Αλ Χαζεν {3}
Αλ Χαζέν {3}
(Αυτοί που ασχολήθηκαν με τα χρώματα)
Μια άλλη, συμπληρωματική ματιά στο έργο του Άραβα επιστήμονα
«πατέρα» της σύγχρονης οπτικής
Στον μεγάλο Άραβα επιστήμονα, θεμελιωτή της σύγχρονης οπτικής, Αλ Χαζέν, αναφερθήκαμε σχετικά πρόσφατα, με δυο άρθρα που αφορούσαν στην ζωή του, μια ζωή που θυμίζει περιπετειώδεις σκηνές από τις Χίλιες και Μια νύχτες, όπως την αποδίδει το BBC σε ντοκυμαντέρ του.
Πριν απομακρυνθούμε αρκετά από εκείνα τα άρθρα, ας ρίξουμε άλλη μια ματιά στο έργο του, μια διαφορετική ματιά, μια «επιστημονική» καταγραφή του βίου και του έργου του, όπως μας την έστειλε η φίλη της ιστοσελίδας Χαρά Πανταζή.
Άραβας γιατρός, φιλόσοφος, μαθηματικός, φυσικός και αστρονόμος, ο Αλχαζέν ή Αμπου Αλή αλ Χασάν ιμπν αλ-Χαιτάμ θεωρείται από τους μεγαλύτερους και ευφυέστερους επιστήμονες του Ισλαμικού κόσμου και γενικότερα της 2ης χιλιετίας. Κάποιοι τον θεωρούν εφευρέτη της σύγχρονης οπτικής.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη περιοχή της Μεσοποταμίας (σημερινό Ιράκ) και σπούδασε Θεολογία και επιστήμες ενώ πείστηκε πολύ γρήγορα για την αδυναμία διαφόρων θρησκειών. Oι σπουδές του είχαν αρχικά άμεση σχέση με αυτό που σήμερα θα ορίζαμε ως δημόσια διοίκηση. Διορίστηκε επίσης βεζίρης της επαρχίας της Βασόρας, αλλά οι θρησκευτικές αμφιβολίες του ήταν ασύμβατες με την παραμονή του σε μια τέτοια θέση. Αυτό ήταν από τα πράγματα που τον ώθησαν να αφοσιωθεί εξ ολοκλήρου στις επιστήμες. Μια από τις πρώτες «γνωριμίες» του με την κλασσική επιστήμη ήταν η επαφή του με τον Αριστοτέλη. Όσο ήταν νέος εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο, όπου θα παρέμενε για την υπόλοιπη ζωή του.
Οι έρευνες του Αλχαζέν οδήγησαν σε εξαίρετα αποτελέσματα, κυρίως στο πεδίο της οπτικής. Μελετώντας την ευκλείδεια οπτική, διατύπωσε θεωρίες για την προοπτική, επικεντρώνοντας τα ενδιαφέροντα του σε 3 θεμελιώδη σημεία, την αντίληψη, το ορατό μέρος του αντικειμένου και τον φωτισμό, τροποποιώντας τα γεωμετρικά μοντέλα που περιέγραψαν τους συσχετισμούς τους.
Χάρη στις μελέτες του μπόρεσαν να διατυπωθούν νέες υποθέσεις και η μελέτη αυτών των θεμάτων κατέστησε δυνατή τη συγκρότηση «σχολής» προορισμένης για να εκπαιδεύσει μεγάλο για τα μέτρα της εποχής αριθμό ειδικευμένων ερευνητών.
Καταρρίπτοντας τη θεωρία των οπτικών ακτινών, ο Αλχαζέν στράφηκε σε εκείνη των ειδώλων, θεωρώντας ότι η απόκτηση των φωτεινών πληροφοριών οφείλεται σε κάποιον εξωτερικό παράγοντα, ο οποίος όμως δεν έχει ως αποτέλεσμα «είδωλα» που ταξιδεύουν προς την κατεύθυνση του ματιού του παρατηρητή, αλλά «σωματίδια» που εκπέμπονται από το αντικείμενο προς όλες τις κατευθύνσεις. Έτσι ήρθε αντιμέτωπος με την υπόθεση της διάσπασης κάθε αντικείμενου σε πολύ μικρά τμήματα και απέδωσε σε κάθε απειροελάχιστο συστατικό του αντικειμένου την ικανότητα να εκπέμπει σωματίδια προς πάσα κατεύθυνση. Η μεγαλοφυής σύλληψη της μοριακής δομής της ύλης οδήγησε στην 1η παραδοχή της μοριακής θεωρίας.
Περιέγραψε επίσης το φαινόμενο της διάθλασης. Η μελέτη για την αναστροφή των ειδώλων στο εσωτερικό του οφθαλμικού βολβού, η οποία οφείλεται στο πέρασμα της φωτεινής δέσμης από τη στενή οπή της κόρης έδωσε στον Αλχαζέν το έναυσμα να επεξεργαστεί την πρώτη μελέτη στην ιστορία σχετικά με τη Camera obscura (σκοτεινό θάλαμο).
Περιέγραψε με άριστη ακρίβεια τον μηχανισμό αναστροφής των ειδώλων, κατά τον οποίο οι φωτεινές δέσμες διαπερνούν μια οπή και προβάλλονται στο βάθος του σκοτεινού θαλάμου.
Στη συνέχεια ο Κέπλερ, επηρεασμένος από τον Αλχαζέν και τον Μαυρόλυκο, χρησιμοποίησε τις καινοτομίες του Αλχαζέν ως βάση για την εξέλιξη της σύγχρονης οπτικής θεωρίας.
admin is | Topic: Αυτοί που ασχολήθηκαν με το χρώμα | Tags: None
No Comments, Comment or Ping
Reply to “Αλ Χαζεν {3}”