xromata.com


Orpiment (κιτρινη σανδαραχη)

 

Χρώματα βαφές

Οι βαφές της πρώιμης αρχαϊκής εποχής

 

Σε προηγούμενα άρθρα, αναφερθήκαμε στα χρώματα βαφές που χρησιμοποιούσε ο άνθρωπος κατά την προϊστορική περίοδο, τα οποία είναι εν χρήσει ακόμα και σήμερα.

Στην αρχαιότητα, πέρα από τα 6 προϊστορικά χρώματα, προστέθηκαν και άλλα χρώματα βαφές στον χρωστήρα του ανθρώπου, εκ των οποίων οκτώ κατά την πρώιμη αρχαϊκή εποχή.

Τα 8 αυτά χρώματα, της πρώιμης αρχαιότητας, κατά την διεθνή αγγλική τους ονομασία, είναι τα εξής:

Madder lake

Carmine lake

Realgar

Malachite

Orpiment

Egyptian blue

Indigo

Azurite

Έχομε αναφερθεί σε προηγούμενα άρθρα στα madder lake, carmine lake. και realgar, malachite. Τώρα θα ασχοληθούμε με το οrpiment.

 

 

Orpiment (κίτρινη σανδαράχη)

 

 

Σύντομη περιγραφή του Orpiment:

Ένα πλούσιο κίτρινο λεμονί ή καναρινί, αρκετά έντονο, με καλή χημική σταθερότητα.

Πρόκειται για ένα σουλφίδιο του αρσενικού το οποίο εμφανίζεται ευρέως στην φύση, αλλά σε σχετικά μικρά αποθέματα, σαν προϊόν υδροθερμικών φλεβών χαμηλής θερμοκρασίας, θερμών ιαματικών πηγών και ηφαιστιακής εξάχνωσης.

 

 

Στη σύγχρονη εποχή η τεχνητή παραγωγή του οrpiment μπορεί να γίνει μέσω μιας διαδικασίας εξάχνωσης και καθίζησης, με την συνένωση αρσενικού ή οξειδίων του αρσενικού με θείο.

 

 

Η παρασκευή του σε εργαστήρια δέον να αποφεύγεται ένεκα της μεγάλης τοξικότητας του παραγόμενου προϊόντος.

Γνωστή η κίτρινη σανδαράχη στους αρχαίους Έλληνες ως αρσενικό, σχετιζόταν με το Περσικό zarnikh, ονομασία η οποία βασιζόταν στην λέξη zar, περσική λέξη για τον χρυσό, αναφέρεται από τον Πλίνιο και τον Vitruvious.

 

 

Βρίσκεται σε αιγυπτιακά έργα, περσικά και σε όλη την Ασία. Φαίνεται ότι ήταν ελάχιστα γνωστή η χρήση του στην Βόρεια Ευρώπη, όπου το κίτρινο του κασσίτερου ήταν ένα από τα κυρίαρχα κίτρινα σε μια ευρωπαϊκή παλέτα.

Το όνομα "Orpiment" προέρχεται από το λατινικό auripigmentum, μνεία της έντονης χρυσαφένιας απόχρωσης.

Εναλλακτική ονομασία γι’ αυτό το χρώμα είναι το «βασιλικό κίτρινο».

Η χημική του ονομασία είναι «σουλφίδιο του αρσενικού» και ο χημικός τύπος του είναι As2S3.

 

 

Τα σωματίδια του orpiment είναι συνήθως μεγέθους 1-30 μm. Τα μεγαλύτερα σωματίδια έχουν μια κηρώδη, γυαλιστερή εμφάνιση και συνήθως συνυπάρχουν με σωματίδια realgar, με το χαρακτηριστικό πορτοκαλοκόκκινο χρώμα.

 

 

Είναι άκρως τοξικό και χρειάζεται υπερβάλλουσα προσοχή κατά τον χειρισμό της ξηρής χρωστικής ουσίας, καθώς και οιασδήποτε διαλυτής μορφής του, ώστε να αποφεύγεται η εισπνοή και κατάποση της σκόνης.

 

 

Σταθερότητα: Είναι ανθεκτικό στο φως και στον αέρα, αλλά ασυμβίβαστο με χρωστικές μολύβδου και χαλκού, όπως χρώματα από λευκό μόλυβδο, κίτρινο του κασσίτερου, μπλε του αζουρίτη και verdigris, τα οποία σκουραίνει.

Ήταν ένα από τα λίγα φωτεινά κίτρινα χρώματα, διαθέσιμα στην παλέτα ενός ζωγράφου, έως τον 19ο αιώνα που ανακαλύφθηκαν τα κίτρινα του χρωμίου και του καδμίου.


is | Topic: βαφές, ιστορία και χρώματα, Κίτρινο, χρωστικές | Tags: None

No Comments, Comment or Ping

Reply to “Orpiment (κιτρινη σανδαραχη)”