xromata.com


Red ochre

 

Χρώματα βαφές

Οι βαφές της προϊστορικής εποχής

 

Red ochre (κόκκινη ώχρα)

 


 

Είπαμε, σε προηγούμενο άρθρο, ότι τα χρώματα βαφές που χρησιμοποιούσε ο άνθρωπος κατά την προϊστορική περίοδο, τα οποία είναι εν χρήσει ακόμα και σήμερα ήταν 6 τα εξής:

Carbon black, (μαύρο του άνθρακα, του κάρβουνου)

Bone black (μαύρο, κατάλοιπο από καμένα κόκκαλα)

Umber (καστανή γη)

Red ochre (κόκκινη ώχρα)

Yellow ochre (κίτρινη ώχρα)

Lime white (λευκός ασβέστης)

Ας δούμε ένα – ένα τα 6 αυτά χρώματα – βαφές.

Μέχρι τώρα έχουμε παρουσιάσει τα carbon black, bone black και umber. Τώρα θα αναφερθούμε στην κόκκινη ώχρα:

 

 

Red ochre (κόκκινη ώχρα)


Σύντομη περιγραφή του ‘Red ochre’:

 

 

Η κόκκινη ώχρα συντίθεται κυρίως από οξείδια σιδήρου και αιματίτη (ονομασία που προέρχεται από την ελληνική λέξη  αίμα). Χρησιμοποιούμενες από την προϊστορία και καθ ‘όλη τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρώπου, αυτές οι σταθερές χρωστικές ουσίες μπορούν να αναμιχθούν με ασφάλεια με άλλες χρωστικές ουσίες.

Οι ώχρες ποικίλλουν ευρέως ως προς την διαφάνειά τους. Μερικές είναι αρκετά αδιαφανείς, ενώ άλλες είναι διαφανείς σαν γυαλί.

 

 

Η ονομασία ΩΧΡΑ προέρχεται από την ελληνική λέξη ΩΧΡΟΣ που σημαίνει χλωμός, κίτρινος, ανοιχτοκίτρινος.

Η ώχρες παράγονται από φυσική γη, ενώ στην εποχή μας παράγονται και

τεχνητά.

Η χημική τους ονομασία είναι ‘άνυδρο οξείδιο σιδήρου (ΙΙΙ)’.

 

 


 

 

 

Η ιστορία της ‘κόκκινης ώχρας’:

 

 

Η κόκκινη ώχρα (κόκκινη γη), χρησιμοποιείται από την προϊστορία έως και σήμερα.

Οι προϊστορικοί πρόγονοί μας ίσως είχαν ανακαλύψει ότι, σε αντίθεση με τα χρώματα χρωστικών που προέρχονται από ζωικές και φυτικές πηγές (τα οποία δεν μας έχουν αφήσει τα ίχνη τους με την πάροδο του χρόνου), το χρώμα που προέρχεται από τις αποθέσεις οξειδίου του σιδήρου στη γη δεν εξασθενεί με το μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Για το λόγο αυτό, εκτιμάται ότι οι άνδρες της εποχής εκείνης ταξίδευαν πολύ μακριά για να αποκτήσουν κόκκινο χρώμα που να διατηρείται.

 

 

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, η κόκκινη ώχρα συνέχισε να χρησιμοποιείται από τους ζωγράφους. Σφυρηλατημένη από τη γη και διαμορφωμένη σε ραβδιά, σε κιμωλίες αιματίτη η κόκκινη ώχρα ήταν έτοιμη για ζωγραφική. Οι φυσικές αυτές κόκκινες κιμωλίες, με το πλούσιο, ζεστό χρώμα τους, ήταν δημοφιλείς από το 1500 έως το 1900.

 

 

Καλλιτέχνες όπως οι Michelangelo, Rembrandt και Antoine Watteau χρησιμοποίησαν αυτό το μέσο για να παράγουν μερικά από τα πιο διάσημα σχέδια τους ανά τον κόσμο σήμερα.

 

 

Από τον 18ο αιώνα και μετά, συνθετικές χρωστικές οξειδίου κόκκινου σιδήρου κατασκευάστηκαν σε εργαστηριακό περιβάλλον. Οι χρωστικές αυτές ονομάζονται Mars Red (κόκκινο του Άρη) και έχουν όλες τις ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένης της αντοχής και της σταθερότητας, των φυσικών ομολόγων τους.

 

Παραγωγή φυσικής κόκκινης ώχρας:

 

 

Η χρωματισμένη γη εξορύσσεται, αλέθεται και πλένεται, αφήνοντας ένα μείγμα ορυκτών – ουσιαστικά σκουριάς- και χρωματισμένου πηλού.

Η ώχρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ωμή (κιτρινωπή), ή ψημένη για ένα βαθύτερο (καφέ-κόκκινο) χρώμα από την απώλεια νερού λόγω της αφυδάτωσης.

Η κόκκινη ώχρα αποτελείται από πυρίτιο και άργιλο. Οφείλει το χρώμα της σε οξείδια του σιδήρου. Βρίσκεται σε όλο τον κόσμο, σε πολλές αποχρώσεις, σε αποχρώσεις από κίτρινο έως καφέ, και αχνό μπλε. Η καλύτερη καστανή ώχρα προέρχεται από την Κύπρο.

Κόκκινες και κίτρινες ώχρες αφθονούν στην Βραζιλία.

 

 

 

Παραγωγή τεχνητής κόκκινης ώχρας:

 

Συνθετικές κόκκινες χρωστικές οξειδίου του σιδήρου κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά σε εργαστηριακό περιβάλλον από τον 18ο αιώνα και έλαβαν την ονομασία Mars Red.

Αυτές οι χρωστικές περιείχαν όλες τις ιδιότητες των ομολόγων τους, δηλ. των φυσικών χρωστικών οξειδίων του σιδήρου.

Από τον 19ου αιώνα, η κατασκευή αυτών των συνθετικών χρωστικών οξειδίων του σιδήρου ξεκίνησε σε τακτική βάση. Σταδιακά, οι βελτιώσεις έγιναν με κάθε παραγωγική διαδικασία. Στις αρχές του 1920 δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά οι κίτρινες τεχνητές χρωστικές οξειδίου του σιδήρου (Mars Yellow).

 

 

Έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές διαδικασίες βελτίωσης μαζί με την παραγωγή τους και συνεχίζονται οι διαδικασίες βελτίωσης. Για την παραγωγή συνθετικών χρωστικών οξειδίου σιδήρου, αποσυντίθενται άλατα σιδήρου ή ενώσεις σιδήρου. Με την καθίζηση των αλάτων σιδήρου και τη μείωση των οργανικών ενώσεων με σίδηρο, μπορούν να παρασκευαστούν χρωστικές συνθετικού οξειδίου σιδήρου.

Η κόκκινη ώχρα δεν είναι τοξική, αλλά χρειάζεται προσοχή στην χρήση της σε μορφή σκόνης για να αποφεύγεται η εισπνοή της.

Η χημική της ονομασία είναι ‘άνυδρο οξείδιο σιδήρου (ΙΙΙ)’ και ο χημικός τύπος της Fe2O3

 


is | Topic: βαφές, ιστορία και χρώματα, κόκκινο, Τέχνες και χρώματα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Red ochre”