xromata.com


Χρωματα και ηχοι (Α)

 

Χρώματα και ήχοι

(Από το βιβλίο «Η μαγεία της πραγματικότητας» του Richard Dawkins)

(Α)

 

Έχουμε ήδη μιλήσει πολλάκις για τα χρώματα του ουράνιου τόξου, δηλαδή για το φωτεινό φάσμα, αυτήν την τακτοποιημένη διάταξη από το κόκκινο έως το ιώδες (με ενδιάμεσα χρώματα το πορτοκαλί, το κίτρινο, το πράσινο και το μπλε). Τί είναι αυτό που αναγκάζει την κόκκινη ακτίνα του φωτός να κάμπτεται λιγότερο απ’ ότι η μπλε;

 

 

Πριν από όλα, τί είναι φως; Μπορούμε να πούμε ότι είναι ταλαντώσεις, κύματα. Όπως ο ήχος είναι ταλαντώσεις στον αέρα, έτσι και το φως δημιουργείται από ηλεκτρομαγνητικές ταλαντώσεις. Μολονότι το φως διαφέρει πολύ από τον ήχο, μπορούμε να μιλάμε για υψηλής και χαμηλής συχνότητας ταλαντώσεις του φωτός, όπως ακριβώς μιλάμε για μικρό και μεγάλο μήκος κύματος στον ήχο.

 

 

Οξύς ήχος –τα πρίμα- σημαίνει ταλαντώσεις υψηλών συχνοτήτων, ή μικρό μήκος κύματος, ενώ βαθύς ήχος –τα μπάσα- σημαίνει ταλαντώσεις χαμηλών συχνοτήτων ή μεγάλο μήκος κύματος.

 

 

Ως μια αντιστοιχία με το φως, θα λέγαμε ότι στο κόκκινο (μεγάλο μήκος κύματος) ταιριάζει ο βαθύφωνος, στο κίτρινο ο βαρύτονος, στο πράσινο ο τενόρος, στο μπλε ο οξύφωνος και στο ιώδες (μικρό μήκος κύματος) ο υψίφωνος.

 

 

Στον ήχο υπάρχουν τόνοι τόσο υψηλοί ώστε δεν μπορούμε να τους ακούσουμε. Ονομάζονται υπέρηχοι. Οι νυχτερίδες τους ακούν και εκμεταλλεύονται τις αντηχήσεις τους για να βρίσκουν τον δρόμο τους μέσα στα σπήλαια.

Στο άλλο άκρο του ηχητικού φάσματος, υπάρχουν τόνοι τόσο πολύ βαθείς, που ούτε αυτούς μπορούμε να ακούσουμε. Ονομάζονται υπόηχοι.

 

 

Οι ελέφαντες, οι φάλαινες και κάποια άλλα ζώα τους χρησιμοποιούν σε βαθειά μουγκρητά τους για να επικοινωνούν μεταξύ τους (μάλιστα σε μεγάλες αποστάσεις). Οι πολύ μπάσες νότες στα εκκλησιαστικά όργανα των καθεδρικών ναών είναι τόσο χαμηλές που σχεδόν δεν τις ακούμε, όμως τις αισθανόμαστε όταν δονούν ολόκληρο το σώμα μας.

Οι ήχοι που ακούει το αυτί του ανθρώπου βρίσκονται στην μεσαία περιοχή συχνοτήτων (ανάμεσα στους υπέρηχους και τους υπόηχους).

 

 

Το ίδιο ισχύει και για το φως. Το χρωματικό ισοδύναμο του υπερηχητικού στριγκλίσματος μιας νυχτερίδας είναι το υπεριώδες, το «πέρα από το ιώδες». Δεν βλέπουμε το υπεριώδες φως.

(συνεχίζεται)

 


is | Topic: ήχος και χρωμα | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Χρωματα και ηχοι (Α)”