρονη χρωστική ουσία που αποκαλείται «γαλλικό μπλε» και κατασκευάζεται από πυριτικό αργίλιο με προσμίξεις θείου.
Παράλληλα, το Royal blue, μια άλλη ονομασία που δινόταν σε ορισμένες αποχρώσεις του λάπιζ λαζούλι εξελίχθηκε σε ονομασία μιας ελαφρύτερης και φωτεινότερης μπλε απόχρωσης που στην σύγχρονη εποχή παράγεται συνήθως από μίξεις φθάλο μπλε με διοξείδια του τιτανίου, ή από φθηνές συνθετικά παρακευαζόμενες μπλε βαφές.
Εφόσον η συνθετική ουλτραμαρίνη χημικώς είναι παρόμοια με το χρώμα που έβγαινε από το λάπιζ λαζούλι, τελικά διατήρησε το αρχικό όνομά της (ουλτραμαρίν), ενώ η ονομασία ‘γαλλικό μπλε’ υιοθετήθηκε, κατά την δεκαετία του 1990 από την βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης, σαν το όνομα μιας απόχρωσης του μπλε, η οποία όμως δεν έχει τίποτε κοινό με την ιστορική χροιά της χρωστικής ουλτραμαρίν.
http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/ultramarine.html
Βερμιγιόν: Το βαθύ κόκκινο – πορτοκαλί χρώμα που παραγόταν από μια τοξική χημική ένωση υδραργύρου, προτιμούμενο από τους κλασικούς ζωγράφους, όπως ο Τιτσιάνο, έχει αντικατασταθεί στις παλέτες των μοντέρνων ζωγράφων από διάφορες σύγχρονες συνθετικές χρωστικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των κόκκινων του καδμίου.
Αν και γνήσιες βαφές βερμιγιόν μπορούν ακόμα να αγοραστούν από τους καλλιτέχνες, ιδίως για την συντήρηση έργων τέχνης, λίγοι κατασκευαστές χρωμάτων τις παράγουν, λόγω θεμάτων νομικής ευθύνης. Επίσης, λίγοι είναι πλέον οι καλλιτέχνες που τις αγοράζουν επειδή έχουν αντικατασταθεί από σύγχρονες βαφές που είναι λιγότερο δαπανηρές και λιγότερο τοξικές, όπως και λιγότερο αντιδραστικές προς άλλες χρωστικές. Ως αποτέλεσμα, η γνήσια βερμιγιόν βαφή είναι δυσεύρετη. Τα σύγχρονα συνθετικά βερμιγιόν χρώματα ονομάζονται Vermillon Hue (χροιά βερμιγιόν) για να διακρίνονται από τα γνήσια βερμιγιόν χρώματα.
http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/vermilion.html
Ινδικό κίτρινο: Το κίτρινο αυτό κάποτε παραγόταν από την συλλογή ούρων βοοειδών που εκτρέφοντο αποκλειστικά με φύλλα μάνγκο. Ολλανδοί και Φλαμανδοί ζωγράφοι του 17ου και 18ου αιώνα προτιμούσαν το χρώμα αυτό για την λαμπρότητά του και τις ιδιότητες φωταύγειας που είχε και συχνά το χρησιμοποιούσαν για να αντιπροσωπεύσουν με αυτό το ηλιακό φως. Όταν ο Vermeer ζωγράφισε το «Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» ο χορηγός του σχολίασε ότι ο Vermeer χρησιμοποίησε κάτουρα αγελάδας για να ζωγραφίσει την σύζυγό του.
Επειδή όμως η διατροφή με φύλλα μάνγκο ήταν θρεπτικά ανεπαρκής για τα βοοειδή κηρύχτηκε ως απάνθρωπη και απαγορεύτηκε, ως εκ τούτου η κατασκευή κίτρινης βαφής με αυτόν τον τρόπο σταμάτησε.
Σύγχρονες χροιές του ινδικού κίτρινου σήμερα φτιάχνονται από συνθετικές χρωστικές ουσίες.
http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/indianyellow.html
admin is | Topic: βαφές, Κίτρινο, κόκκινο, μπλε, χρωστικές | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Τρεις ακριβες βαφες: ουλτραμαρίν, βερμιγιόν, ινδικό κίτρινο”