Παναγια και χρωματα
Η Παναγία και τα χρώματα
Άλλος ένας δεκαπενταύγουστος, που ως συνήθως, τα τελευταία χρόνια, φροντίζουμε ώστε το άρθρο αυτής της ημέρας να είναι σχετικό με την Θεομήτορα, την μεγάλη αυτή θηλυκή μορφή του ελληνορθόδοξου χριστιανισμού, που σήμερα εορτάζεται η μνήμη της.
Βεβαίως το θέμα μας πρέπει να σχετίζεται κάπως με τα χρώματα και εδώ είναι η δυσκολία, γιατί δεν υπάρχουν πολλές χρωματικές λαβές για τέτοια σύνδεση.
Στο παρελθόν αναφερθήκαμε στο φόρεμα της Παναγίας, δηλαδή γιατί και με ποιους χρωματισμούς βάφονται τα ενδύματα της Παρθένου στα διάφορα εικονίσματα, (θα βρείτε τους αντίστοιχους συνδέσμους, αν ανοίξετε τον παρακάτω σύνδεσμο που θα σας οδηγήσει στο περυσινό άρθρο), ενώ πέρυσι είχαμε ένα αφιέρωμα στην «Παναγιά του βουδισμού», την θεά Κάννον.
Οι καθολικοί πάλι, με την πάροδο του χρόνου, έχουν καθιερώσει ένα τυπικό ένδυμα για την Παρθένο Μαρία, που αποτελείται από λευκό χιτώνα και μπλε μανδύα, προσδίδοντας στο άσπρο την έννοια της άσπιλου αγνότητας και διάφορες συμβολικές επεξηγήσεις για το μπλε (το χρώμα του ουρανού και της θάλασσας) ξεχνώντας μάλλον ότι το μπλε χρησιμοποιήθηκε αρχικά για τον χρωματισμό του ενδύματος της Παναγίας, τιμής ένεκεν, επειδή υπήρξε ένα πανάκριβο χρώμα, αν και ο επικεφαλής ερευνητής επί θεμάτων της Παρθένου Μαρίας, Fr Johann Roten, του καθολικού πανεπιστημίου του Dayton, σημειώνει:
«Ο βαθύς μπλε μανδύας της Παρθένου, έχει βυζαντινή προέλευση, ανάγεται στο 500 μ.Χ. και είναι χρώμα αυτοκράτειρας. Είναι το χρώμα που συσχετίζεται με την βασιλεία, την ειρήνη και την φύση (ουρανός και θάλασσα), γι’ αυτό και η καλλιτεχνική παράδοση απεικονίζει την βασίλισσα του ουρανού και της γης ντυμένη στα μπλε».*
*[Μπλε, όχι όμως βαθύ σκούρο, αλλά ανοιχτό, γαλαζωπό, είναι το χρώμα μιας άλλης παλαιότερης βασίλισσας του ουρανού και της γης, της θεάς Ήρας]
Επίσης, κατά την καθολική παράδοση, αναφέρονται τα χρώματα που φορούσε η Παναγία σε εμφανίσεις της σε τρία οράματα, ήτοι:
Όταν εμφανίσθηκε στην Γουαδελούπη το 1531, στον Χουάν Ντιέγκο, φορούσε ροζ χιτώνα και μπλε μανδύα με χρυσά αστέρια.
Η Παναγία της Λούρδης, όταν εμφανίστηκε στην Μπερναντέτ, το 1858, φορούσε ένα απλό λευκό χιτώνα και μανδύα με μπλε υφασμάτινη μαντήλα – ζώνη.
Στο θαύμα της Φατίμα, στην Πορτογαλία το 1917, εμφανίστηκε στα παιδιά που την είδαν, ντυμένη στα λευκά με χρυσό τελείωμα στον λευκό μανδύα της και χρυσή κορώνα στο κεφάλι.
Αυτά όσον αφορά τα χρώματα της Παναγίας σε οράματα, συμβολισμούς κλπ. και η αποδοχή τους εξαρτάται από τον βαθμό θρησκευτικής πίστης καθενός που τα διαβάζει.
Άλλη μια σύνδεση της Παναγίας με τα χρώματα είναι η λαϊκή παράδοση κατά την οποία το Ουράνιο Τόξο καλείται «το ζωνάρι της Παναγιάς».
Αυτό το πολύχρωμο ζωνάρι, δεν έχει καμία σχέση με την «Τίμια ζώνη της Θεοτόκου», που λέγεται ότι την έπλεξε η ίδια η Μαρία από τρίχες καμήλας, της οποίας η Κατάθεση εορτάζεται στις 31 Αυγούστου.
Η τίμια αυτή ζώνη δεν θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο. Πάντως για όλους όσοι ενδιαφέρεστε να μάθετε τα σχετικά με αυτήν, σας παραθέτουμε τον παρακάτω σύνδεσμο:
http://www.agiazoni.gr/article.php?id=26322138942156739831
Εδώ, μας ενδιαφέρει το «ζωνάρι της Παναγιάς» σαν Ουράνιο Τόξο, αλλά δυστυχώς, πέρα από την παραδοσιακή λαϊκή έκφραση δεν βρίσκουμε τίποτα σχετικό για την ταύτιση της ζώνης της Θεομήτορος με το ουράνιο αυτό φαινόμενο, εκτός και εάν υποθέσουμε ότι την στιγμή που ανερχόμενη στους Ουρανούς, καθώς έριξε την ζώνη της στον Απόστολο Θωμά, τον μόνο από τους Αποστόλους που είδε την Θαυμαστή Μετάστασή Της και την παρακάλεσε να του δώσει για ευλογία την Ζώνη της, την στιγμή εκείνη εμφανίστηκε το Ουράνιο Τόξο και έτσι συνδυάστηκαν μεταξύ τους. Τί να πούμε; Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε.
Υποθέσεις και σκέψεις μπορούμε να κάνουμε γενικότερα για την παρουσία του θηλυκού στοιχείου στα διάφορα θρησκεύματα, όπου στις τρεις επικρατούσες εβραιογενείς Αβραμικές θρησκείες, δηλαδή την ιουδαϊκή, τον χριστιανισμό και το ισλάμ, το θηλυκό στοιχείο εκλείπει, εκτός από την περίπτωση της Θεομήτορος του χριστιανισμού, η οποία είναι αποδεκτή και σεβαστή και από το ισλάμ.
Στις άλλες μονοθεϊστικές (με πολυθεϊστική ανάλυση) θρησκείες, όπως την αρχαιοαιγυπτιακή, τον ολυμπισμό και τον ινδουισμό, το θηλυκό στοιχείο είναι ισοδύναμο του αρσενικού.
Μάλιστα, στην τελευταία περίπτωση, οι καταγόμενοι από ινδουιστές χριστιανοί, κάποιες φορές απεικονίζουν την Παναγία με τα χρώματα (λευκό και χρυσό) που αποδίδονται στην Σαρασουάτι, την σύζυγο του Δημιουργού Βράχμα.
Εδώ όμως σταματάμε γιατί ανοίγει ένα άλλο μεγάλο θέμα που πιθανόν να μας απασχολήσει μελλοντικά.
Τις ευχές μας σε όλους όσοι γιορτάζετε σήμερα και Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού σε όλους!
admin is | Topic: Uncategorized, Μύθοι και χρώματα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Παναγια και χρωματα”